Tsiklopropan (trimetilen) — kimyəvi formulu C3H6, tsikloalkanlar sırasına aiddir.
| Tsiklopropan | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | C₃H₆ |
| Molyar kütlə | 42,0797 ± 0,0028 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 1,879 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | -127,62 °S |
| Qaynama nöqtəsi | -32,86 °S |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | |
| PubChem | |
| SMILES | C1CC1 |
| ChEBI | |
| ChemSpider | |
Fiziki xassələri
Rəngsiz −32,9oS-də qaynayan qazdır. Özünəməxsus petroleyin efiri iyli qazdır. Permanqanatla adi temperaturda oksidləşmir, bununla da tsiklopropan propilendən fərqlənir.
Tibbdə
Tsiklopropan, narkotik təsiri olduğu üçün cərrahiyyə əməliyyatında işlədilir. Tsiklopropan, qüvvətli anesteziyaedici qaz olub, hətta çox az miqdarı belə öz təsirini göstərir. Başqa narkotik maddələrdən fərqli olaraq onun təsirindən insan huşunu itirmir.
Törəmələri
Tsiklopropan və onun törəmələri təbiətdə tapılmamışdır. Tsiklopropen — 36oS-də mayeləşən iyli qazdır, asan polimerləşir, bromla birləşdikdə yanır. Tsiklopropen, tərkibində ikiqat rabitə olan polimetilen karbohidrogenlərdəndir. Bu cür birləşmələrə tsikloolefinlər deyilir.
Mənbə
- M. Mövsümzadə "Üzvi kimya", Maarif-1966.
- Плехоткина С. И., ГоловчинскийВ. Б. Бюлл экспер. биол. и мед., 1971, т. 72, № 8, с. 68–62.
- Жданов Г. П. и д р. Фармакол. и токсикол., 1969, т. 32. № 1. с- 88–92.
- (ing.).