Tuzxurmatu qəzası (ərəbcə: قضاء طوز خور ماتو) — İraq Respublikasının Səlahəddin mühafazasında inzibati ərazi vahidi. Qəzanın inzibati mərkəzi Tuzxurmatu şəhəridir.
| Tuzxurmatu qəzası | |
|---|---|
 | |
| 34°50′29″ şm. e. 44°37′53″ ş. u. | |
| Ölkə | |
|
| |
Ərazisi
2009-cu ilə olan rəsmi məlumata əsasən qəza 2.316 km² ərazini əhatə edir.
İnzibati-ərazi bölgüsü
İnzibati cəhətdən üç nahiyyəyə (ərəbcə: ناحية) bölünür: Tuzxurmatu nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية طوز خور ماتو), Əmirli nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية آمرلي) və Süleymanbəy nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية سليمان بيك).
Əhalisi
| İnzibati vahid |
Ərazi | 2003-ci il | 2007-ci il | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ümumi | % | Ümumi | % | ||||
| Səlahəddin mühafazası | 24 075 km² | 942 314 | 100.00 | 1 191 403 | 100.00 | ||
| Tuzxurmatu qəzası | 2 316 km² | 153 391 | 16.28 | 160 690 | 13.49 | ||
Etnik tərkibi
OŞSAM-ın 30 may - 2 iyun 2009-cu il tarixində apardığı araşdırmaya əsasən bütün Səlahəddin mühafazsında təxminən 1.200.000 nəfər, Tuzxurmatu qəzasında isə təxminən 190.000 nəfər əhali yaşayır. Tuzxurmatu şəhəri və qəzadakı digər yaşayış məntəqələrində yaşayanlar da daxil olmaqla bütün qəzada toplam təxminən 75.000 etnik türkman məskunlaşmışdır. Ancaq bundan əlavə də qeyd etmək lazımdır ki, qəzada yaşayan, özünü ərəb hesab edən çox sayda insan kökən olaraq türkmandırlar. Qəzanın inzibati mərkəzi Tuzxurmatu şəhərində yaşayan türkmanların əksəriyyəti şiə, az qismi sünnidir, əksinə kəndlərdə yaşayanların isə çoxu sünni, az hissəi isə şiə müsəlmanlardır. Qəzanın türkman əhalisi əsasən qədim Bayat boyundan törəmişdir.
Ən böyük yaşayış məntəqələri
- Tuzxurmatu şəhəri (ərəbcə: مدينة طوز خورماتو)
- Yengicə kəndi (ərəbcə: قرية ينكجه)
- Bastamlı kəndi (ərəbcə: قرية بسطمله)
- Çardaqlı kəndi (ərəbcə: قرية جرداغلو)
İstinadlar
- ↑ . 2019-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-03-27.
- ↑ 2015-04-20 at the Wayback Machine in 2012-04-03 at the Wayback Machine. United States of America, Arizona, Phoenix.
- مركز قضاء طوز خورماتو
- ↑ 2018-07-24 at the Wayback Machine (Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi): 2016-03-04 at the Wayback Machine – July 2009
- Orta Şərq Strateji Araşdırmalar Mərkəzi (türkcə: 2018-07-24 at the Wayback Machine)
- ↑ 2018-07-24 at the Wayback Machine (Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi) Rapor No: 6, 2018-02-22 at the Wayback Machine Rapor No: 2— 2016-03-05 at the Wayback Machine Kasım 2009, sayfa 5-7.