Semantik viki — səhifələrində təsvir olunan malik olan viki. Adi və ya sintaktik vikilərdə strukturlaşdırılmış mətn və tipsiz hiperlinklər var. Semantik vikilər vasitəsilə verilənlər bazası kimi sorğulana və ya ixrac edilə bilən yollarla səhifələr daxilindəki məlumatlar və səhifələr arasındakı əlaqələr haqqında məlumatları tutmaq və ya müəyyən etmək imkanı verir.
Semantik vikilər ilk dəfə 2000-ci illərin əvvəllərində təklif edilmiş və 2005-ci ildə ciddi şəkildə tətbiq olunmağa başlamışdır. 2021-ci ildən etibarən tanınmış semantik viki mühərrikləri "" və ""dir.
Tarixi
"Semantik viki" termininin məlum olan ilk istifadəsi 2001-ci ilin yanvarında Endi Dinqli tərəfindən dərc edilmiş "Usenet" postu idi. Texniki bir məqalədə məlum olan ilk təsviri avstriyalı tədqiqatçı Leo Sauermann tərəfindən 2003-cü ildə çap edilən bir məqalədə olmuşdur.
Mövcud semantik viki proqramlarının bir çoxu 2000-ci illərin ortalarında başlamışdır, o cümlədən "ArtificialMemory" (2004), "Semantic MediaWiki" (2005), "" (2005) və "" (2006).
2006-cı ilin iyun ayında Monteneqroda ilə birlikdə semantik vikilərə həsr olunmuş ilk görüş – "SemWiki" seminarı keçirilmişdir. Bu seminar 2010-cu ilə qədər hər il davam edirdi.
2008-ci ilin mart ayında dünyanın ən böyük olan "Wikia" istək əsasında bütün vikiləri üçün "Semantic MediaWiki"dən istifadəni təmin etmiş və beləliklə, onların yerləşdiyi bütün vikilərin semantik viki kimi fəaliyyət göstərməsinə icazə vermişdir. Buna baxmayaraq, 2013-cü ildə "MediaWiki" 1.19 versiyasına təkmilləşdirildikdən sonra onlar performans problemi səbəbindən yeni sorğular üçün "Semantic MediaWiki"-ni dəstəkləməyi dayandırmışdılar.
"Google" 2010-cu ilin iyulunda "Freebase"in arxasında duran şirkət olan "Metaweb"i satın almışdır.
Proqram təminatı
Semantik funksionallığı təmin edən bir sıra viki applikasiyaları var. "" kimi bəzi müstəqil semantik viki applikasiyaları mövcuddur. Digər semantik viki proqram təminatı standart wiki proqram təminatına əlavələr və ya plaginlər kimi strukturlaşdırılmışdır. Bunlardan ən məşhuru "MediaWiki"nin uzantısı olan ""dir. Başqa bir misal "" üçün SemanticXWiki uzantısıdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- 2023-11-17 at the Wayback Machine, Soenke Ziesche, xml.com, December 13, 2006
- 2017-02-08 at the Wayback Machine, , Journal of Emerging Technologies in Web Intelligence, Vol. 1, No. 1, August 2009
- 2023-11-17 at the Wayback Machine, Sebastian Schaffert, Andreas Gruber, and Rupert Westenthaler, Research Report, Knowledge-based Information Systems Group, Salzburg Research, Austria, November 23, 2005
- 2023-11-17 at the Wayback Machine, Sebastian Schaffert, Proceedings of the 15th IEEE International Workshops on Enabling Technologies: Infrastructure for Collaborative Enterprises (WETICE'06), June 6, 2006
- Comparison of Semantic MediaWiki and Wikibase
- Leo Sauermann. (PDF). Technical University of Vienna. 2003. 2007-08-14 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2007-06-20.
- Dr. Lars Ludwig. (pdf). Technical University of Kaiserslautern. 2013. 2019-12-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-02-07.
- . 2007-12-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-17.
- . 2009-03-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-17.
- Wikia offers Semantic MediaWiki hosting Arxivləşdirilib 2023-11-17 at the Wayback Machine, semantic-mediawiki.org, March 12, 2008
- "Semantic Mediawiki gone from Wikia forever?". 2018-11-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-17.
- 2010-07-18 at the Wayback Machine, Official Google Blog, July 16, 2010
- 2023-11-17 at the Wayback Machine, ObjectSecurity Ltd, November 16, 2012
Xarici keçidlər
- Semantic wiki article at SemanticWeb.org
- Semantic wiki projects - contains a list of active, defunct and proposed semantic wiki applications
- - a mini-series of online conferences about semantic wikis that ran in 2008 and 2009.