Ocaqlı dazlıq
Ocaqlı dazlıq və ya ocaqlı alopesiya — skalp adlanan saçlı dərinin avtoimmun xəstəliyi. Skalpda ocaqlı formada, tala-tala saç tökülməsinə bağlı yaranan təkrarlayan xroniki saç xəstəliyidir. Elmi adı aloepcia areata olan bu xəstəlik sadəcə başın saçlı hissəsində deyil, bədənin başqa nahiyyələrində də tük tökülməsinə səbəb olur.
| Ocaqlı dazlıq | |
|---|---|
| |
 Başında ocaqlı alopesiya olan xəstə | |
| XBT-10 | Şablon:ICD10 L |
| XBT-10-KM | L63, L63.9 |
| XBT-9 | |
| XBT-9-KM | 704.01[1][2] |
| OMIM | 104000 |
| DiseasesDB | 430 |
| MedlinePlus | 001450 |
| eMedicine | med/11069931 |
| MeSH | D000506 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xəstəliyin yaranmasında avtoimmun mexanizmlər dayanır. Yəni, xəstənin immun hüceyrələrinin tük follikulalarına hücum etməsi nəticəsində yaranan iltihabi reaksiya tük soğanaqlarının zədələnməsinə gətirib çıxarır. Nəticədə ocaqlı saç tökülməsi yaranır.[3]
Ocaqlı alopesiya saçlı dəridə tala-tala saç tökülməsi ilə başlayır. Xəstəlik proqressivləşərək total alopesiya yarada bilər. Total dazlıq və ya total alopecia zamanı başın bütün saçları tökülür. Xəstəliyin ən ağır formasında bədənin bütün nahiyyələrində tük tökülməsi yaranır. Buna universal alopesiya deyirlər. Xəstəlik istənilən yaşda meydana çıxır. Uşaqlarda saç tökülməsinin önəmli səbəblərindən birisi ocaqlı dazlıq xəstəliyidir.
Ocaqlı dazlı xəstəliyinin diaqnoz xəstə anamnezi və klinik müayinələr əsasında qoyulur. Lakin, ocaqlı dazlıq xəstəliyinə bənzər alopesiyalar çoxdur. Şüphəli olan təqdirdə histopatoloji, mikrobioloji, laborator testlərdən xəstələr keçirilir.
Ocaqlı alopesiya xəsətliyin müalicəsində kompleks yanaşma tələb edilir. Xəstəyə həm yerli, həm də sistemik müalicələr təyin edilə bilər. Xəstəliyin ağırlığından və pasientin yaşından asılı olaraq müalicə üsulları dəyişir. Ocaqlı dazlıq olan sahələrə səpgidaxili inyeksiyalar da tətbiq edilir.[4]
Psixoemosional stres yaradan faktorlardan uzaq durmaq tövsiyə edilir
- ↑ Disease Ontology (ing.). 2016.
- ↑ Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- ↑ "Ocaqlı alopesiya və ya ocaqlı dazlıq xəstəliyi". 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- ↑ "Ocaqlı dazlıq xəstəliyi müalicəsi haqqında". 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-16.
