Sistem əhəmiyyətli bank

Sistem əhəmiyyətli bank (ing. Systemically Important Bank və ya ing. Systemically Important Financial Institution, qısaca SIFI) — qlobal və ya milli maliyyə sisteminin sabitliyi üçün həyati əhəmiyyət daşıyan bank və ya maliyyə institutudur. Bu qurumlar, maliyyə sistemindəki geniş təsirləri və qarşılıqlı asılılıqları səbəbindən, onların uğursuzluğu bütün iqtisadiyyat üçün ciddi təhlükələr yarada bilər. Sistem əhəmiyyətli banklar qlobal maliyyə sisteminin mərkəzində yerləşir və iqtisadiyyatın davamlılığı üçün onların idarə edilməsi və nəzarət mexanizmləri olduqca vacibdir. Tənzimləyici tədbirlər onların sabitliyini təmin etmək və riskləri minimuma endirmək üçün hazırlanır.

Sistem əhəmiyyətli bankın əsas xüsusiyyətləri

  1. Böyük ölçü (ing. Size) — aktivlərinin həcmi və bazar payı ilə digər maliyyə qurumlarından fərqlənirlər
  2. Mübadilə və qarşılıqlı əlaqə (ing. Interconnectedness) — maliyyə sistemində digər qurumlarla dərin əlaqələrə malikdirlər
  3. Əvəzolunmazlıq (ing. Substitutability) — onların funksiyalarını qısa zamanda əvəz edə biləcək alternativlərin olmaması
  4. Qlobal fəaliyyət (ing. Global Activity) — beynəlxalq miqyasda fəaliyyət göstərirlər, bu da onların təsir dairəsini daha da genişləndirir.

Sistem əhəmiyyətli bankların təsnifatı

  1. Qlobal Sistem Əhəmiyyətli Banklar (GSIBs)
    • Basel Komitəsi tərəfindən müəyyən edilir və xüsusi meyarlarla (məsələn, aktivlərin həcmi, beynəlxalq fəaliyyətin miqyası, qarşılıqlı asılılıq) qiymətləndirilir.
    • Hər il yenilənən GSIB siyahısı qlobal maliyyə sabitliyi üçün təhlükə yarada biləcək bankları əhatə edir. Bu siyahıda adətən JPMorgan Chase, HSBC, Deutsche Bank, Citigroup kimi böyük banklar yer alır.
  2. Daxili Sistem Əhəmiyyətli Banklar (DSIBs)
    • Milli maliyyə sistemində əhəmiyyətli olan bankları əhatə edir.
    • Mərkəzi banklar və tənzimləyici qurumlar tərəfindən müəyyən edilir.

Müsbət və mənfi cəhətlər

Müsbət tərəflər

  • Qlobal və ya milli maliyyə sisteminin sabitliyini təmin edir.
  • Böyük miqyaslı kredit imkanları və digər maliyyə xidmətləri təklif edir.
  • Tənzimləyici tədbirlər sistem risklərini azaldır.

Mənfi tərəflər

  • "Uğursuzluq üçün çox böyük" yanaşması riskli davranışlara yol aça bilər.
  • Əlavə tənzimləmə tələbləri bankların fəaliyyət xərclərini artırır.
  • Bu bankların uğursuzluğu böyük xərclər tələb edə bilər və vergi ödəyicilərinə yük yarada bilər.

İstinadlar

  1. Moenninghoff, S. C.; Ongena, S.; Wieandt, A. "The Perennial Challenge to Abolish Too-Big-To-Fail in Banking: Empirical Evidence from the New International Regulation Dealing with Global Systemically Important Banks". 22 January 2015. 10, 11, 28. SSRN .
  2. . www.fsb.org (ingilis). Dec 23, 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 31 July 2023.
  3. Jenkins, Patrick; Davies, Paul. "Thirty groups on systemic risk list". Financial Times. November 30, 2009.
  4. "G20 to press ahead with plans for two-tier bank risk rating". Financial Times. November 10, 2010.
  5. Financial Stability Board. (PDF). November 2011. 2013-02-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-11-18.
  6. BCBS. . BIS. November 2011. 2013-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-11-18.
  7. Slovik, Patrick. "OECD study on regulation of systemically important banks". OECD Economics Department Working Papers. OECD. February 2012. doi:.
  8. Slovik, Patrick. . OECD Economics Department Working Papers. St. Louis: Research Division of the Federal Reserve Bank (RePec). February 2012. 2012-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-11-18.
  9. . The Observer. 6 November 2011. 21 November 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 18 November 2024.
  10. (PDF).
  11. . 27 November 2023. 28 November 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 18 November 2024.

Xarici keçidlər

  • Basel Committee on Banking Supervision. (PDF). Bank for International Settlements. November 2011. İstifadə tarixi: December 20, 2011.
  • Financial Stability Board and the Basel Committee on Banking Supervision. (PDF). Bank for International Settlements. 10 October 2011. İstifadə tarixi: December 20, 2011.
  • Slovik, Patrick. "OECD study on regulation of systemically important banks". OECD Economics Department Working Papers. OECD. 12 Dec 2011. doi:.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023