Nikola Koyev (bolq. Никола Коев, tam adı Nikola Koyev Nikolovdur. O, həmçinin Mamin Kolya kimi tanınır; 20 mart 1880 – 30 iyul 1961) — bolqar inqilabçısı, Daxili Makedoniya-Odrin İnqilab Təşkilatının liderlərindən biri olmuşdur.
Nikola Koyev | |
---|---|
Doğum tarixi | 20 mart 1880 |
Vəfat tarixi | 30 iyul 1961 (81 yaşında) |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
20 mart 1880-ci ildə Haskovoda anadan olub. Onun əmisi (atasının kiçik qardaşı) Tane Nikolov da inqilabçı, Osmanlı Makedoniyasında və Trakyada milli azadlıq hərəkatında üsyançı qüvvələrin görkəmli hərbi lideri olmuşdur.
Əsas təhsilini aldıqdan sonra 1901-ci ilin yanvarından 1902-ci ilin noyabrına qədər 10-cu piyada Podolsk alayında xidmət etmişdir. Hərbi xidmətini bitirdikdən sonra Sofiyaya getmiş və burada Makedoniya silahlı mübarizə üçün mütəşəkkil qruplar yaradan Daxili Makedoniya-Odriniya İnqilab Təşkilatına (bolq. VMORO) qoşulmuşdur. 1903-cü ildə qubernator İvan Alyabakihipin tərəfdarı kimi Makedoniyaya daxil olur.
İlinden üsyanı zamanı Kostoy Popov ilə birlikdə Krusevo şəhərində jandarma kazarmalarının yandırılmasında iştirak etmişdir. Üsyanın yatırılmasından sonra Nikola Koyev Bolqarıstana qayıdır. 1904-cü ildə Sofiyada İvan Alyabaka ilə birlikdə türk konsulunun ekipajını atəşə tutur, nəticədə konsulun mühafizəçisi yaralanır. Türkiyə rəsmiləri hücum edənləri yaxalayaraq məhkum edir. Altı ay sonra amnistiya olmadan onları həbsxanadan çıxararaq hakimiyyətin gözündən yayınmağı tövsiyə edirlər. Nikola Makedoniyaya gedir və burada Gənc Türklər İnqilabında iştirak edir. Bundan sonra 1909-cu ilin aprelində Xristo Çernopeyevlə birlikdə II Əbdülhəmidin əksinqilabi çevrilişini dayandırmaq məqsədi ilə Gənc Türklərin İstanbula qarşı yürüşündə iştirak edir.
1912-ci ildən bəri Nikolay Koyev bayraqdar olmuş və əmisi Tanya Nikolovun dəstəsində vuruşmuşdur. O, Balkan müharibələrində iştirak etmiş, "Elice keçidi"nin müdafiəsi zamanı müstəqil qubernator olmuşdur. 1912-ci ilin qışından 1913-cü ilin yazına kimi Bolqar eksarlığında Rodopun Xristianlaşma missiyalarında iştirak etmişdir. 1913-cü ildə Buxarest müqaviləsi əsasında Bolqarıstana verilən Qərbi Trakya azad edildikdən sonra Koyev Gümurcina (indiki Komotini, Yunanıstan ) yaxınlığındakı Quşlanlı kəndinə köçmüş və burada ailə həyatı qurmuşdur.
O, 1914-1919-cu illərdə Ksanti və Komotini şəhərlərində yaşamış, burada bir müddət polis kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1920-1924-cü illərdə Bolqarıstan Birinci Dünya Müharibəsində məğlub olduqdan sonra bölgə artıq Yunanıstanın tərkibinə daxil idi. Həmin dövrdə N.Koyev Haskovo və Qərbi Trakyada Bolqariya frakiya birliyi cəmiyyətləri ilə əməkdaşlıq etməyə başlamışdı.
1924-cü ildə Nikola Koyev inqilabi fəaliyyətdən uzaqlaşmış və 1945-ci ilə qədər əmisi Tane Nikolovun yanında Asenovqradda dəyirmançı kimi çalışmışdır. 1949-cu ildən 1961-ci il iyulun 30-da vəfatına qədər Haskovoda yaşamışdır.
Parlaq bir şəxsiyyət olan Nikola Koyev Makedoniya və Trakyanın bolqar əhalisinin sevimlisinə çevrilmiş, hətta onun haqqında mahnılar da bəstələnmişdir.
İstinad siyahısı
- "Песен за Мамин Колю от Гора". 2017-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-06.