Sen no Rikyu (千利休?, 1522, Sakay[d], Osaka prefekturası – 21 aprel 1591, Kioto) və ya sadəcə Rikyu – yapon çay mərasiminin ustası. Çay mərasimi üzrə Sen məktəbinin qurucusudur.
Sen no Rikyu | |
---|---|
yap. 千利休 | |
Doğum tarixi | 1522 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 21 aprel 1591 |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | Harakiri |
Fəaliyyəti | bhikşu, çay ustası[d] |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Rikyu 1522-ci ildə Yaponiyanın şəhərində doğulmuşdur. Onun babası şoqun – çay mərasimi xidmətçilərindən biri olmuşdur. Atası Yohey İzumi əyalətinə köçmüş və atasının adındakı "Sen" hissəciyini soyad kimi qəbul etmişdir. Ailə balıq satışı ilə məşğul olmağa başlamışdır.
Rikyu Naomi məktəbinin üzvü olan , daha sonra isə məktəbinin üzvü olan yapon çay mərasiminin incəliklərini öyrənmişdir. Kiotoda yerləşən Daytoku məbədində isə Zen dərsləri almışdır. 1570–1573-cü illərdə və ilə birlikdə Oda Nobunaqanın sadosu – çay mərasimi təşkilatçısı olmuşdur. Eyni vəzifəni Toyotomi Hideyoşi üçün də yerinə yetirmiş və ondan mülklər almışdır. O, 1585-ci ildə Hideyoşi tərəfindən həsr olunmuş çay mərasimini təşkil etmiş, 1587-ci ildə isə Hideyoşinin açıq havada keçirilən çay mərasimini idarə etmişdir.
Ölümü
1591-ci ildə Rikyu Hideyoşi ilə münaqişə yaşamış və intihar etməyə məcbur olmuşdur. Münaqişənin səbəbi bilinməsə də, bir neçə variant ortaya atılmışdır: özünün heykəlini Kimmokakuda yerləşdirməsi; qızını Hideyoşiyə verməməsi; çay ləvazimatları üçün böyük məbləğlər istəməsi. O, 21 aprel 1591-ci ildə ölmüşdür.
Töhfələri
Sen no Rikyu yapon çay mərasiminə bir neçə yenilik gətirmişdir.Bambukdan hazırlanan çiçəkliklər, Raku keramikasından hazırlanan qara çay boşqabları və adlı dəmir çaydan onun çay mərasiminə gətirdiyi bir sıra yeniliklər idi. O, ələ yaxın olan sadə əşyalardan istifadə etməyə üstünlük vermiş və çay mərasiminin gündəlik aspektini vurğulamaq istəmişdir.
Rikyu şeirlərinin birində "çay mərasiminin su qaynatmaq, çay dəmləmək və onu içməkdən başqa bir şey olmadığını" qeyd etmişdir. O, çay evinin – çaşitsunun ölçüsünün kiçildilməsindən məsul şəxs olmuşdur. O, ölçünü iki , hətta bir yarım tatamiyə endirmiş, idealını tətbiq etmək istəmişdir.
İstinadlar
- ↑ Sen no Rikyu // (fr.). 2007.
- ↑
Ədəbiyyat
- (ingiliscə). VII cild (Sake–Temm). Tokio: Kodansha. 1983. səh. 67. ISBN 0-87011-627-4. İstifadə tarixi: 16 yanvar 2023.