Sinan Səid (1934, Kərkük – 12 iyun 1991, Bağdad) — Türkman əsilli müğənni, alim-pedaqoq, tərcüməçi, jurnalist və publisist.
Sinan Səid | |
---|---|
Doğum tarixi | 1934 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | (57 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | Bağdad Qarx Məzarlığı |
Vətəndaşlığı | İraq |
Milliyyəti | Türkman |
İxtisası | jurnalistika |
Təhsili | ADU |
Fəaliyyəti | jurnalist |
Həyatı
Sənətçi, şair və jurnalist Sinan Səid 1934-cü ildə Kərkük şəhərində anadan olmuşdur. Nəsilli-köklü bir ailəyə mənsub olan Sinan Səid ibtidai və orta təhsilini Kərkükdə başa vurduqdan sonra pedaqoji instituta qəbul olaraq 1952-ci ildə rəsm müəllimi ixtisasından məzun olub. Həmin ildən Kərkük qalasındakı "Tahirə" ibtidai məktəbində müəllim vəzifəsində işləməyə başlayıb. Daha sonra "Qərbiyyə" məktəbinə təyin olunub və 1959-cu ilə qədər orada çalışıb. 1959-cu ildə Beynəlxalq Radionun ərəb şöbəsi fəaliyyətə başlayarkən Sinan Səid müqavilə əsasında Bağdad radiosundan gəlir. 1961-ci ildə SSRİ-yə gedərək Azərbaycan Dövlət Universitetinin (ADU) (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Jurnalistika Fakültəsində təhsilini davam etdirib. 1970-ci ilə qədər Bakı Radio və Televiziya Komitəsinin ərəbcə verilişləri şöbəsində çalışmışdır.
1965-ci ildə ADU-nun jurnalistika şöbəsini bitirmiş, 1969-cu ildə Bakıda "İraq-türkman mətbuatı və ədəbi məsələlər" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. Sinan Səid mahir diktor idi, gözəl səsi vardı, onun Nərminə Məmmədova ilə birlikdə “Evlərinin Öbü Yonca”, “Hər Gün Axşam Olu Dallam” və “Qızıl Üzük, Yaşıl Qaş”ı adlı mahnılar ifa edib.
1970-ci ildə Sinan Səid Bakıda öz işinə xitam verib vətənə - İraqa qayıtdı. 1970-ci ildən Ədəbiyyat fakültəsində dərs demiş, 1975-1980-ci illərdə fakültənin dekanı olmuşdur. Azərbaycan ədəbiyyatının ərəb dilinə tərcüməsi sahəsində xidməti böyükdür. Süleyman Rəhimovun "Ata və oğullar" hekayələr toplusunu (Moskva, Proqres, 1996), "Dost əlləri" şeirlər toplusunu (Azərnəşr, 1964), "Molla Pənah Vaqif", "Mirzə Ələkbər Sabir", "Cəlil Məmmədquluzadə" monoqrafiyalarını ərəb dilinə çevirmişdir. Azərbaycan şairlərinin şeirlərini tərcümə edərək geniş müqəddimə ilə "Ərəb ellərinə Azərbaycan nəğmələri" (Bağdad, 1971) kitabını çap etdirmişdir. Sənan Səid 12 iyun 1991-ci ildə Bağdadda vəfat etmiş və Bağdad Qarx Məzarlığında dəfn edilmişdir.
Yaradıcılığı
Ərəb, kürd, fars, ingilis, rus, türk və azərbaycan dillərini bilən Sənan Səid publisistik fəaliyyətilə yanaşı, rəssam, xəttat və saz ifaçısı kimi tanınır. Hər şeydən əvvəl isə Azərbaycana vurğun idi o. Azərbaycan ədəbiyyatı nümunələrini ərəb dilinə çevirən ilk tərcüməçi olub. Onun Səməd Vurğunun, Süleyman Rüstəmin, Rəsul Rzanın və onlarla digər şairlərin şeirlərindən tərcümələri 1963-cü ildə çapdan çıxmış "Dost ellər" almanaxında toplanmışdır. O zaman "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetinin ("Ədəbiyyat qəzeti"nin) yazılar çap etdirirdi. Məhz Sinan Səidin təşəbbüsü ilə Beynəlxalq Radionun ərəb şöbəsində hər həftə "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetinin xülasəsi efirdə səslənirdi. Bundan başqa Sənan Səid Kərkükdə “Yeni Sənət” adlı topluluq yaratmışdır.
İstinadlar
- "İraq bizə iraq deyil" (Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin xüsusi kitabçası), "Bakı" nəşriyyatı, 2002. səh.30. ISBN 9952-24-003-1
- Kuzəçi., Şəmsəddin. İraq mətbuat tarixi (1869-2019). Bakı: “CBS”. səh. 53. ISBN 978-9952-516-66-1..