Tatarıstan Respublikasının Milli Himni (tatarca: Татарстан Җөмһүрияте Дәүләт гимны / Tatarstan Cömhüriyəte dəwlət gimnı) - məşhur tatar bəstəkarı Rüstəm Yəxinin əsəridir. Respublikada 1993-cü il iyulun 14-ündə qəbul edilib.
Himnin qeyri-rəsmi sözlərinin müəllifi - şair Ramazan Baytimerov.
| Tuğan yağım | ||||
|---|---|---|---|---|
| Doğma elim | ||||
 | ||||
|
'Ölkə' Tatarıstan Respublikası rəsmi himni |
||||
| Bəstəkar | Rüstəm Yəxin | |||
| Sözlərin müəllifi | Ramazan Baytimerov | |||
| Təsdiqi | 1993-cü il 14-ü iyul | |||
| Audio nümunəsi | ||||
|
||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | ||||
Mətn
21 fevral 2013-cü il Tatarstan Parlamenti Tatarstan Respublikasının Himninin mətnini bir səslə təsdiq etdi. Himnin son mətni Ramazan Baytimerovun Doğma elim Tatarca: Tuğan yağım şeirinə əsaslandırılmışdır, məlum olduğu kimi 1970-ci illərdə şeirlərin tamamlanmasında naməlum müəlliflər iştirak edirdilər. Baytimerov şeirləri vaxtında mahnının inşasına bəstəkar Rüstəm Yəxin ilham verdi, hansının ki, melodiyası 1993-cü ildə Tatarstanın dövlət himni oldu. Himnin yeni mətni rus dilində 8 misindən 8 sətirdən ibarətdir. Rus dilinə mətn rus şairi Filipp Pirayev (mənşəcə asuriyalı) tərcümə etdi.
Hazırkı rəsmi versiya
| Tatar dilində | Oxunuşu | Azərbaycan dilinə (tatarcadan) tərcümə | Rus dilində | Azərbaycan dilinə (ruscadan) tərcümə |
|---|---|---|---|---|
| Birinci kuplet | ||||
|
|
Mingə/məngi yaşa (Var ol), əziz vətənimiz,
Xalqımın müqəddəs diləklər diləyir, Ömür boyu yaxın doğmalar olub, Yaşayır bizdə türlü (cürbəcür) millətlər. Çoxlu əsrlər keçən qoca tarixli Şanlı elim, özün bir dastan! Səndədir ancaq bizim talehimiz, Respublikam mənim, Tatarıstan! |
|
|
2013-cü ilədək qəbul olunmuş qeyri-rəsmi versiya
Bu versiya Tatarıstanın xalq şairi Ramazan Baytimerovun "Tuğan yağım" ("Doğan yaxam", yəni "Doğma elim") şeirinin əsasında qurulmuşdu.
| Tatar dilində | Oxunuşu | Azərbaycan dilinə (tatarcadan) tərcümə | Rus dilinə (qeyri-rəsmi) tərcümə
(şair Marsel Sabitov tərəfindən) |
|---|---|---|---|
|
|
Çoxlu yollardan yerimişəm, dünyanı görmüşəm,
Nazlı yellər üzümü oxşayırdı. Sənə qayıdan kimi, doğma elim, Köksümə şadlıq sığmadı. Təkcə bir günə belə ayrılsam da, Sənsizlik yaman gələr mənə, Səndən başqa (ayrı) mənə, doğma elim, Bu dünyada yaşam yox kimidir. Təkcə bir günə belə ayrılsam da, Yetim qalan kimi olaram! Təkcə sənsən həyatımın mənası, Gözəlliyin işığıdır bu dünyanın! |
|
Tatarstan Respublikasının himninin birinci ifaçısı
Tatarıstan Respublikasının himni ilk dəfə 21-i fevral 2013-cü ildə, Tatarstan Respublikasının prezidenti Rüstəm Minnexanov, Tatarstan Respublikasının dövlət müşaviri (və Tatarıstanın ilk prezidenti) Mintimer Şəymiyev, Dövlət Şurasının sədri Fərid Məhəmmədşin və Tatarıstan Dövlət Şurasının deputatları, mədəniyyət və elm xadimlərinin iştirakında ifa edilib və dinlənilib. Himnin ilk ifaçıları:
- Vladimir Mixail oğlu Vasilyev
- Rüstəm Asayev
- Regina Vəliyeva
- Rinata Bayqulova
- Gülnarə Qatina
- M. Cəlil adına Tatar akademik dövlət opera-balet teatrının xoru
- Tatarıstan Respublikası dövlət simfonik orkestri (dirijor A. Sladkovskiy)
Xarici keçidlər