Qazaxıstan–Tacikistan münasibətləri — Qazaxıstan və Tacikistan arasındakı iki tərəfli diplomatik münasibətlər 7 yanvar 1993-cü ildə qurulmuşdur. Hər iki ölkə əvvəllər Sovet respublikaları idi. İndi BMT, MDB, KTMT, kimi regional və beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər.
| Qazaxıstan–Tacikistan münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
Fərli xüsusiyyyətləri
Tacikistan
|
.svg){kind=small}
Qazaxıstan
|
|
|---|---|---|
| Əhali | 8 439 700 | 17 651 852 |
| Ərazi | 143 000 km² | 2 724 902 km² |
| Əhali sıxlığı | 57,2 nəf./km² | 6,47 nəf./km² |
| Paytaxt | Düşənbə | Astana |
| İri şəhərlər | Düşənbə, Xucənd, , , İstərövşən, Kanibadam, , Xoroq | Almatı, Astana, Çimkənd, Karaqanda, , |
| İdarəetmə formaları | Prezident Respublikası | Prezident Respublikası |
| Dövlət dili | Tacik dili | Qazax dili |
| Din | İslam | İslam |
| ÜDM | 17,555 mlrd ABŞ dolları (2 247 $ adam başına) | 418 mlrd ABŞ dolları (24 020 $ adam başına) |
| ÜMM | 8,572 mlrd ABŞ dolları (1 041 $ adam başına) | 225.6 mlrd ABŞ dolları (13 236 $ adam başına) |
| Valyuta | Somoni | Tengə |
Tarix
Astanadakı Tacikistan səfirliyi 1993-cü ilin iyunundan fəaliyyət göstərir. Düşənbədəki Qazaxıstanın diplomatik nümayəndəliyi 1998-ci ilin aprelindən fəaliyyət göstərir, lakin 2001-ci ilin yanvarında səfirlik statusu almışdır.
Tacikistanın başçısı Emoməli Rəhmon 1993-cü ildə Qazaxıstanın paytaxtına rəsmi səfər etmişdir. Bu səfər zamanı Tacikistan Respublikası ilə Qazaxıstan Respublikası arasında əlaqələrin əsaslarına dair Saziş imzalanmışdır. Tacikistan liderinin Qazaxıstana növbəti səfərləri 1995 və 2008-ci illərdə baş tutub. Qazaxıstan Prezidenti Nursultan Nazarbayevin Tacikistana rəsmi səfərləri 2000-ci ilin iyununda və 2007-ci ilin sentyabrında baş vermişdir.
1995-ci ildə Ticarət və İqtisadi Əməkdaşlıq üzrə Hökumətlərarası Komissiya qurulur Komissiyanın 1998, 2001, 2004, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011-ci illərdə Qazaxıstan və Tacikistanın paytaxtlarında keçirilmiş iclasları iki ölkə arasındakı münasibətlərdə mühüm rol oynadı.
Tacikistan və Qazaxıstan arasında əməkdaşlıq üçün hüquqi baza 1993-cü ildən 2011-ci ilə qədər imzalanmış 75 sənəddən ibarətdir, bunlardan 50-si qüvvədədir və ölkələr arasında qarşılıqlı əlaqələrin əksər sahələrini əhatə edir.
Hal-hazırda Aqıbay Dunkenoviç Smaqulov Qazaxıstan Respublikasının Tacikistan Respublikasındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiridir. Nazirmad Alizoda 2014-cü ildə Tacikistan Respublikasının Qazaxıstan Respublikasındakı Fövqəladə və Səlahiyyətli Səfiri təyin edilmişdir.
İqtisadi əməkdaşlıq
Tacikistan Qazaxıstana elektrik, pambıq, alüminium məhsulları, tekstil materialları satır. Tacikistan Qazaxıstandan taxıl, un və neft məhsulları alır. 2007-ci ildə Nursultan Nazarbayevin Düşənbəyə səfəri zamanı Qazaxıstan-Tacikistan birbaşa investisiya fondunun yaradılması barədə razılıq əldə edilmişdir.
2013-cü ildə respublikalar arasında ticarət dövriyyəsi 700 milyon ABŞ dollarını keçmişdir. Bu rəqəmi bir milyard dollara çatdırmaq arzusu elan edilib.
Qazaxıstanın Tacikistandakı səfirləri
- Amanjol Jankuliyev (2001-03)
- Erlan Abildaev (2004-08)
- Abdultalip Axmetov (2008-10 +)
- Abıqay Smaqulov (2011-2017)
- Askar Tacibaev (18 mart 2019-h.h)
Tacikistanın Qazaxıstandakı səfirləri
- Alizoda Nazirmada
- Xayrullo İbozoda
İstinadlar
- . Посольство Республики Казахстан в Республике Таджикистан. 2011-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-10.
- . Посольство Республики Таджикистан в Республике Казахстан. 2016-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-10.
- . ИА REGNUM. 2014-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-10.