Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır.
|
Odens Danimarkanın üçüncü ən böyük (Kopenhagen və Orhusdan sonra) və Funen adasında yerləşən ən böyük şəhəridir. 1 yanvar 2023-cü il tarixinə əsasən şəhərin əhalisinin sayı 182.387 nəfər olmuşdur. Odens Bələdiyyəsinin ərazisində isə 207.762 əhali yaşayırdı, bu isə onu Danimarkanın dördüncü ən böyük bələdiyyəsi edir (Kopenhagen, Orhus və Aalborq bələdiyyələrindən sonra). Avrostat və İƏİT-nin 1 iyul 2022-ci il məlumatına görə Funen əyalətindəki (Danimarka: >landsdel) bütün bələdiyyələri əhatə edən Odense Böyükşəhər (aqlomerasiya) ərazisində 504,066 nəfər əhali yaşamaqdadır.
Odens | |
---|---|
Odense | |
55°24′ şm. e. 10°23′ ş. u. | |
Ölkə | Danimarka |
Region | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 988 |
Sahəsi | 79.30 km² |
Mərkəzin hündürlüyü | 13 ± 1 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 182,387 nəfər (2023) |
Aqlomerasiya | 504,066 |
Rəsmi dili | Danimarka dili |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | (+45) 6 |
Poçt indeksi | 5000 |
Digər | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Şəhər 1970-ci ilə qədər Odens qraflığının, 1970-ci ildən 2007-ci ilin yanvarın birinə qədər, Cənubi Danimarka Bölgəsinin bir hissəsinə çevrildiyi vaxta qədər, Funen qraflığının mərkəzi olmuşdur. Odense hər şeydən əvvəl nağılları ilə yadda qalan Hans Kristian Andersenlə sıx əlaqəyə malikdir. O, 1805-ci ildə bu şəhərdə anadan olub və uşaqlıq illərini burada keçirib.
Odense ərazisində 4000 ildən artıqdır ki, insan məskənləri salınıb, baxmayaraq ki, eramızın 988-ci ilinə qədər heç yerdə şəhər haqda yazılı məlumat tapmaq mümkün olmayıb, 1070-ci ildə Odens artıq çiçəklənən bir şəhərə çevrilmişdir. Son Vikinq kralı hesab edilən Danimarkalı IV Kanut , 10 iyul 1086-cı ildə burada kəndlilər tərəfindən öldürülüb. Şəhər 1249-cu ildə saray savaşlarından sonra yandırılsa da, o, tez bir zamanda bərpa edilib Orta əsrlərin ticarət mərkəzinə çevrildi. Bir müddət davam edən iqtisadi çöküşdən sonra, 18-ci yüzillikdə genişmiqyaslı inkişaf planları qəbul edildi, bu, Odens sarayının yenidən qurulmasına və ticarəti asanlaşdıran Odens limanına kanalın tikintisinə səbəb oldu. 1865-ci ildə burada Danimarkanın ən böyük dəmir yolu terminallarından biri tikildi, bu da əhalini və ticarəti daha da artırdı və 1900-cü ildə Odensin əhalisi 35.000-ə çatdı. Odensin Odinstårnet 1935-ci ildə tikiləndən sonra, Avropanın ən hündür qüllələrindən biri oldu, lakin İkinci Dünya Müharibəsi zamanı nasistlər tərəfindən dağıdıldı. Cənubi Danimarka Universiteti 1966-cı ildə burada yaradılmışdır.
Odens adı "Odinin ziyarətgahı" mənasını verən Odins və Vé sözlərindən götürülmüşdür, çünki çağında ərazi Nordların tanrısı Odinin ibadətgahı idi.
İqlim
Odens iqlimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
Mütləq maksimum, °C | 11,2 | 13,4 | 18,5 | 27,4 | 28,8 | 31,6 | 33,4 | 33,6 | 27,7 | 23 | 15,8 | 12,4 | 33,6 |
Maksimum orta, °C | 3,1 | 3,3 | 6,1 | 10,7 | 16 | 19,2 | 21,3 | 21,4 | 16,9 | 12,3 | 7,4 | 4,5 | 11,9 |
Orta temperatur, °C | 1 | 1,1 | 3,1 | 6,6 | 11,6 | 14,7 | 16,6 | 16,5 | 13 | 9,2 | 5,1 | 2,5 | 8,4 |
Minimum orta, °C | −1,5 | −1,4 | 0,1 | 2,5 | 6,7 | 9,9 | 11,7 | 11,5 | 8,9 | 5,8 | 2,4 | 0,2 | 4,7 |
Mütləq minimum, °C | −21,6 | −20 | −14,9 | −5,3 | −2 | 1,7 | 3,6 | 4,2 | −1,4 | −4,1 | −16,2 | −20 | −21,6 |
Əhali
Əhali qrupları | il | |
---|---|---|
2023 | ||
Nömrə | % | |
Danimarka əsilli | 171,670 | 82,59% |
Köçkünlər | 25,732 | 12,38% |
Aİ-27 | 7,716 | 3,71% |
Aİ-27 xaricində Avropa | 8,376 | 4,03% |
Afrika | 3,944 | 1,9% |
Şimali Amerika | 301 | 0,14% |
Cənubi və Mərkəzi Amerika | 542 | 0,26% |
Asiya | 15,192 | 7,31% |
Okeaniya | 76 | – |
Vətəndaşlığı olmayan | – | |
Naməlum | – | |
Ümumi | 207,864 | 100% |
Görkəmli sakinlər
- Yorgen Sadolin (təq. 1490 – 1559) danimarkalı islahatçı
- Frans Berq (1504–1591) ruhani, Odens rektoru 1581, Oslo yepiskopu 1548–1580
- Yakob B. Uinslou (1669–1760) Danimarka əsilli fransız anatomist.
- İda Falbe-Hansen (1849–1922) danimarkalı pedaqoq, filoloq və qadın fəalı
- Anna Lohse (1866–1942), müəllim və qadın hüquqları müdafiəçisi
- Lise Østergaard (1924–1996) psixoloq və siyasətçi
- Nyels Helveq Petersen (1939–2017) siyasətçi, Xarici İşlər Naziri 1993–2000
- Vikram Kaur Xalsa (Kristen Lindholm kimi 1943-cü ildə anadan olub), keçmiş aktrisa, indi Sikh ilahiyyatçısı
- Bendt Bendtsen (1954-cü il təvəllüdlü) 2009-dan 2019-a qədər Danimarka siyasətçisi və Avropa Parlamentinin üzvü
- Lars Kristian Lilleholt (1965-ci il təvəllüdlü) siyasətçi, keçmiş Energetika, Kommunal Təsərrüfat və İqlim Naziri.
- Jeanette Varberg (1978-ci il təvəllüdlü) arxeoloq, Danimarka Milli Muzeyinin kuratoru
Qardaşlaşdığı şəhərlər
Odenslə qardaşlaşmış 28 şəhər var. Onlardan bir neçəsi aşağıda qeyd olunub:
|
|
İstinadlar
- . www.statistikbanken.dk. 3 November 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 28 August 2022.
- . www.statistikbanken.dk. 27 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 28 August 2022.
- . www.dst.dk (danimarka). 14 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 28 August 2022.
- . 9 November 2021. 29 November 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 October 2023.
- . Danishnet.com. 3 December 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 28 June 2014.
- . www.statbank.dk. 2023-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-02.
- . www.statbank.dk. 2023-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-02.
- . Statistics Denmark. 19 October 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 October 2014.
- 2022-11-07 at the Wayback Machine retrieved January 2018
- 2020-08-10 at the Wayback Machine retrieved January 2018
- . 2019-04-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-15.
- retrieved 16 may 2020
- . 2018-01-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-10-15.
- . . 15 July 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2014.
- . Kaunas International Relations. 15 March 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2011.