Nəcis — heyvanların həzm artıqlarından yaranan və anal dəlik yolu ilə bədəndən atılan maddələr. Gün ərzində yeyilən qidalar uzun həzm prosesindən keçir. Bu proses əsnasında orqanizm özünə lazım olan maddələri alır. Lazımsız maddələr isə nəciz şəklində ifraz edilir. Həzm prosesi bir çox heyvanda bənzər şəkildə gedir. Bununla belə növlərin bir-birindən fərqli bir çox xüsusiyyəti də vardır. Zibil qurutma kabızlık adlanan stop dövrü bozukluklarına səbəb ola bilər.

Məməlilər nəcislərini və sidiklərini ayrı-ayrı dəliklərdən ifraz edirlər. Bu canlıların həm , həm də sidik kanalları vardır. Skeleti olan bütün digər hayvanlarınsa, quşlarda olduğu kimi ( adı verilən) tək bir nəcis və sidik ifraz edən dəlikləri vardır.

Bəzi heyvanlar, göbələklər və bakteriyalar təbiəti həm də nəcisdən təmizləyirlər. Bu canlıların çoxunun məqsədi əslində, yaşam ərazilərini təmizləmək deyil, özlərini qida ilə təmin etməkdir; amma nəticədə təbiətin tarazlığı də qorunmuş olur.

İnsanlar isə çox vaxt nəcislərini kanalizasiya boruları vasitəsilə çaylara, göllərə, dənizlərə axıdırlar. Bu isə suların çirklənməsinə yol açır. Buna görə də son vaxtlar bunun çox sayda alternativləri üzərində düşünülür.

Nəcisdən peyin kimi istifadə edildikdə və o təbiətə qazandırıldıqda ağacların, taxıl məhsullarının, çiçəkli bitkilərin inkişafını təmin edir.