Olenok (saxa Өлөөн) — Rusiya ərazisində Şərqi Sibirdən axan çay. Krasnoyarsk diyarı ərazisindən axaraq Yakutiya ərazisində dənizə tökülür. Rusiyanın ən uzun çaylarından biridir. Cəmi 92 km məsafədə naviqasiya mümkündür

Olenok
saxa Өлөөн
saxa Өлөөн
Ölkə  Rusiya
Mənbəyi Orta Sibir yaylası
 • Yüksəkliyi 1210 m
Mənsəbi Laptevlər dənizi
 • Yüksəkliyi 0 m
Uzunluğu 2292km
Su sərfi 1.210 m³/s
Hövzəsinin sahəsi 219000 km²
[ru]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

 

Çay Orta Sibir öndağlığı ilə Şimali Sibir çökəkliyi ilə axır. Laptevlər dənizinə daxil olan Olenok körfəzinə tökülür. Dənizə töküldüyü yerdə sahəsi 475 km² olan delta əmələ gətirir. Çayın uzunluğu 2292 km, hövzəsinin sahəsi 219 min. km² təşkil edir.

Çayın deltasında bir qrup adalar vardır: Canqılax, Kuqun-Arıta, Ulaxan Arı (iri adalar), Bılıktax-Arıta, Oççuquy-Arı, Oqonner-Arıta, Ot-Arı, Bolder-Arıta, Syuqyulder-Arlta, Olete-Arıta, Okuollax-Arıta, Kersyose-Arıta, Xobuox-Arıta, Kasyan-Arıta, Şved-Mayaktax-Arıta, Eppet-Belkey, Kyiryor-Arı, Tonqolox-Belkee, Xastax-Arı, Tiqyan-Arı, Xaxıs-Belkee, Borid-Arıta, İsay-Belkee (kiçik adaları).

Çayın dənizə töküldüyü yerdə Şaxtalax-Arı adası yerləşir.

Qolları

Əsas qolları: Arqa-Sala, Bur, Ukukit, Birekte, Kuoyka, Beençime, Buolkalax (sağdan), Siliqir, Alakit (soldan).

Yaşayış məntəqələri

  • Olenok
  • Xarıyalax
  • Taymılır
  • Ust-Olenok

Deltadakı axınlar

Ulaxan-Ues — nərələrin yayıldığı çaydır, burada balıq sənayesi inkişf etmişdir. Burads: Oqonner-Kubata, Oqonner-Arıta, Ulaxan-Arı.

Hidrologiyası

Əsasən qar və yağış suları ilə qidalanır. Gursululuq dövrü iyundan sentyabra qədər davam edir. Oktyabrdan maya qədər buzla örtülü olur.

1965—1984 illər ərzində illik su sərfiyyatı.

Əhəmiyyəti

Çay balıqlarla zəngindir. Cəmi 95 km naviqasiyaya yararlıdır.

Əlavə məlumat

Çayın mənsəbində Pronçiş Vasiliya Vasileviç və Tatyana Fedorovnanın qəbrləri vardır. 1936-cı ildə Böyük Şimal ekspedisiyasının üzvləri olmuşlar.

İstinadlar

  1. 2022-01-27 at the Wayback Machine, География. Современная иллюстрированная энциклопедия. — М.: Росмэн. Под редакцией проф. А. П. Горкина. 2006.
  2. 2016-03-05 at the Wayback Machine ПОСТАНОВЛЕНИЕ от 23.04.74 г. N 246 О ДОПОЛНЕНИИ ПЕРЕЧНЯ РЕК, ИХ ПРИТОКОВ И ДРУГИХ ВОДОЕМОВ, ЯВЛЯЮЩИХСЯ МЕСТАМИ НЕРЕСТА ЛОСОСЕВЫХ И ОСЕТРОВЫХ РЫБ
  3. [ölü keçid]
  4. [ölü keçid]
  5.  (ing.) 2016-03-03 at the Wayback Machine, 2012-07-01 at the Wayback Machine

Mənbə

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023