Paratiroid hormonu ilə əlaqəli zülal — bir hormondur və mezenximal kök hüceyrələr tərəfindən ifraz olunan paratiroid hormonları ailəsinin üzvüdür. Bəzən xərçəng hüceyrələri tərəfindən ifraz olunur (məsələn, döş xərçəngi, ağciyər xərçənginin müəyyən növləri, o cümlədən skuamöz hüceyrəli ağciyər karsinoması). Bununla belə, sümük, diş, damar toxumaları və digər toxumalarda da normal funksiyalara malikdir.

parathyroid hormone like hormone
Tanımlayıcılar
osteostatinPTH-related proteinPLPparathyroid hormone-related proteinparathyroid hormone-like related proteinparathyroid hormone-like hormone preproproteinPTHLHPTH-rPParathyroid hormone-like protein
Xarici ID-lər
Species Human Mouse
UniProt
RefSeq (mRNA)

n/a

n/a

RefSeq (protein)

n/a

n/a

Yeri (UCSC) n/a n/a
axtarışı n/a n/a
Wikidata
İnsanı göstər/redaktə et

Funksiyası

PTHrP endokrin, avtokrin, parakrin və intrakrin hormon kimi hərəkət edir.

Endoxondral böyümə plitəsinin sabit genişliyini saxlamaqla endoxondral sümük inkişafını tənzimləyir. O, həmçinin süd vəzilərinin formalaşması zamanı epiteliya-mezenximal qarşılıqlı əlaqəni tənzimləyir. PTHrP onurğalılardaməməlilərdə kalsium homeostazının tənzimlənməsində mühüm rol oynayır.

2005-ci ildə avstraliyalı patoloq və tədqiqatçı Tomas Con Martin aşkar etdi ki, osteoblastlar tərəfindən istehsal olunan PTHrP sümük əmələ gəlməsinin fizioloji tənzimləyicisidir.

O, həmçinin osteoklas formalaşmasını gücləndirərək sümük rezorbsiyasının fizioloji tənzimlənməsində rol oynaya bilər.

Diş çıxarmada

Paratiroid hormonu ilə əlaqəli zülal yerli sümük rezorbsiyasını stimullaşdırmaq üçün siqnal molekulu kimi çıxış etdiyi diş çıxarma zamanı sümükdaxili mərhələsində vacibdir.

Paratiroid hormonu ilə əlaqəli zülal olmadan, diş follikulunu əhatə edən sümük kripti rezorbsiya olunmayacaq və buna görə də diş çıxmayacaq. Diş çıxarma zamanı bu zülal epitelinin hüceyrələri tərəfindən ifraz olunur.

Süd vəziləri

Süd vəzilərinin normal inkişafına kömək edir. Bu, süd vəziləri hüceyrələrinin saxlanması üçün lazımdır.

Paratiroid hormonu ilə əlaqəli zülal və ya onun reseptorunun itirilməsi süd vəziləri hüceyrələrinin yenidən epidermal hüceyrələrə qayıtmasına səbəb olur. Laktasiya dövründə o, kalsium qəbul edən reseptorlarla birlikdə kalsiumun südə daxil olmasını və ötürülməsini, həmçinin plasenta kalsiumun ötürülməsini tənzimləyə bilər.

Bədxassəli humoral hiperkalsemiya

PTHrZ funksiyası ilə paratiroid hormonu (PTH) ilə əlaqəlidir. Şiş PTHrZ ifraz etdikdə bu hiperkalsemiyaya səbəb ola bilər. Şiş paratiroid hormonu ilə əlaqəli zülalı ifraz etdikdə hiperkalsemiyaya səbəb ola bilər. Bu bəzən bədxassəli xəstəliyin ilk əlaməti olduğundan, PTHrZ-nin yaratdığı hiperkalsemiya paraneoplastik fenomen hesab olunur. PTHrZ bədxassəli humoral hiperkalsemiyanın əksər hallarına cavabdehdir.

PTHrZ paratiroid hormonu ilə eyni N-terminal ucunu paylaşır və buna görə də eyni reseptora, Tip I PTH reseptoruna (PTHR1) bağlana bilər.

PTHrZ, distal boruda sümük rezorbsiyasını və kalsium reabsorbsiyasını gücləndirmək, həmçinin proksimal boruda fosfat daşınmasını maneə törətmək daxil olmaqla, PTH-nin əksər hərəkətlərini təqlid edə bilər. PTHrZ-də PTH-nin normal əks əlaqə inhibəsi yoxdur.

Bununla belə, PTHrP PTHR1-in aktivləşdirilməsinə PTH ilə müqayisədə daha az uzunmüddətli təsirə malikdir və bu, ən azı qismən onun 1,25-dihidroksivitamin D (1,25(OH)2-vitamin D) istehsalını stimullaşdırmaq qabiliyyətinin azalması ilə izah edə bilər. 1,25(OH)2 vitamin D-nin dövran səviyyəsini artırmaqla bağırsaqda dolayı yolla kalsiumun udulması.

Genetikası

2 fərqli izoformanı kodlayan 4 alternativ olaraq birləşdirilmiş transkript variantı müşahidə edilib. Bu hormonun nüvə formalarını meydana gətirmək üçün AUG olmayan (CUG və GUG) başlanğıc yerlərindən, təşəbbüskar AUG kodonunun çərçivəsində və aşağı axınından alternativ başlanğıc başlanmasına dair sübutlar da var.

Kəşvi

Zülal ilk dəfə 1987-ci ildə Melburn Universitetində Tomas J. Martin komandası tərəfindən kəşv edilmişdir. Siçanlarda PTHrZ geninin pozulmasının ölümcül bir fenotipə və fərqli sümük anomaliyalarına səbəb olduğu bilinir, bu da PTHrZ-nın fizioloji funksiyaya malik olduğunu göstərir.

Qarşılıqlı əlaqələri

Paratiroid hormonu ilə əlaqəli zülalın

  • KPNB1Sitat səhvi: <ref> teqində yanlış parametrSitat səhvi: <ref> teqində yanlış parametr
  • Arrestin beta 1

ilə qarşılıqlı əlaqədə olduğu göstərilmişdir.Sitat səhvi: <ref> teqində yanlış parametr

İstinadlar

  1. [[[:en:Parathyroid hormone family]] "Arxivlənmiş surət"] (). 2023-03-07 tarixində (). İstifadə tarixi: 2023-09-21.
  2. [[[:en:Squamous-cell carcinoma of the lung]] "Arxivlənmiş surət"] (). 2023-01-02 tarixində (). İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  3. [[[:en:Autocrine signaling]] "Arxivlənmiş surət"] (). 2023-06-23 tarixində (). İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  4. [[[:en:Paracrine signaling]] "Arxivlənmiş surət"] (). 2023-08-10 tarixində (). İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  5. [[[:en:Intracrine]] "Arxivlənmiş surət"] (). 2023-06-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  6. Liu C, Shao G, Lu Y, Xue M, Liang F, Zhang Z, Bai L. "Parathyroid Hormone-Related Protein (1-40) Enhances Calcium Uptake in Rat Enterocytes Through PTHR1 Receptor and Protein Kinase Cα/β Signaling". Cellular Physiology and Biochemistry. 51 (4). 2018: 1695–1709. doi:. PMID .
  7. Martin TJ. . The Journal of Clinical Investigation. 115 (9). September 2005: 2322–2324. doi:. PMC . PMID .
  8. [thttps://en.wikipedia.org/wiki/Osteoclast "Arxivlənmiş surət"]. 2023-07-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  9. Wise GE, King GJ. . Journal of Dental Research. 87 (5). May 2008: 414–434. doi:. PMC . PMID .
  10. Philbrick WM, Dreyer BE, Nakchbandi IA, Karaplis AC. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 95 (20). September 1998: 11846–11851. Bibcode:. doi:. PMC . PMID .
  11. Hens JR, Dann P, Zhang JP, Harris S, Robinson GW, Wysolmerski J. "BMP4 and PTHrP interact to stimulate ductal outgrowth during embryonic mammary development and to inhibit hair follicle induction". Development. 134 (6). March 2007: 1221–1230. doi:. PMID .
  12. Hens JR, Wysolmerski JJ. . Breast Cancer Research. 7 (5). 2005: 220–224. doi:. PMC . PMID .
  13. Broadus AE, Mangin M, Ikeda K, Insogna KL, Weir EC, Burtis WJ, Stewart AF. "Humoral hypercalcemia of cancer. Identification of a novel parathyroid hormone-like peptide". The New England Journal of Medicine. 319 (9). September 1988: 556–563. doi:. PMID .
  14. [[[:en:Parathyroid hormone 1 receptor]] "Arxivlənmiş surət"] (). 2023-03-31 tarixində (). İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  15. Jüppner H, Abou-Samra AB, Freeman M, Kong XF, Schipani E, Richards J, və b. "A G protein-linked receptor for parathyroid hormone and parathyroid hormone-related peptide". Science. 254 (5034). November 1991: 1024–1026. Bibcode:. doi:. PMID .
  16. Stewart AF. "Clinical practice. Hypercalcemia associated with cancer". The New England Journal of Medicine. 352 (4). January 2005: 373–379. doi:. PMID .
  17. Nissenson RA. Parathyroid Hormone // Henry HL, Norman AW (redaktorlar ). . New York: Academic Press. January 2003. 146–153. doi:. ISBN 978-0-12-341103-7. 2022-10-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-12.
  18. . 2010-12-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  19. Martin TJ, Moseley JM, Gillespie MT. . Critical Reviews in Biochemistry and Molecular Biology. 26 (3–4). 1991: 377–395. doi:. PMID . 2022-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-22.
  20. , Martin TJ, Moseley JM, Kemp BE, Wettenhall RE, "Protein active in humoral hypercalcemia of malignancy-PthrP", issued October 24, 1995 
  21. Miao D, He B, Jiang Y, Kobayashi T, Sorocéanu MA, Zhao J, və b. . The Journal of Clinical Investigation. 115 (9). September 2005: 2402–2411. doi:. PMC . PMID .

Ədəbiyyatı

  • Miao D, Li J, Xue Y, Su H, Karaplis AC, Goltzman D. "Parathyroid hormone-related peptide is required for increased trabecular bone volume in parathyroid hormone-null mice". Endocrinology. 145 (8). August 2004: 3554–3562. doi:. PMID .
  • Casey ML, MacDonald PC. "The endothelin-parathyroid hormone-related protein vasoactive peptide system in human endometrium: modulation by transforming growth factor-beta". Human Reproduction. 11 (Suppl 2). October 1996: 62–82. doi:. PMID .
  • Lam MH, Thomas RJ, Martin TJ, Gillespie MT, Jans DA. . Immunology and Cell Biology. 78 (4). August 2000: 395–402. doi:. PMID .
  • Fiaschi-Taesch NM, Stewart AF. "Minireview: parathyroid hormone-related protein as an intracrine factor--trafficking mechanisms and functional consequences". Endocrinology. 144 (2). February 2003: 407–411. doi:. PMID .
  • Jans DA, Thomas RJ, Gillespie MT. Parathyroid hormone-related protein (PTHrP): a nucleocytoplasmic shuttling protein with distinct paracrine and intracrine roles. Vitamins & Hormones. 66. 2003. 345–84. doi:. ISBN 978-0-12-709866-1. PMID .
  • Maioli E, Fortino V, Pacini A. "Parathyroid hormone-related protein in preeclampsia: a linkage between maternal and fetal failures". Biology of Reproduction. 71 (6). December 2004: 1779–1784. doi:. PMID .
  • Fenton AJ, Kemp BE, Kent GN, Moseley JM, Zheng MH, Rowe DJ, və b. "A carboxyl-terminal peptide from the parathyroid hormone-related protein inhibits bone resorption by osteoclasts". Endocrinology. 129 (4). October 1991: 1762–1768. doi:. PMID .
  • Fenton AJ, Kemp BE, Hammonds RG, Mitchelhill K, Moseley JM, Martin TJ, Nicholson GC. "A potent inhibitor of osteoclastic bone resorption within a highly conserved pentapeptide region of parathyroid hormone-related protein; PTHrP[107-111]". Endocrinology. 129 (6). December 1991: 3424–3426. doi:. PMID .
  • Moniz C, Burton PB, Malik AN, Dixit M, Banga JP, Nicolaides K, və b. "Parathyroid hormone-related peptide in normal human fetal development". Journal of Molecular Endocrinology. 5 (3). December 1990: 259–266. doi:. PMID .
  • Hammonds RG, McKay P, Winslow GA, Diefenbach-Jagger H, Grill V, Glatz J, və b. "Purification and characterization of recombinant human parathyroid hormone-related protein". The Journal of Biological Chemistry. 264 (25). September 1989: 14806–14811. doi:. PMID .
  • Yasuda T, Banville D, Hendy GN, Goltzman D. "Characterization of the human parathyroid hormone-like peptide gene. Functional and evolutionary aspects". The Journal of Biological Chemistry. 264 (13). May 1989: 7720–7725. doi:. PMID .
  • Suva LJ, Mather KA, Gillespie MT, Webb GC, Ng KW, Winslow GA, və b. "Structure of the 5' flanking region of the gene encoding human parathyroid-hormone-related protein (PTHrP)". Gene. 77 (1). April 1989: 95–105. doi:. PMID .
  • Mangin M, Webb AC, Dreyer BE, Posillico JT, Ikeda K, Weir EC, və b. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 85 (2). January 1988: 597–601. Bibcode:. doi:. PMC . PMID .
  • Moseley JM, Kubota M, Diefenbach-Jagger H, Wettenhall RE, Kemp BE, Suva LJ, və b. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 84 (14). July 1987: 5048–5052. Bibcode:. doi:. PMC . PMID .
  • Mangin M, Ikeda K, Dreyer BE, Broadus AE. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 86 (7). April 1989: 2408–2412. Bibcode:. doi:. PMC . PMID .
  • Thiede MA, Strewler GJ, Nissenson RA, Rosenblatt M, Rodan GA. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 85 (13). July 1988: 4605–4609. Bibcode:. doi:. PMC . PMID .
  • Suva LJ, Winslow GA, Wettenhall RE, Hammonds RG, Moseley JM, Diefenbach-Jagger H, və b. "A parathyroid hormone-related protein implicated in malignant hypercalcemia: cloning and expression". Science. 237 (4817). August 1987: 893–896. Bibcode:. doi:. PMID .
  • Campos RV, Zhang L, Drucker DJ. "Differential expression of RNA transcripts encoding unique carboxy-terminal sequences of human parathyroid hormone-related peptide". Molecular Endocrinology. 8 (12). December 1994: 1656–1666. doi:. PMID .
  • Holick MF, Ray S, Chen TC, Tian X, Persons KS. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 91 (17). August 1994: 8014–8016. Bibcode:. doi:. PMC . PMID .
  • Seitz PK, Cooper KM, Ives KL, Ishizuka J, Townsend CM, Rajaraman S, Cooper CW. "Parathyroid hormone-related peptide production and action in a myoepithelial cell line derived from normal human breast". Endocrinology. 133 (3). September 1993: 1116–1124. doi:. PMID .
  • Li H, Seitz PK, Selvanayagam P, Rajaraman S, Cooper CW. "Effect of endogenously produced parathyroid hormone-related peptide on growth of a human hepatoma cell line (Hep G2)". Endocrinology. 137 (6). June 1996: 2367–2374. doi:. PMID .
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023