Sidor Şibayev (1825, Noqinsk, Moskva quberniyası[d] – 30 avqust 1888, Moskva) — I dərəcəli gildiya taciri, sahibkar, Rusiyanın ilk neft sənayeçilərindən biri. O, 1878-ci ildə Bakıya gələrək sulfat turşusu istehsal edən zavod tikmişdir. Bundan sonra isə "S. M. Şibayev və K" şirkətini quraraq neft sənayeçilərindən birinə çevrilmişdir. O, həm də neftdən sürtkü yağını geniş miqyasda istehsal edən ilk sənayeçilərdən biridir.
| Sidor Şibayev | |
|---|---|
| rus. Шибаев, Сидор Мартынович | |
 | |
| Doğum tarixi | 1825 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 30 avqust 1888 |
| Vəfat yeri |
|
| Fəaliyyəti | iş adamı |
Həyatı
Sidor Martınoviç Şibayev 1817-ci ildə Moskva quberniyasının Boqordosk uyezdində anadan olub. Onun nəsli Roqojsk qəbiristanlığından olan köhnə ayinçilərdən idi. Tacir ailəsində doğulan o, ilk fəaliyyətinə Morozovların manufakturasında başlayıb.1857-ci ildə Moskva quberniyasında Boqorodsk ərazisində tekstil fabrikinin əsasını qoyub. Onun fabrikində 500-dən çox işçi işləyirdi. Artıq 1873-cü ildə onun fabriki il ərzində 230 min hissə parça istehsal edərək ona hər il 2 milyon rubl qazanc gətirirdi.
Bakıdakı fəaliyyəti
O, 1878-ci ildə Bakıya gələrək sulfat turşusu istehsal edən zavod tikib.1884-cü ildə Rusiya mineral yağlarının və digər kimyəvi məhsulların istehsalı üzrə kapital dəyəri 1.5 milyon rubl olan "S. M. Şibayev və Ko" şirkətinin əsasını qoyub.
1885-ci ildə Antverpendə keçirilən beynəlxalq müsabiqədə "S. M. Şibayev və Ko" şirkətinin "Spinvel", "Lubrin", "Tsilindol", "Barilion" adlı mineral yağları və digər kimyəvi malları qızıl medala layiq görülüblər. 4 il sonra Parisdə keçirilən beynəlxalq sərgidə şirkətin mineral yağları ikinci qızıl medala layiq görülüb. Bundan başqa şirkətin neft sənayesində tətbiq etdiyi avadanlıqlar da bürünc medala layiq görülüb.
Sidor Şibayevin 1888-ci ildə ölümündən sonra şirkətə onun həyat yoldaşı Yevdokiya Şibayeva rəhbərlik etməyə başlayır. O da öz növbəsində 1899-cu ildə dünyasını dəyişənə qədər şirkətə rəhbərlik edir. Onun ölümündən sonra isə şirkəti oğulları idarə edirlər.
İstinadlar
- ↑ (rus). ourbaku.com. 7 aprel 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 7 aprel 2022.
- ↑ Aleksandr Polovtsov. . XXIII. Sankt-Peterburq: тип. Главного Упр. Уделов. 1911. səh. 272-273. 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- Ərəstun Mehdiyev. . Bakı: Altay nəşriyyatı. 2000. səh. 19. Archived from the original on 2022-04-01. İstifadə tarixi: 2022-04-01.
- ↑ Jonka. (rus). ourbaku.com. 10 oktyabr 2009. 17 aprel 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 7 aprel 2022.
- Vladimir Ryabuşinski. . Moskva: Иерусалим: Мосты. 1994. səh. 126. Archived from the original on 2022-04-08. İstifadə tarixi: 2022-04-08.
- F.Seleznyov. (rus). starover.religare.ru. 30 may 2006. February 2, 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 7 aprel 2022.
- . Moskva: Манн, Иванов и Фербер. 2015. səh. 21-27. ISBN 9785000572764. Archived from the original on 2022-04-07. İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- (rus). um.mos.ru. 2 aprel 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 8 aprel 2022.
- Aleksandr Matveyçuk. (rus). neftrossii.ru. 16 yanvar 2014. 25 yanvar 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 8 aprel 2022.