Qarşılıqlı asılılıq
Sosiologiya və psixologiyada qarşılıqlı asılılıq — partnyorlardan birinin davranışı ilə digər şəxsin özünüdağıdıcı davranışına töhfə verdiyi disfunksional münasibətləri təsvir edən bir nəzəriyyə[1], məsələn[2]:
- addiksiyanın inkişafı və kəskinləşməsi (o cümlədən alkoqolizm, narkomaniya, qumar asılılığı, fanatizm, işgüzarlıq, sevgi asılılığı və s.);
- şəxsiyyət pozğunluqlarının və psixoloji problemlərin inkişafı və kəskinləşməsi;
- yetişməmiş və uşaq davranışının inkişafı və kəskinləşməsi;
- məsuliyyətin azaldılması (şəxsi və sosial );
- cəmiyyətdə uğurun azalması.
Qarşılıqlı asılılığın ümumi qəbul edilmiş tərifi hələ mövcud deyil. Tipik olaraq, qarşılıqlı asılılığın tərifi başqalarının ehtiyaclarına öz zərərinə diqqət yetirməyi, fədakarlığı, öz duyğularını boğmağı və başqalarının problemlərini idarə etmək və ya həll etmək cəhdlərini vurğulayır. Qarşılıqlı asılılıq həm hisslərin, düşüncələrin və davranışların bağlılıq obyektindən asılılığını, həm də başqa bir insanı idarə etmək istəyini əhatə edir. Bir-birindən asılı olan insanlar aşağı özgüvən ilə xarakterizə olunur, lakin aşağı özünə hörmətin kooperativ asılılığın səbəbi və ya nəticəsi olduğu hələ müəyyən edilməmişdir. Həmkarlar, dostlar və ailə üzvləri də bir-birindən asılı ola bildiyinə görə, qarşılıqlı asılılıq yalnız ailə, tərəfdaş və ya romantik münasibətlərlə məhdudlaşmır.
- ↑ Johnson, R. Skip. "Codependency and Codependent Relationships". BPDFamily.com. 2014-07-13. 2014-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-09.
- ↑ Lancer, Darlene. Conquering Shame and Codependency: 8 Steps to Freeing the True You. Minnesota: Hazelden. 2014. səh. 63–65. ISBN 978-1-61649-533-6.