Qabor Vona
Qabor Vona (əvvəlki soyadı ilə Gábor Zázrivecz, 20 avqust 1978, Gyöngyöş, Xeveş[d]) — macar tarixçi, müəllim və siyasi partiya olan Jobbikə 2006-cı ildən 2018-ci ilə qədər rəhbərlik etmiş siyasətçi.[1]
| Qabor Vona | |
|---|---|
| mac. Vona Gábor | |
 | |
Partiya rəhbəri[d] () | |
| 25 noyabr 2006 – 9 aprel 2018 | |
Partiya rəhbəri[d] () | |
Vəzifədədir | |
| 9 sentyabr 2023-cü ildən | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Zázrivecz Gábor |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Dyöndyöş, Macarıstan |
| Milliyyəti | Macar |
| Vətəndaşlığı | Macarıstan |
| Təhsili | Eötvöş Lorand Universiteti |
| İxtisası | Tarix |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Uşağı | 1 |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
| vonagabor.hu | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
O, 2010, 2014 və 2018-ci illərdəki seçkilərdə partiyanın baş nazir vəzifəsi üçün namizədi olmuşdur. 2010-cu ildən 2018-ci ilə qədər Macarıstan parlamentinin üzvü olmuş, macar parlamentindəki Jobbik partiyasına mənsub olan deputatlardan ibarət qrupa 2016-cı ilə qədər rəhbərlik etmişdir.
Onun rəhbərliyi altında olan zaman Jobbik, yarı hərbi təşkilat olan Magyar Gardanı qurmuşdu. Macarıstandakı 2006-cı il etirazları zamanı göstərdikləri mövqeyə görə xalq arasında xeyli populyarlıq qazanan Jobbik partiyası, Qabor Vonanın rəhbərliyi altında 2010-cu ildə tarixinin ən yüksək göstəricisini (17 faiz) qazanaraq macar parlamentinə girə bildi. Jobbik partiyasının Viktor Orbanın Fidesz (Macar Vətəndaş Birliyi) partiyasına qarşı ən güclü partiya olduğu zaman Qabor Vona Jobbik partiyasının mövqeyini radikal millətçilikdən xalqın mühafizəkar hissəsinin partiyasına dəyişməyə cəhd etdi. Bundan sonra 2018-ci ildəki parlament seçkilərindəki uğursuzluqdan sonra Qabor Vona partiya rəhbərliyindən və qazandığı deputat mandatından imtina etdi.[1]
Qabor Vona 1978-ci ilin 20 avqustunda Dyöndyöş şəhərində anadan olmuşdur. Eötvöş Lorand Universitetində tarix və psixologiya üzrə təhsil almışdır.
Vonanın əsl soyadı Vona olsa da, onun soyadı universitet illərinə qədər rəsmi formada Zázrivecz olaraq gedirdi. Çünki Qabor Vonanın babası (onun da adı Qabor olmuşdur) İkinci Dünya müharibəsində iştirak edərkən Torda döyüşündə vəfat etmişdir.[2] Bundan sonra Qabor Vonanın nənəsi başqası ilə ailə həyatı qurmuş və Zázrivecz soyadlı bu şəxs Qaborun atasını övladlığa götürmüşdü. Universitetdə təhsil alarkən Qabor Zázrivecz soyadını əsl soyadı olan Vona ilə dəyişdirmişdir.
Qaborun ata tərəfdən əcdadları italyan, ana tərəfdən əcdadları isə slovak mənşəlidir.[3]
O, hal-hazırda Obuda şəhərində həyat yoldaşı və böyük oğlu Benedek ilə yaşayır. Valideynləri təqaüdçülərdir.
Qabor Vona universitet illəri zamanı Xristian Ziyalılar İttifaqının tələbə təşkilatının üzvü olmuşdur. Bundan əlavə o, həmçinin Tələbə Şurasının də üzvü idi. Jobbik partiyasını qurana qədər isə Viktor Orbanın Fidesz partiyasının üzvü olmuşdur (2001–2003). Viktor Orbandan gözlədiyini ala bilməyən Qabor Vona 2003-cü ildə Jobbiki qurmuşdur. İlk əvvəllər katib köməkçisi olan Qabor, 2006-cı ildə partiyanın rəhbəri seçilmişdir.[4]
2007-ci ildə Qabor, Macar Qvardiyası adlanan harə hərbiləşdirilmiş qrupları yaratmışdır Bu qruplaşma 2009-cu ildə ləğv edilmişdir.
2009-cu ildə Qabor tez-tez Ferens Dyurçan və Qordon Bajnay da daxil olmaqla, ölkə rəhbərlərinin məsuliyyətə cəlb edilməsini tələb edirdi. O, hesab edir ki, Avropa İttifaqı yeni istiqamət götürməli və bu istiqamətdə millətlərə daha çox haqq tanımalıdır.[5] O, milli polis sisteminin gücləndirilməsini və amerikan stilində olan "three strikes law" sisteminə keçidin tərəfdarıdır.[6][7]
Qabor, 2010 və 2014-cü ildəki parlament seçkilərində Jobbik partiyasının baş nazirliyə namizədi olmuşdur.[8] Jobbik 2010-cu il seçkiləri nəticəsində ilk dəfə olaraq parlamentə girməyi bacarsa da, Viktor Orbanın Fidesz partiyası daha çox səs yığmışdı.[9]
Bu seçkilərdən sonra Jobbik partiyasının məclisi Qabor Vonanı parlament qrupunun sədri seçmiş, həmçinin Qabor, Macarıstan parlamentinin Kənd Təsərrüfatı Komitəsinin, Üzümçülük və Şərabçılıq alt-komitəsinin, Yenilənən Resurslar alt-komitəsinin üzvü də olmuşdur.
2014-cü ildəki parlament seçkilərindən sonra Vona, partiyanın yeni siyasi istiqamətini elan etdi. Bu istiqamətə néppártosodás (Xalqın partiyasına doğru) adlandırılmışdır. Qabor yeni siyasi istiqaməti ictimaiyyətə Jobbik partiyasının yeniyetməlikdən yetkinlik dövrünə keçidinin nəticəsi kimi təqdim edirdi. Bu istiqamət partiyanın siyasi düşüncəsi kimi elan edildikdən sonra, partiya Avropa İttifaqına daha mülayim yanaşmağa başlamış, daxili siyasətdə isə fərqli etnik qrupların macar cəmiyyətinə qatılmasına daha yumşaq yanaşmağa başlamışdı.[10][11]
Bu dövrdə Vona bildirmişdir ki, artıq onun siyasi düşüncələrinin nə olması o qədər də fərq etmir. Bunun əvəzinə, onlar sosial tendensiyalara diqqət ayırmalı və ictimai həyatda, adminstrasiyadakı korrupsiyaya qarşı mübarizə aparmalıdırlar.[11]
- ↑ 1 2 "Hungary elections: Prime Minister Viktor Orban declares victory". 2018-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-05.
- ↑ "Wass Albert-est Városlődön". 2013-01-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2017.
- ↑ Civishír. "Debreceni jobbikosok, elő a származásotokkal!". 2022-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2017.
- ↑ "A short summary about Jobbik". jobbik.com (ingilis). 2016-12-12. 2016-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-08.
- ↑ "Jobbik demands "corrupt" politicians be held to account". 2017-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2017.
- ↑ "EP–választás, 2009: „Nemzetek Európáját szeretnénk"". 2012-03-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2017.
- ↑ Erősíteni kell a nemzettudatot Arxiv surəti 22 iyul 2011 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2011-07-22 at the Wayback Machine
- ↑ "Vonát miniszterelnöknek, Morvait köztársasági elnöknek jelölte a Jobbik". 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2017.
- ↑ http://dailynewshungary.com/gabor-vona-the-jobbik-party-candidate-for-prime-minister/ Arxivləşdirilib 2015-01-09 at the Wayback Machine Gábor Vona, the Jobbik party candidate for prime minister
- ↑ "Jobbik is a national people's party today" (PDF). 2017-10-19 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- ↑ 1 2 "Hungarian Far-Right Jobbik Party Holds Year-Opening Conference - Hungary Today". Hungary Today (ingilis). 2018-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-08.