İlk illəri

Toşiko Yuasa 11 dekabr 1909-cu ildə Tokio şəhərinin rayonunda doğulmuşdur. Anası ənənəvi ədəbiyyat sahəsində tanınmış ailəyə mənsub idi, atası isə Yaponiya hökumətinin patent ofisində işləmiş mühəndis idi. Toşikonun 3 böyük bacısı və 3 qardaşı var olmuşdur.

Toşiko liseyindən məzun olmuş, daha sonra Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbinin elm fakültəsinə daxil olmuş və burada fizika üzrə ixtisaslaşmışdır. Onun fizikaya maraq göstərməsində atasının böyük təsiri olmuşdur.

Toşiko 1931–1934-cü illərdə təhsil almışdır. Universitetin fizika fakültəsinin köməkçisi olmuş, atomlar və molekulyar spekroskopiya haqqında araşdırmalara başlamışdır. Həmin il ilk məqaləsi nəşr olunmuşdur. 1935-ci ildə Tokio Qadınlar Xristian Kollecinin mühazirəçisi olmuş, 1938-ci ildə isə Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbinin köməkçi professoru təyin olunmuşdur.

Müharibədə və sonrası

1940-cı ildə paytaxtı Parisə köçmüş və Frederik Jolio-Küri ilə birlikdə Nüvə Kimyası Kolleci Laboratoriyasında işləməyə başlamışdır. 1944-cü ildə Berlin Universitetinin Fizika İnstitutunda tədqiqatlar aparmağa başlamışdır.

1945-ci ilin dekabrında Yaponiyaya qayıtmış və Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbinin professoru olmuşdur. Həmin dövrdə ABŞ ordusu Yaponiyada nüvə tədqiqatlarını qadağan etdiyi üçün bu istiqamətdə araşdırmalara davam edə bilməmişdir. Toşiko 1946–49-cu illərdə -in Nişina laboratoriyasında işləmiş və bir il Kioto Universitetində mühazirələr vermişdir. 1949-cu ilin mayında nüvə spektroskopiyası araşdırmalarına davam etmək üçün Fransaya qayıtmış və (CNRS) işçisi kimi Nüvə Fizikası Kolleci Laboratoriyasında işləməyə başlamışdır.

1952-ci ildə ikinci dəfə Tokio Qadınlar Ali Normal Məktəbinin professoru təyin olunmuşdur. Bu postu 1955-ci ilə qədər tutsa da, bu dövrdə CNRS ilə işləməyə davam etmişdir. 1955-ci ildə daimi olaraq Fransaya köçməyə qərar vermişdir. 1957-ci ildə CNRS-də baş tədqiqatçı olmuşdur. 1957-ci ildə Kioto Universitetinin elm doktoru dərəcəsini almışdır. 1974-cü ilə qədər CNRS-də işləməyə davam etmişdir. Həyatının qalan hissəsini Yaponiyada konfranslara qatılmaqla keçirmiş, 1978-ci ildə nüvə tədqiqatları haqqında Yaponiya–Fransa əməkdaşlığını təklif etmişdir.

Ölümü və xatirəsi

Toşiko 1 fevral 1980-ci ildə Parisdə yerləşən Bekkerel xəstəxanasında xərçəng xəstəliyi səbəbilə ölmüşdür. Ona məxsus olan əşyalar Parisdən Yaponiyaya gətirilmişdir və hazırda saxlanılır. 2002-ci ildə Oçnanomizu Universitetinin və Fransanın dəstəyi ilə Toşiko Yuasa mükafatı təsis olunmuşdur. Bu mükafat gənc qadın alimlərə təqdim olunur.

Toşiko süni radioaktiv nüvədən ayrılan ß şüaları barədə araşdırmasına görə 1943-cü ildə Fransada dərəcə əldə etmişdir. 1945-ci ildə Berlin Universitetində ß şüalarının spektral ölçməsi üçün ikiqat fokuslu spektroskop hazırlamışdır. O, 1955-ci ildə ABŞ-nin Bikini adasında apardığı hidrogen bombası sınağının təhlükəsi barədə məqalə yazmışdır.

Toşiko 1967–80-ci illərdə 2 və ya 3 nukleondan ibarət nukleon sistemləri üzərində işləmişdir. Araşdırmalarından sonra sürətli neytronlar üçün effekiv maye stintillasiya sayğacı və plastik stintillasiya sayğacı hazırlamışdır. Bu alətlər vasitəsilə ²H və ³He parçalanmaları üzərində təcrübələr aparmışdır. O, 100-dən çox elmi məqalənin müəllifi olmuşdur.

Toşio Fransa mədəniyyəti və elmi haqqında yapon dilində bir çox kitab yazmış, Yaponiya ilə Fransa arasında elmi mübadilədə vacib rol oynamışdır. O, Yaponiyada qadın təhsilinə də böyük təsir göstərmişdir. Onun üç qadın tələbəsi fizika üzrə universitet professoru olmuşdur. O, 1976-cı ildə və "Müqəddəs xəzinə" ordeni ilə təltif olunmuşdur.

• Haines, Catharine M. C. (ingiliscə). ABC-CLIO. 341–342. ISBN 978-1-57607-090-1. İstifadə tarixi: 21 oktyabr 2022.