Qaralama:Ballast suları
Ballast suları, gəmiçilik dünyasında mühüm bir rola malik olan su mühitidir. Bu sular, gəmilərin ağırlığını tənzimləmək, stabilitəsini artırmaq və yelkən açılarkən manevr qabiliyyətini yaxşılaşdırmaq məqsədilə istifadə olunur. Gəmilər, yola çıxmadan əvvəl ballast suyu yığaraq, suyun dərinliyinə görə ağırlıq mərkəzini tənzimləyir və bəzən tədricən yığma prosesini həyata keçirir.[1]
Ballast sularının ekosistemə təsiri isə çox ciddidir. Gəmilər, müxtəlif limanlardan su yığdıqda, buralardakı mikroskopik canlıları, bitkiləri və digər orqanizmləri də özü ilə aparır. Bu da müxtəlif ekosistemlərdə invaziv növlərin yayılmasına səbəb ola bilər. Məsələn, ballast sularında tapılan bir çox növ, yerli növlərlə rəqabət apararaq onların populyasiyasını azalda bilər.[2]
Ballast sularının idarə olunması üçün bir sıra beynəlxalq standartlar və qaydalar mövcuddur.[3] Bu qaydalar, gəmi sahiblərinin ballast sularını düzgün idarə etməsini və ekosistemə ziyan vurmadan əməliyyat aparmasını təmin edir.[4] 2004-cü ildən etibarən, IMO (Beynəlxalq Dəniz Təşkilatı) ballast sularının idarə olunması üzrə xüsusi bir konvensiya qəbul edib. Bu konvensiya, gəmilərin ballast sularını dəyişdirmək və təmizləmə sistemləri quraşdırmaq üçün müvafiq prosedurları müəyyən edir.[5]
Nəticə etibarilə, ballast suları, gəmiçilik fəaliyyətinin ayrılmaz hissəsidir, lakin onların ekosistemə təsiri ciddi narahatlıq doğurur.[6] Gəmiçilik sənayesinin davamlı inkişafını təmin etmək üçün ballast sularının düzgün idarə olunması, mühafizə və tənzimləmə tədbirləri vacibdir. Bu, yalnız dənizlərin və su mühitinin qorunması üçün deyil, eyni zamanda qlobal bioloji müxtəlifliyin saxlanılması üçün də əhəmiyyətlidir.
- ↑ https://seanews.az/az/pages/28/news/11812
- ↑ https://www.bp.com/content/dam/bp/country-sites/az_az/azerbaijan/home/pdfs/esias/sd/sd2/glossary.pdf
- ↑ https://www.imo.org/en/MediaCentre/HotTopics/Pages/BWM-default.aspx
- ↑ https://www.imo.org/en/MediaCentre/HotTopics/Pages/Implementing-the-BWM-Convention.aspx
- ↑ https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-for-the-Control-and-Management-of-Ships%27-Ballast-Water-and-Sediments-(BWM).aspx
- ↑ https://www.denizticaretodasi.org.tr/tr/sayfalar/balast-sulari