Mehmet bəy Dilmaçoğlu (bilinmir – 1104) — Dilmaçoğulları bəyliyinin qurucusu olan türk hərbi komandanı.
| Mehmet bəy Dilmaçoğlu | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | bilinmir |
| Vəfat tarixi | 1104 |
| Vətəndaşlığı | |
Həyatı
Əsl adı Alp Tigin Mehmet bəydir. 1069-cu ildən etibarən Bizans hakimiyyətindəki Anadolu torpaqlarına təşkil edilən hücumlarda iştirak edən komandanlardan olmuşdur. Sultan Alp Arslanın xidmətində olan Dilmaçoğlu Mehmet bəy 1071-ci ildə yaşanan Malazgird döyüşündə iştirak etmişdir. Döyüşdən sonra Qızılırmaq çayına qədər olan Anadolu torpaqlarına hücumlarda iştirak etmişdir.
1076-cı ildə Hələb əmirliyi üçün Sabık və Vəssab arasındakı mübarizədə Əmir Sabıkı dəstəkləyərək Vəssabın məğlubiyyətə uğradılmasını təmin etdi. Anadoluya gəldikdən sonra I Süleyman şahın tabeliyində olmaq istəməyərək Suriya Səlcuqlularının məliki I Tutuşun himayəsinə girdi. Ancaq Tutuşun türk bəylərindən olan Atsız bəyi öldürməsinə görə 1079-cu ildə də onun xidmətindən ayrıldı.
Səlcuqlu sultanı Məlikşah tərəfindən xidmətə alınan vəzir Fəxrüddövlə Məhəmmədin Mərvanilər üzərinə təşkil etdiyi səfərdə iştirak etmişdir. 1085-ci ilin may ayında Bitlisin ələ keçirilməsindən sonra şəhərin özünə iqta olaraq verilməsindən sonra da burada öz adı ilə qurulan bəyliyin təməllərini atmışdır.
1104-cü ildə vəfat etdikdən sonra yerinə oğlu Toğan Arslan keçmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Çelik, A və Yıldırım T "", Fırat Üniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi Geçmişten Geleceğe Harput Sempozyumu., Elazığ 23-25 Mayıs 2013.URL: . Erişim: 2018-06-29. (PDF). Elazığ. 2013.
- M. İnbaşı. (PDF). Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2007.