Nemuro

Yaponiyanın olmasına baxmayaraq, Adam Laksman və başçılıq etdiyi "Ekaterina" gəmisinin heyəti 9 oktyabr 1792-ci ildə Hokkaydonun Nemuro limanında qonaqpərvərliklə qarşılanmış, qışı burada keçirmişdirlər. Rusların gəlişi Nemuro, Matsumae və Edodakı rəsmilər arasında qızğın müzakirələrə səbəb olsa da, onları təəccübləndirməmişdi. Çünki aynular rusların mümkün gəlişi haqqında danışırdılar və şimal torpaqlarını tədqiq edən 1791-ci ildə rusların gəlişi haqqında xəbər vermişdi.

Rusların Nemuroya gəlişi barədə ilk hesabat bakufuya 1792-ci ilin noyabr-dekabr aylarında göndərilmişdir. Hesabatın müəllifi daymyo oğlu idi. Hesabatda ruslar tərəfindən gətirilmiş və digər yapon dənizçilərin hekayəsi barədə məlumat verilmiş, onların artıq tərəfindən sorğu-sual edildikləri bildirilmişdir. Yunosuke Matsumaenin növbəti hesabatında rusların yapon dənizçiləri, məktubları və hədiyyələri aparmaq istədikləri, lakin artıq neçə müddətdir ki, Nemuroda gözlədikləri və növbəti ilin aprel-mayına qədər cavab gəlməzsə özlərinin Edoya getmək istədikləri qeyd olunmuşdu. Yunosuke Matsumae adamlarını göndərərək məsələnin razılaşma yolu ilə həll olunmasını istəmişdir.

Bakufu Yunosukenin hesabatına bu cavabı vermişdir: "Yapon dənizçiləri Edoya gətir, rusları Nemuroda saxla, onlara düyü və sake ver, nəzakətli ol, onlara qayğı və diqqətlə davran. Yapon dənizçiləri götürmək üçün mən [Matsudayra Sadanobu] və göndərəcəm".

Edo rəsmiləri və , eləcə də, onlara yoldaşlıq edən həkim Nemuroya səyahət edərkən ruslar barəsində narahat idilər. Hətta Nemuroya səyahət edən digər rəsmi Tuqolukova səyahətə çıxmazdan öncə özünü "ümidsiz" hiss etdiyini demişdir. Buna səbəb hollandların rusların amansızlıqları barədə danışdıqları hekayələr idi. Lakin Yasuzo Tanabe və Denciro Takusaqava ekspedisiya ilə tanış olduqdan sonra ruslar haqqında hökumətə müsbət xarakterli məktub yazmışdırlar.

Laksman Edo şəhərindən rəsmilərin göndərilməsindən sonra matsumaelilərin onları ziyarət etməyi dayandırdıqlarını müşahidə etmişdir, çünki onlar mərkəzi hökumət tərəfindən xaricilərlə qanunsuz ünsiyyətlə ittiham edilməkdən narahat idilər. Laksman Matsumae şahzadəsinə təşəkkür etmək və hədiyyə vermək üçün görüşmək istəsə də, təklifi qəbul edilməmiş, hədiyyələri rəsmi bir şəxs vasitəsilə verilmişdir.

Hakodate

Rus ekpedisiyası bakufu tərəfindən göndərilmiş rəsmilərlə görüşmək üçün Hakodate limanına gəlmiş və şəhərinə çatmaq üçün burada quruya çıxmışdır. Əvvəlcə rusların Hakodate əvəzinə Hokkaydonun cənub-şərqində yerləşən limanında lövbər atması planlaşdırılmışdı. Lakin yaponlar rusların razılaşmanı pozacaqlarından narahat olduqları üçün Ekaterina heyətinin bir yapon gəmisinə minməsini təklif etmişdi. Laksman bundan qəzəblənərək təklifi rədd etmişdir. Əvvəlcə duman, daha sonra əks tərəfdən əsən külək onların Edomo körfəzinə yaxınlaşmasına mane olmuşdur.

"Ekaterina" gəmisi Hakodate limanına yola düşərkən top atəşi açaraq bu barədə yaponlara xəbər vermişdir. Matsumae rəsmilərindən biri hökumətə rusların top atəşi açması ilə bağlı narahatlığını bildirmişdir. Ruslar buna bir neçə izahat gətirsələr də, bir neçə gün sonra Laksman iki yapon gəmisinin onları səyahət boyunca izlədiyini müşahidə etmişdir.

Ruslar Hakodatedə yerli tərəfindən qarşılanmışdırlar. Laksman, yoldaşları və altı rəsmi şəxs yerli bir tacirin evinə yollanmışdılar. Ruslar burada təmizlənmiş və qonaq edildikdən sonra gəmiyə qayıtmışdırlar. Axşam yeməyində Laksmana gümüş, digər heyət üzvlərinə isə laklı hədiyyələr təklif olunmuşdur.

Matsumae

Ruslar görüş yerinə Edo və Matsumae şəhərlərindən olan 16 rəsminin müşayiəti altında gəlmişdirlər; müşayiətçilərin ümumi sayı 450 nəfər idi. Laksman, naviqator və Oxot komendantının oğlu vasitəsilə, tərçüməçi , serjant , tacirlər və , eləcə də, daha beş rus isə at belində səyahət etmişdirlər. Səyahət boyunca onlar bir neçə dəfə dayanmış və gecəni yerli sakinlərin evlərində keçirmişdirlər. Rusların qaldıqları evlərə "rus evi" lövhəsi vurulmuşdu. Missiya Matsumae şəhərində çatanda yerli sakinlər ruslara böyük maraq göstərirdilər.

Yaponlar rusların rahat hiss etməsini təmin etmək üçün qaldıqları evi Avropa üslubunda bəzəmişdilər. Hətta yapon rəsmilərlə görüşlərin birində Laksman qeyd etmişdi ki, "stullar bizim üçün xüsusi olaraq hazırlanmışdı". Rus qonaqları üçün təşkil edilən Matsuamedəki evin stolları, skamyaları, yataqları olsa da, döşəmə matı yox idi. Görüşlər zamanı yaponlar ruslara demişdilər ki, ayaqqabılarını çıxarmalı və dizi üstə oturmalıdırlar. Lakin Laksman buna qarşı çıxmış, tərəflərin öz ənənələrinə uyğun şəkildə oturmalı olduqlarını qeyd etmişdi. Buna görə də yaponlar bununla bağlı ruslara təzyiq etməmiş, hətta bəzi yaponlar görüşlərin birinci günündə rusların ənənəsinə uyğun şəkildə əvəzinə stulda əyləşmişdirlər. Görüşlərin ikinci günündə Laksmana yaxınlaşaraq adından verilən hədiyyələrə görə ona təşəkkürlərini bildirmişdirlər. Görüşlərin birinci günündə ruslarla yaponlar arasında 8,5 metr məsafə var idi.

Ruslar Yaponiyada səyahət edərkən hökumət tərəfindən onlara bir sıra qadağalar və məhdudiyyətlər tətbiq olunmuşdu. Rusların yerli sakinlərlə görüşmələri qadağan idi. Laksmanın sözlərinə görə bir çox yapon qayıqlarla "Ekaterina" gəmisinə yaxınlaşaraq göyərtəyə çıxmaq istəyir, lakin yapon rəsmilər dəmir çubuqlar, taxtalar ilə onları döyərək uzaqlaşdırırdılar.

yerli sakinlərlə ruslar arasında ünsiyyətin qarşısını almaq üçün qaldıqları evin ətrafı çəpərlənmiş, darvazasına isə 60 nəfərdən ibarət mühafizə dəstəsi qoyulmuşdu. Ekspedisiya üzvləri Hakodatedə sərbəst şəkildə hərəkət edə bilmirdilər. Sadəcə Laksman bir rəsminin müşayiəti altında qəsəbəsinin yaxınlığındakı şimal sahilini görə bilmişdi. Ruslara sahildə paltar yumağa belə icazə yox idi.

Ruslar gətirdikləri malları nümayiş etdirmək və ticarət müzakirəsi başlatmaq cəhdləri də uğursuzluqla nəticələnmişdir. Yaponlar onlara ticarət üçün bakufunun xüsusi icazəsinin lazım olduğunu və öhdəlikdə edəcəkləri hər hansı səhvin həyatları bahasına başa çata biləcəyini bildirmişdilər.

1789-cu ildə Kunaşir adasında baş verən aynu üsyanı səbəbilə matsumaelilər rusların aynularla yaxın əlaqələr qurmalarından narahat idilər. Yapon rəsmilər bunun qarşısını almaq üçün qışı Nemuroda keçirmişdirlər. Ruslarla aynular arasında mümkün ünsiyyəti araşdırmaq 1792-ci ilin dekabrında Matsumaeyə gəlmiş və həkim tapşırılmışdı.

Matsumaedə baş tutan danışıqlardan sonra yaponlar ruslara iki sənəd təqdim etmişdirlər. Birinci sənəd bir rus gəmisinin Naqasaki limanına daxil olmasına icazə verən sənəd idi. İkincisi isə rus dilində "Yaponiya dövlətini ziyarət edən xarici gəmilər haqqında əlahəzrət Tenzin-Kubo tərəfindən imzalanmış siyahı" adlanan "formal xəbərdarlıq" idi. Bu sənəddə qeyd olunurdu ki, Yaponiya qanunlarına görə xarici gəmilər Naqasaki limanından başqa bir yerdə lövbər ata bilməzlər və bunun üçün əvvəlcə xüsusi icazə almalıdırlar. Həmçinin qeyd olunurdu ki, iki dövlət bir-birini yaxşı tanımadığı üçün diplomatik əlaqələr qura bilməzlər; əgər ruslar bu qaydalara əmək etməsələr yaponlar problemi şiddət yolu ilə həll edəcəklər.

1791-ci ildə qəbul edilmiş qanuna görə Yaponiya ilə diplomatik əlaqəsi olmayan ölkələrin gəmisi Yaponiya sahillərinə yaxınlaşarsa hökumət bu gəmiyə əl qoymalı idi. Lakin qəzaya uğramış yapon dənizçiləri gətirdiklərini nəzərə alan yaponlar ruslara güzəşt etmək qərarına gəlmiş, lakin bir daha ölkəyə buraxmayacaqlarını bildirmişdilər.

Laksman icazə sənədindən istifadə etməsə də, özü ilə Rusiyaya aparmış, növbəti illərdə Naqasakiyə səyahət edərək bu icazəni sınaqdan keçirməyi planlaşdırmışdı. Lakin atası , İmperatriça Yekaterina, eləcə də, Yaponiya ekspedisiyasını maliyyələşdirən səyyah Qriqori Şelixovun ölümü Naqasaki icazəsinin sınaqdan keçirilməsini təxirə salmışdır. Şelixovun kürəkəni olan Nikolay Rezanovun Naqasakiyə daxil olmaq üçün cəhd göstərdiyi 1804-cü ilə qədər başqa heç bir rus Yaponiyaya səyahət etməmişdir.

• (ingiliscə). IV cild. Tokio: Kodansha. 1983. səh. 372. ISBN 0-87011-624-7. İstifadə tarixi: 9 iyun 2022.
• Shchepkin, Vasiliy Vladimirovich; Kartashov, Kirill Mikhailovich. . Russian Japanology Review. 1. 2018: 149–158.