Suriya Milli Ordusu (ərəb. الجيش الوطني السوري) və ya Azad Suriya Ordusu (ərəb. الجيش السوري الحر) — Suriyada silahlı müxalifət quruluşu. Əvvəlcə Fərat Qalxanı əməliyyatının bir hissəsi olaraq, Türkiyənin işğalı altındakı bölgələrdə cəmləşsə də, 2019-cu ilin aprelində baş tutan və Milli Qurtuluş Cəbhəsinin orduya qatılması nəticəsində əməliyyat sahəsi İdlib mühafəzəsinə qədər genişlənmişdir.
Suriya Milli Ordusu | |
---|---|
ərəb. الجيش الوطني السوري | |
Milli Ordunun emblemi | |
Qruplar | |
Lider(lər) |
|
Mərkəz | Əzaz, Hələb mühafəzəsi |
Əməliyyat sahəsi |
Suriyanın şimalı (Türkiyənin idarəsi altındaki Suriya)
● İdlib mühafəzəsi |
Üzv sayı | 80,000–100,000 (NFL ilə birləşdikdən sonra 2019-cu ilin oktyabrı) |
Müttəfiqlər |
Türkiyə İsrail Qətər |
Rəqiblər |
Suriya torpaqlarında: Suriya Suriya Demokratik Qüvvələri İraq Şam İslam Dövləti Liviya torpaqlarında: |
Müharibələr |
Suriya Milli Ordusunun yaranması rəsmi olaraq 30 dekabr 2017-ci ildə Əzazda elan edildi. Quruluşun rəsmi məqsədi Türkiyə Respublikasına Suriyada "təhlükəsiz zona" yaratmaqda kömək etmək və "Milli Ordu" qurmaqdır. Ordu, cavabdeh olan vahid bir quruluş olsa da, qurucu qruplar ordu qurulmamışdan əvvəl birbaşa Türkiyəyə məlumat ötürmüşlər.
Tarixçə
Azad Suriya Ordusu 2011-ci ildə, Suriya Vətəndaş müharibəsinin vətəndaş qiyamı mərhələsindən sonra silahlı qarşıdurmaların başlandığı zaman quruldu. Təşkilatın qurucu komandiri Riyad Əsəd, müharibə başladıqdan sonra burada Azad Suriya Ordusunu Türkiyə üzərindən idarə etməyə başladı. Bu qrup, Türkiyəyə, Ərəb körfəzi ölkələrinə və qərb ölkələrinə dəstək verən bir komanda mərkəzi mərhələsi ilə 2012-ci ilin dekabr ayında Antalyada bir yığıncaqda "Yüksək Hərbi Şura"nın qurulması üçün yaradıldı. O dövrdə Ali Hərbi Şuranın nəzdində təyin olunan beş fərqli cəbhədə döyüşən 30-a yaxın müxtəlif qrup var idi.
Azad Suriya Ordusuna bağlı qrupların bəziləri 2016-cı ilin mart ayında bir araya gələrək adlı bir quruluş qurdular. İki əsas komponentdən ibarət olan bu formasiya, biri Azad Suriya Ordusu, digəri isə əvvəllər Hələbdə döyüşən qruplar tərəfindən qurulan və adlanan bir təşkilatı idi. Bu yeni quruluşda Suriyanın şimalında fəaliyyət göstərən Sultan Murat briqadası, Həmzə briqadası, Fastakim Birliyi və Mutasım Briqadası kimi fərqli qruplar Azad Suriya Ordusu altında bir araya gəldi. Bu qrup Türkiyədə əməkdaşlıq və fəaliyyət göstərmək üçün 2016-cı ilin avqust ayında başladılan Fərat Qalxanı əməliyyatı ilə yaradıldı. Daha sonralar, Türkiyədə 30 dekabr 2017-ci ildə əsası qoyulan Azad Suriya Ordusu dəstəkli yenidənqurma əməliyyatı Suriya Milli Ordusu adı ilə davam etdi. Bu formasiya Azad Suriya Ordusuna bağlı təxminən 30 alt qrupun birləşməsi ilə meydana gəlmişdir. 15 mindən çox silahlı olduğu ifadə edilən bu quruluşun məqsədi, "Fərat Qalxanı əməliyyatı tərəfindən tutulan bölgəni qorumaq və xalqı İŞİD və YPG kimi hökumət qüvvələri və qruplarının hücumlarına qarşı müdafiə etmək" olaraq elan edildi. The Independent qəzetinin müəlliflərindən biri olan bir hesabatında yenidən qurulan Azad Suriya Ordusu qruplarının içərisində İŞİD-in keçmiş üzvləri və müxtəlif radikal islamçı qrupların üzvlərinin olduğu iddia edildi.
ABŞ Silahlı Qüvvələri ilə ABŞ-nin Suriyadaki qüvvəsi sayılan Suriya Demokratik Qüvvələrinə qarşı Zeytun budağı əməliyyatı və Sülh Bulağı əməliyyatında döyüşmüşdür.
Qruplaşmalar
Suriya Milli Ordusunda çox sayda qrup var. Türkiyə tərəfindən keçirilən hərbi təlimlərə tabe olan qruplaşmalar arasında Şam Legionu, Görkəmli Ordu, Nəvələr Ordusu, Səmərqənd Briqadası, Müntəsir Billah Briqadası, Fateh Sultan Mehmet Briqadası, Murad Briqadaları, Həmzə Taburu, Əl-Mü-tasim Briqadası, Şam Cəbhəsi, Şimali Fırtına Briqadası, Əhrar Us-Dəməşq, Şimal Ordusu, Fastaqim Birliyi, Mare Hərbi Şurası, Əhrar Şarqiya, Əhli-Diyar, 9-cu Briqada, Səlahəddin Nəvələr Briqadası və Məşəl Tammo Briqadası yer alır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . AA. 14 oktyabr 2019. 2020-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 11 iyun 2020.
- . Middle East Monitor. 3 mart 2020. 2021-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 11 iyun 2020.
- Walid Al Nofal. . Syria:Direct. 15 oktyabr 2019. 2020-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 iyun 2020.
- . Anadolu Agency, Getty Images. 23 oktyabr 2019. 2020-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- (Arabic). Qasioun News Agency. 29 yanvar 2018. İstifadə tarixi: 1 fevral 2018.
- Khaled Khatib. . Al-Modon. 5 oktyabr 2019. 2020-02-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- الخطيب, حسام. . هيومن فويس | عين على الحقيقة. 11 sentyabr 2018. 2018-09-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- . Enab Baladi. 5 oktyabr 2019. 2019-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- . Reuters. 12 sentyabr 2018. 2020-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- . 2023-10-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-10.
- (7 sentyabr 2017). Middle East Eye. 2021-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 17 aprel 2020.
- . www.aljazeera.com. 2020-08-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- . bellingcat. 13 avqust 2016. 2022-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- Ömer Özkizilcik. . . 1 iyul 2019. 2019-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- Suleiman Al-Khalidi. . Reuters. 26 may 2019. 19 January 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 30 September 2020.
- . www.xinhuanet.com. 2019-12-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- . AA. 9 oktyabr 2019. 2022-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 8 fevral 2020.
- . BBC. 18 mart 2018. 6 May 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 24 may 2020.
- . CNN. 13 oktyabr 2019. 13 October 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 24 may 2020.
- . CNN. 23 mart 2020. 5 March 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 24 may 2020.
- Kajjo, Sirwan. . Voice of America. 25 avqust 2016. 19 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 19 fevral 2017.
- Coskun, Orhan; Sezer, Seda. . Reuters. 19 sentyabr 2016. 29 iyul 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 2 iyul 2017.
- Suleiman Al-Khalidi. . Reuters. 21 yanvar 2018. 26 yanvar 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 yanvar 2018.
- . Syrian Observer. 24 yanvar 2018. 24 yanvar 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 24 yanvar 2018.
- Hogir Nejjae. . . 24 yanvar 2018. 28 yanvar 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2018.
- Adnan Al Hussein. [Will Olive Branch succeed in forcing the units to hand over Afrin?]. almodon (Arabic). 21 yanvar 2017. 1 fevral 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 1 fevral 2018.
- . . 4 oktyabr 2019. 2023-08-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- Ragip Soylu, Harun al-Aswad. . . 4 oktyabr 2019. 2022-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- (PDF). . oktyabr 2019. 2022-08-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- Ragip Soylu; Harun al-Aswad. . Middle East Eye. 27 dekabr 2019. 2020-01-09 tarixində . İstifadə tarixi: 29 dekabr 2019.
- Aymenn Jawad Al-Tamimi. . 21 noyabr 2019. 26 January 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 3 may 2020.
- . Revolutionary Forces of Syria Media Office. 30 yanvar 2016. [ölü keçid]
- Khaled al-Khateb. . . 18 aprel 2017. 1 iyul 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 4 iyul 2017.
- . Nedaa Syria. 31 yanvar 2020. 2020-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 fevral 2020.
- . VOA News. 9 oktyabr 2019. 2019-10-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-30.
- . Kom News. 17 fevral 2017. 25 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyul 2017.