Tərbiz Nəsib oğlu Əliyev 1947-ci ildə Füzuli rayonunun Əhmədbəyli kəndində anadan olmuşdur. O,1965-ci ildə Bala Bəhmənli kənd orta məktəbini bitirmiş, Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) Mühəndis-iqtisad fakültəsində ali təhsil almış, 1970-ci ildə iqtisadçı-mühəndis ixtisasına yiyələnmişdir. Elmi-pedaqoji və təsərrüfat fəaliyyəti dövründə kiçik elmi işçi, böyük iqtisadçı, şöbə müdiri, idarə rəisi, direktor, baş direktor, kafedra müdiri vəzifələrində çalışmışdır.

Tərbiz Əliyev hazırda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Elmi İnnovasiyalar Mərkəzinin nəzdindəki, Ukrayna Əqli Mülkiyyət İnstitutu ilə birgə yaradılmış informasiya və innovasiya istiqamətində magistr hazırlığını həyata keçirən Tədris-Təhsil Mərkəzinin direktorudur.

Tərbiz Əliyev 1978-ci ildə namizədlik, 1992-ci ildə doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmiş, 2000-ci ildə isə professor adına layiq görülmüsdür.

Tərbiz Əliyev 2005-ci ildə o, Beynəlxalq İnformasiya Akademiyasının və Beynəlxalq Ekoenergetika Akademiyasının akademiki seçilmişdir.

Tərbiz Əliyev Ukrayna Texnologiya Akademiyasının 29 aprel 2015-ci il tarixli ümumi yığıncağında həmin akademiyanın həqiqi üzvü seçilmişdir.

Tərbiz Əliyevin bu günə kimi 35 monoqrafiya və kitabı, icmal-informasiya, dərs vəsaiti, 480 çap vərəqi həcmində 200-ə yaxın elmi məqaləsi işıq üzü görmüşdür ki, onlardan da 15-i xarici ölkələrin nüfuzlu jurnallarında özünə yer tutmuşdur.

Ölkəmizdə ilk dəfə olaraq 1984-cü ildə Azərbaycan dilində Tərbiz Əliyevin "İstehsalın idarə edilməsinin əsasları" adlı dərs vəsaiti nəşr olunmuşdur. 1986-cı ildə isə Moskvada "Neft emalı və neft-kimya müəssisələrinin idarə edilməsinin təşkilinin təkmilləşdirilməsi" adlı monoqrafiyası çap edilmişdir.

Sonrakı illərdə onun nəşr etdirdiyi irihəcmli və iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrini əhatə edən kitabları və monoqrafiyaları içərisində: "Məişət xidmətinin iqtisadiyyatı və idarə olunması" (1992), "Biznesin idarə edilməsinin əsasları" (1994), "Menecmentin iqtisadi və təşkilati mexanizmi" (1995), "Sənaye müəssisələrində vergi ödənişinin təşkili və idarə edilməsi" (1998), "Neft emalı müəssisələrinin idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsi" (1999), "Neft-qazçıxarma sahəsinin potensialının idarə edilməsinin təşkili" (2001), "Sənaye müəssisələrinin təşkilati-istehsalat sisteminin bazar münasibətlərindəki dəyişikliklərə uyğunlaşdırılması" (2001), "Müştərək müəssisə və sahibkarlıq" (2001), "Azərbaycanda kiçik biznesin təşkili və idarə edilməsinin bəzi məsələləri" (2001), "Neft emalı müəssisələrində sənaye auditinin təşkili və idarə edilməsi" (2002), "Azərbaycanda qaz emalı və satışının təşkilinin bəzi məsələləri" (2002), "Neft-kimya müəssisələrinin idarə edilməsinin təşkilati-iqtisadi səmtləri" (2003), "Neft-qazçıxarma sənayesi müəssisələrinin iqtisadi potensialı" (2003), "Neft emalı və neft-kimya müəssisələrinin iqtisadi potensiallarından istifadənin yaxşılaşdırılması yolları" (2003), "Marketinqin təşkili və idarə edilməsi: neft emalı və neft-kimya sənayesi müəssisələrində" (2004), "Neft emalı və neft-kimya sahələrinin eko-iqtisadi problemləri" (2005), "Ekoloji menecment" (2005), "Kimya müəssisələrində investisiya siyasətinin formalaşması istiqamətləri" (2010), "Sahənin aktual iqtisadi problemləri" (2011) adlı dərs vəsaiti, "Səhiyyə sferasında sahibkarlıq" (2011), "Regional innovasiya sisteminin təşkili və idarə edilməsi" (müştərək) (Bakı,2013), "Milli innovasiya sisteminin təşkili və idarə edilməsi" (müştərək) (Bakı, 2013), “Zərdab rayonu: Regional İnnovasiya Proqramı (2014-2018-ci illər)” (Bakı, 2014) kimi əsərləri öz elmi əhəmiyyəti ilə həm də mütəxəssislərin diqqətini cəlb etmişdir. Tərbiz Əliyevin elmi məsləhəti və iştirakı ilə 2005-ci ildə çap olunan "Mingəçevir şəhərinin sosial-iqtisadi inkişafı (2005-2010 və 2015-ci illər) 10 çap vərəqi həcmində proqram, 2011-ci ildə isə "Regional sosial-iqtisadi inkişaf - tarixi faktlar, reallıqlar və inkişaf meyilləri" adlı 19,5 çap vərəqi həcmində ensiklopediya xarakterli kitab oxucuların istifadəsinə verilmişdir.

2011-ci ildə ilk dəfə olaraq Tərbiz Əliyev tərəfindən "Regional və sahə innovasiya proqramlarının tərtibatına dair metodiki göstərişlər" 2014-cü ildə onun əsasında ilk dəfə “Zərdab rayonu: Regional İnnovasiya Proqramı (2014-2018-ci illər)” hazırlanmış və istifadəsi tövsiyə edilmişdir.

Tərbiz Əliyevin elmi fəaliyyətinin əsas istiqamətləri bunlardır: sənaye müəssisə menecmentinin təşkilinin təşkilati-iqtisadi və sosial aspektlərinin tədqiqi əsasında onların iqtisadi potensiallarından səmərəli istifadə edilməsi məsələləri; müəssisələrdə innovasiya fəaliyyətinin genişləndirilməsi; sosial-iqtisadi inkişafı üzrə regional planların işlənib hazırlanması; idarəetmə işçilərinin say normativinin istehsalın mürəkkəblik amillərindən asılı olaraq tələb olunan sayın hesablanması metodikasının işlənilməsi; idarəetmə funksiyaları üzrə sənaye müəssisələrində tələb edilən idarəetmə işçilərinin sayının hesablanmasının riyazi düsturlarının verilməsi; çoxpilləli idarə sistemindən daha rasional sistemə keçirilməsinin texniki-iqtisadi əsaslandırılmasının işlənib hazırlanması; iqtisadi informasiyaların həcminin idarəetmə funksiyaları üzrə təyin edilməsinin riyazi modelinin işlənilməsi; idarəetmə xərclərinin strukturunun təkmilləşdirilməsi; istehsalın son nəticəsindən asılı olaraq işçilərin əməyinin qiymətləndirilməsi; idarəetmənin təşkilinin sosial səmərəliliyinin müəyyən edilməsi; məqsədli sistem yanaşılması əsasında sənaye müəssisələrinin mövcud idarəetmə sisteminin səmərəliliyinin kompleks qiymətləndirilməsi metodikasının işlənilməsi; YEK-ə daxil olan müəssisələrin iqtisadi potensiallarından səmərəli istifadə edilməsi, onların eko-iqtisadi problemləri, investisiya və innovasiya təminatının yaxşılaşdırılması üzrə məqsədli-sistem və kompleks yanaşma metodlarından istifadənin məqsədəuyğunluğunun əsaslandırılması və s.

• AMEA-nın Elmi İnnovasiyalar Mərkəzi
• ^{[ölü keçid]}

• 2014-01-02 at the Wayback Machine