Ouen Çemberlen (ing. Owen Chamberlain; 10 iyul 1920[…], San-Fransisko, Kaliforniya – 28 fevral 2006[…], Berkli, Kaliforniya) – subatomik antizərrəcik olan antiprotonu kəşf etdiyinə görə 1959-cu ildə Fizika üzrə Nobel mükafatını Emilio Gino Segre ilə bölüşmüş amerikalı fizik.
| Ouen Çemberlen | |
|---|---|
| ing. Owen Chamberlain | |
 | |
| Doğum tarixi | 10 iyul 1920[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 28 fevral 2006[…](85 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Parkinson xəstəliyi |
| Dəfn yeri |
|
| Elm sahəsi | fizika |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
| Elmi rəhbəri | Enriko Fermi |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Kaliforniyanın San-Fransisko şəhərində anadan olan Çemberlen, 1937-ci ildə Filadelfiyadaki "Germantown" Dostlar Məktəbini bitirdi. Dartmut Kollecində və Berkli Kaliforniya Universitetində fizika təhsili aldı. İkinci Dünya Müharibəsinin başlanmasına qədər məktəbdə qaldı və 1942-ci ildə həm Berklidə, həm də Los Alamos, Nyu-Meksikoda Segre ilə birlikdə çalışdığı Manhetten layihəsinə qatıldı. 1943-cü ildə Betris Babet Kapper ilə evləndi
1946-cı ildə müharibədən sonra Çemberlen fizik Enriko Ferminin rəhbərliyi altında Çikaqo Universitetində doktorantura işinə davam etdi. 1949-cu ildə Çikaqo Universitetindən Ph. D elmi dərəcəsini qazandı.
1948-ci ildə eksperimental işini başa vuran Çemberlen, fakültənin üzvü olaraq Berkliyə qayıtdı. Orada, Segre və digər fiziklər proton-proton səpələnməsini araşdırdılar. 1955-ci ildə Berkli, Bevatronda həyata keçirilmiş bir sıra proton səpələnmə təcrübələri antiprotonun kəşfinə yol açdı.
Çemberlen sülh və sosial ədalət məsələlərində siyasi cəhətdən fəal idi və Vyetnam müharibəsinə qarşı çıxışlar etdi. 1980-ci illərdə "Nüvə dondurma" hərəkatının qurulmasına kömək etdi. 2003-cü ildə Humanist manifestini imzalayan 22 Nobel mükafatçısından biri idi.
1985-ci ildə Çemberlenə Parkinson xəstəliyi diaqnozu qoyuldu və 1989-cu ildə müəllimlikdən təqaüdə çıxdı. Xəstəliyinin ağırlaşması səbəbindən, 2006-cı ilin 28 fevral tarixində, 85 yaşında Berklidə vəfat etdi.
İstinadlar
- ↑ Чемберлен Оуэн // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Owen Chamberlain // (ing.).
- ↑ Owen Chamberlain // Solomon Quqqenhaym muzeyi. 1937.
- ↑ (ing.). 2002.
- (ing.). 1996.
- Jaros, John; Nagamiya, Shoji; Steiner, Herbert. "Obituary: Owen Chamberlain". Physics Today. 59 (8). August 2006: 70–72. Bibcode:. doi:.
- Sanders, Robert (March 1, 2006). 2012-08-18 at the Wayback Machine. www.berkeley.edu.
- Yarris, Lynn (March 1, 2006). 2022-02-17 at the Wayback Machine. www.lbl.gov (March 1, 2006)
- . Humanism and Its Aspirations. American Humanist Association. October 5, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 15, 2012.
Xarici keçidlər
- including his Nobel Lecture, December 11, 1959 The Early Antiproton Work (ing.)
- (ing.)
- at The Bancroft Library (ing.)
- (ing.)
- (ing.)