Səfəvi imperiyasının Luristan hakimlərinin siyahısı — Səfəvi imperiyasının qərbdə yerləşən inzibati vahidlərindən biri. Bu bölgənin ərazisi müasir İran İslam Respublikasının İlam ostanı və Luristan ostanlarının ərazilərinə uyğun gəlir. Luristan vilayəti imperiyanın müəyyən qədər muxtariyyətə malik olan 5 vilayətindən biri idi və şah tərəfindən təyin edilən vali və ya hakim tərəfindən idarə edilirdi.
Vilayət 1508-ci ildə Şah Rüstəm Abbasi dövründə Səfəvi hökmdarı Şah I İsmayıldan asılılığı qəbul etmişdir. 1578–1587-ci illər istisna olmaqla (bu illərdə vilayətin yerli hakimi Osmanlı imperiyası ilə ittifaqda olmuşdur), Səfəvi imperiyasının süqutuna qədər ona tabe olmuşdurlar.
Siyahı
Siyahıda vilayəti və ya onun hissələrini idarə etdiyi bilinən şəxslər göstərilmişdir. Hakim və ya bəylərbəyi ifadələrinin hər ikisi də vilayət valilərini təsvir etmək üçün işlədilmişdir.
| Dövr | Hakim | Qısa məlumat |
|---|---|---|
| 1508 | Şah Rüstəm Abbasi | Luristan və Xürrəmabad hakimi |
| ?–1540 | Mir Uğur ibn Şah Rüstəm | Luristan hakimi |
| 1541–1542 | Mir Cahangir | Luristan və Xürrəmabadhakimi |
| ?–1549 | Bəhram Mirzə Səfəvi | Luristan və Mankare (Sadmarə?) hakimi |
| 1549–? | Rüstəm xan | Luristan və çox gümanki Mankara hakimi |
| 1568 | Qeyb Sultan Ustaclı | Luristan və Kürdüstan hakimi |
| 1568–1585 | Məhəmməd Luri | Luristanın yarısının və Xürrəmabadın, onun ətrafının hakimi |
| 1568–1575–? | II Şah Rüstəm | Luristanın yarısının, Xavənin və Ləştərin hakimi |
| 1578–1587 | Osmanlı hakimiyyəti ]] rule | |
| 1589–1593 | Sultan Məhəmməd Şah | Luristan hakimi |
| 1593 | Şahverdi Abbasi | Luristan hakimi |
| 1593–1594 | Sultan Hüseyn ibn Şah Rüstəm | Luristan (Xürrəmabad istisnaolmaqla) hakimi |
| 1593–1595 | Mehdiqulu xan Şamlı | Xürrəmabad hakimi |
| 1594–1598 | Şahverdi Abbasi | İkinci hakimiyyət dövrü. Luristanın hamısının (1595-ci ildən etibarən) hakimi |
| 1598–? | Təhmasibqulu xan İnanlı | Sadmarənin, Hendaminin və Bağdada yaxın digər yerlərin hakimi ' |
| 1598–1631 | Hüseyn xan Mansur bəy Solvizi | Əvvəlcə Luristanın bir hissəsinin hakimi, daha sonra bütün vilayətin bəylərbəyi. O, həmçinin Bəxtiyarilərin miri olaraq da xidmət etmişdir. |
| 1631–1641 | Şahverdi xan | Sonuncu hakimin oğlu. Luristan bəylərbəyi. |
| 1641–1648–? | Əliqulu xan | Sonuncu hakimin oğlu. Luristan bəylərbəyi. |
| 1651–? | Mənuçöhr xan | Sonuncu hakimin əmisi. Luristan hakimi. |
| 1684 | Adı məlum olmayan qızılbaş | tayfasından olan hakim. |
| 1694–1695 | Şahverdi xan | Kiçik Luristanın hakimi |
| 1722 | Əlirmərdan xan ibn Hüseyn xan Ali | Luristan hakimi |
Həmçinin bax
İstinadlar
- . səh. 143–144. Vali sözünün mənası üçün, bax, see p. 258
- . səh. 443
- ↑ . səh. 234
- . səh. 234–236
- . səh. 124
Mənbə
- Willem Floor. Titles and Emoluments in Safavid Iran: A Third Manual of Safavid Administration, by Mirza Naqi Nasiri. Washington, DC: Mage Publisher. 2008. ISBN 978-1933823232.
- Rudi Matthee. Persia in Crisis: Safavid Decline and the Fall of Isfahan. London: I.B.Tauris. 2012. ISBN 978-1-84511-745-0.
- Matthee, Rudi. "Relations between the Center and the Periphery in Safavid Iran: The Western Borderlands v. the Eastern Frontier Zone". The Historian. 77 (3). 2015: 431–463. doi:.
- Eckart Ehlers. . Encyclopædia Iranica, Online Edition. Ehsan Yarshater. 2021.
Əlavə ədəbiyyat
- B. Spuler. . II/8. London and New York: Encyclopædia Iranica - Routledge & Kegan Paul. 1987. 896–898. ISBN 978-0-71009-108-6.
- Vladimir Minorsky. Luristān. 5. Leiden: The Encyclopaedia of Islam - Brill. Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Lewis, B. & Pellat, Ch. (eds.). 1986. 829–832. ISBN 978-90-04-07819-2.