Qırğızıstandakı ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) Ümumdünya irsi obyektləri 1972-ci ildə qurulan UNESCO Ümumdünya irsi konvensiyasında da təsvir edildiyi kimi mədəni və ya təbii irs üçün vacib yerlərdir. Bu siyahıda Qırğızıstandakı Ümumdünya irsi obyektlərin siyahısı və İlkin siyahıdakı obyektlər verilmişdir.
Cədvəl müvafiq sütunun üstündəki hissəsini vuraraq sütuna; yer, sahə və il sütunları üçün alfasayısal olaraq; yer sütunu üçün tərəf dövlət tərəfindən; və kriteriyalar sütunu üçün meyarlar növünə görə sıralanır. Transsərhəd ərazilər aşağıda sıralanır.
- Obyekt – obyektin adı.[1]
- Yer – regional və ya əyalət səviyyəsindəki bölgə ilə müşaiyyət olunan ölkəyə görə sıralanır. Çoxmillətli və ya çox regionlu obyektlər olduqda, adlar əlifba sırası ilə sıralanır.
- Tip / Kriteriya – Ümumdünya irsi komitəsi tərəfindən təyin olunmuşdur.[2]
- Sahə – hektar və akrla. Verilməyən dəyər, UNESCO tərəfindən heç bir məlumatın yayımlanmadığını göstərir.
- İl – obyektin Ümumdünya irsi siyahısına yazıldığı tarix.
- Təsvir – mövcud olduqda təhlükə altında olan bir obyekt kimi seçilmə səbəbləri də daxil olmaqla obyekt haqqında qısa məlumat
* Trans-sərhəd obyekt
| Ərazi | Şəkil | Yer | Kriteriya | Area
Hektar (akr) |
İl | Təsviri |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Süleyman dağı | 
|
Oş vilayəti, 40°31′52″ şm. e. 72°46′58″ ş. u.HGYO |
Mədəni: (iii), (iv) | - | 2009 | [3] |
| İpək yolu: Çanqan-Tyan-Şan dəhlizinin marşrutlar şəbəkəsi* | 34°18′16″ şm. e. 108°51′26″ ş. u.HGYO | Mədəni: (ii), (iii), (v), (vi) | 2014 | İpək yollarının 5000 km-lik bir hissəsini əhatə edən mülk, tarixi yaşayış yerləri, saraylar, məbədlər, yollar, istehkamlar, türbələr və digər tikililəri özündə cəmləşdirən dəhliz Çindəki Çanqandan Qazaxıstanın Yeddisu şəhərinə qədər uzanır.[4] | ||
| Qərbi Tyna-Şan* | 
|
34°18′16″ şm. e. 108°51′26″ ş. u.HGYO | Təbii: (vii), (viii, (ix), (x) | 2016 | Tyan-Şan dağ silsiləsi sisteminin qərb hissəsində müxtəlif mənzərələr və yüksək dərəcədə biomüxtəliflik mövcuddur.[5] |
| Ərazi | Şəkil | Yer | Kriteriya | Area
Hektar (akr) |
İl | Təsviri |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Saymaluu-Taş | 
|
Cəlalabad vilayəti, 41°10,84′ şm. e. 73°48,84′ ş. u.HGYO |
Mədəni: (iii), (iv), (vi) | - | 2001 | [6] |
- ↑ "World Heritage List". UNESCO. 14 March 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 May 2010.
- ↑ "The Criteria for Selection". UNESCO. 2 September 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 September 2011.
- ↑ "Sulaiman-Too Sacred Mountain". UNESCO. 2019-03-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.
- ↑ "Silk Roads: the Routes Network of Chang'an-Tianshan Corridor". UNESCO. 2018-07-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.
- ↑ "Western Tien-Shan". UNESCO. 2021-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 avqust 2016.
- ↑ "Saimaly-Tash Petroglyphs". UNESCO. 2007-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.