Qida sənayesi

Qida sənayesi — ərzaq məhsullarının istehsalı, emalı, qablaşdırılması, paylanması və satışı ilə məşğul olan qlobal bir sektordur. Bu sənaye kənd təsərrüfatından başlayan və son istehlakçının qida məhsulunu əldə etməsi ilə bitən mürəkkəb bir tədarük zəncirini əhatə edir. Qida sənayesi həm iqtisadiyyatın əsas sektoru, həm də insanların sağlamlıq və rifahına birbaşa təsir edən həyati bir sahədir.

Qida sənayesi yalnız insanların qidalanmasını təmin etməklə kifayətlənmir, həm də iqtisadiyyatın güclənməsinə, sosial rifahın artırılmasına və qlobal problemlərin həllinə töhfə verir.

Əsas alt sektorları

Taxıl, tərəvəz, meyvə, ət, balıq və süd məhsulları kimi təməl ərzaq məhsullarının yetişdirilməsi və istehsalı. Ərzaq məhsullarının istehsal prosesindən keçərək işlənmiş qidaya çevrilməsi (məsələn, buğdadan un istehsalı, süd məhsullarından pendir hazırlanması). Qidanın saxlanılma müddətini uzatmaq və onu istehlakçılar üçün cəlbedici etmək üçün qablaşdırma texnologiyaları. Qida məhsullarının istehsal müəssisəsindən mağazalara, restoranlara və ya istehlakçılara çatdırılması. Supermarketlər, mağazalar və ya bazarlar vasitəsilə qida məhsullarının satışa çıxarılması. Hazır qida məhsullarının istehlakı üçün xidmətlərin (restoranlar, kafe, fast food şəbəkələri) təmin edilməsi.

Əhəmiyyəti

Qida sənayesi dünya üzrə ən böyük iqtisadi sektorlardan biridir və milyonlarla insanı işlə təmin edir. Sənaye, insanların sağlam qidaya çıxışını təmin edərək, cəmiyyətin sağlamlığına birbaşa təsir edir. Yeni emal texnologiyaları, biotexnologiya və qida istehsalındakı innovasiyalar sənayeni irəli aparır.

Texnoloji yeniliklər

Məhsulların daha dəqiq emalı, keyfiyyətin izlənməsi və çatdırılma prosesində süni zəka texnologiyalarının istifadəsi. Genetik modifikasiya ilə daha davamlı və məhsuldar bitkilərin yetişdirilməsi. Ət məhsullarına alternativ olaraq bitki əsaslı proteinlər və laboratoriyada istehsal olunan ət məhsulları populyarlaşır. Ətraf mühitə təsiri azaldan bioloji parçalana bilən materiallardan istifadə.

Azərbaycanda qida sənayesi

Taxıl, pambıq, çay, meyvə, tərəvəz, süd və ət məhsulları əsas məhsullar arasındadır. Son illərdə Azərbaycan hökuməti kənd təsərrüfatı və qida sənayesinə xüsusi diqqət ayırır, ixrac imkanlarını artırır və yerli istehsalı təşviq edir. Fındıq, meyvə, şərab və digər qida məhsulları əsas ixrac mallarını təşkil edir. Yerli qida sənayesində müasir avadanlıq və texnologiyalardan istifadə artır.

İstinadlar

  1. Parmeggiani, Lougi, redaktor??? // Encyclopædia of Occupational Health and Safety (3rd). Geneva: International Labour Office. 1983. ISBN 9221032892.
  2. Hickel, Jason. . London. 2017. ISBN 978-1-78515-112-5. OCLC .
  3. . Food Standards Agency (UK). 2012-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-12-09.
  4. . Economic Research Service (USDA). 2024-07-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-11-29.
  5. Mbow, C.; Rosenzweig, C.; Barioni, L. G.; Benton, T.; və b. (PDF) // . 2019. 2019-12-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-11-29.
  6. (PDF). FAO.org. The Food and Agriculture Organization of the United Nations. 24 December 2012 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 15 May 2015.
  7. (PDF). FAO.org. The Food and Agriculture Organization of the United Nations. 1 May 2015 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 15 May 2015.
  8. Brody, Howard. . Annals of Family Medicine. 8 (4). 1 August 2016: 354–358. doi:. ISSN . PMC . PMID .
  9. . Imanagronomist.net. 16 November 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 May 2013.
  10. Gray, Allison; Hinch, Ronald. . Policy Press. 1 October 2019. 371–. ISBN 978-1-4473-5628-8.
  11. Booth, Sue; Coveney, John, Booth, Sue; Coveney, John (redaktorlar ), , Food Democracy: From consumer to food citizen, SpringerBriefs in Public Health (ingilis), Singapore: Springer, 2015, 3–11, doi:, ISBN 978-981-287-423-8, İstifadə tarixi: 26 November 2020
  12. Stuckler, David; Nestle, Marion. . PLOS Medicine (ingilis). 9 (6). 19 June 2012: e1001242. doi:. ISSN . PMC . PMID .

Ədəbiyyat

  • Nelson, Scott Reynolds. Oceans of Grain: How American Wheat Remade the World (2022)
  • Nestle, M. . California Studies in Food and Culture. University of California Press. 2013. ISBN 978-0-520-95506-6. 534 pages.
  • Vasconcellos, J.A. . CRC Press. 2003. ISBN 978-0-203-49810-1. 448 pages.
  • Kress-Rogers, E.; Brimelow, C.J.B. . Woodhead Publishing Series in Food Science, Technology and Nutrition. Woodhead. 2001. ISBN 978-1-85573-560-6. 836 pages.
  • Traill, B.; Pitts, E. . Springer. 1998. ISBN 978-0-7514-0431-9. 301 pages.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023