Mirzə Hüseyn Həsənzadə və ya Mirzə Hüseyn İrəvani (1869, İrəvan – 1947, Tbilisi) — azərbaycanlı müəllim, pedaqoq və Gürcüstan Demokratik Respublikasının seçilmiş 4 azərbaycanlı deputatdan biri.
| Mirzə Hüseyn Həsənzadə | |
|---|---|
 | |
| Digər adı | Mirzə Hüseyn |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İrəvan, İrəvan quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | /1948 |
| Vəfat yeri | Tiflis, Tiflis quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Atası | Hüseyn Həsənzadə |
| Anası | Məcidə Həsənzadə |
| Milliyyəti | Azərbaycan türkü |
| Fəaliyyəti | müəllim, pedaqoq və siyasətçi |
Həyatı və fəaliyyəti
Mirzə Hüseyn Həsənzadə 1869-cu ildə İrəvanda anadan olub. Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyasının məzunlarından biridir.
1890-cı illərdə Mirzə Hüseyn Atsquri kənd məktəbində baş müəllim kimi fəaliyyət göstərib. 1912-ci ildə Tiflisdə Kultura mətbəəsində "Tamam əlifba" adlı dərslik nəşr etdirib. 38 səhifəlik bu I sinif üçün yazılmış əlifba dərsliyi idi. Kitabda ərəb əlifbasına sait səslər əlavə edilmişdi. Kitab həmçinin şəkillərdən, qısa hekayələrdən və şeirlərdən ibarət idi. Həmin illərdə Mirzə Hüseyn Tiflis şəhər 2-ci Xarpux Azərbaycan ibtidai məktəbinin müəllimi kimi fəaliyyət göstərirdi.
Tiflisdəki həyatı Mirzə Hüseynin siyasi fəaliyyətində mühüm rol oynamağa başladı. Belə ki, 1918-ci ildə Gürcüstan Demokratik Respublikası qurulduqdan sonra parlament funksiyasını həyata keçirən 1918-ci il 13 sentyabr tarixli qanunu ilə milli azlıqların nümayəndələrinə bu qanunverici orqanda təmsilçilik kvotaları ayrıldı. Buna görə də Gürcüstanda yaşayan Azərbaycan türklərinə də Milli Şurada təmsil olunmaq üçün 4 yer ayrıldı. Bu yerlər Gürcüstan ərazisində fəaliyyət göstərən milli şuraların nümayəndələri hesabına doldurulmalı idi. 1918-ci ilin sentyabrın 29-da Gürcüstan Müsəlmanlarının Milli Şurası tərəfindən Əliheydər Qarayev, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Əbdüləziz Şərifov və Mirzə Hüseyn Həsənzadəyə parlamentdə təmsilçilik mandatı verildi. Bir ay sonra şura öz fəaliyyətini Gürcüstan Müəssislər Məclisi adı altında davam etdirdi.
Mirzə Hüseyn Həsənzadə 1947-ci ildə dünyasını dəyişib. Bəzi mənbələrdə isə onun vəfat tarixi kimi 1948-ci il qeyd edilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- ↑ ოქტაი ქაზუმოვი, გიორგი სორდია. (az.). tdi.ge. 15 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 noyabr 2022.
- ↑ Memmedli, Gulnara Goca. "Education History of Meskhetian (Ahiskaian) Turks: Tsarist Russia Period". International Education Studies. 14 (1). 2021: 110–112.
- ↑ Fəxri Valehoğlu-Hacılar. (az.). zim.az. 25 may 2022. 15 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 noyabr 2022.
- Janelidze, Otar. . Tbilisi: Cezanne. 2018. səh. 42. ISBN 978-9941-8-0096-2. 29 December 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 December 2022.
- (az.). 525-ci qəzet. 23 avqust 2020. 15 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 noyabr 2022.
- Fəxri Valehoğlu-Hacılar. (az.). medeniyyet.az. 9 oktyabr 2020. 15 noyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 15 noyabr 2022.
Ədəbiyyat
- Gürcüstan Demokratik Respublikası Hüquqi Sənədləri Məcmuəsi (1918–1921). Tbilisi, 1990, s. 62.