Birand 9 dekabr 1941-ci il tarixində İstanbulun Alman xəstəxanasında anadan olmuşdur. Ana tərəfi Kürd əsillidir. Orta təhsilini Qalatasaray Liseyində almışdır.

2013-cü il, 17 yanvar tarixində İstanbulun Amerikan Xəstəxanasında həyatını itirmişdir. Səhər saatlarında ölüm xəbərinin yalan olduğu xəstəxana rəhbərliyi və oğlu tərəfindən söylənilsə də, 19:00-a yaxın bir vaxtda oğlu Umur Birandın mətbuat açılamasında Məmməd Əli Birandın öldüyü rəsmən açıqlandı.

O, fransız, ingilis dillərini bilirdi və eyni zamanda Belçika vətəndaşı idi.

2013-cü ildə vəfat edib.

1964-cü ildə Milliyet qəzetində fəaliyyətə başlamışdır. 80-ci illərin ortasında 32. Gün tv proqramının səmimi aparacısı olur. O özünəməxsus səmimi və açıq bir medya dili yaradır.

TRT və Show TV kanallarında efirə gedən verliş Türkiyənin ən vacib xəbər proqramı idi. 1992-1995-ci illər fasiləsində Show TV-də hava xəbərlərini Birand aparırdı.

Birandın hazırladığı "Demir Kırat", "12 Mart", "12 Eylül", "Özallı Yıllar","28Şubat: Son darbe" "Kıbrısın 50 yılı"sənədli serialları Türkiyənin Cumhuriyət tarixinin öyrənilməsi üçün əvəzolunmaz mənbələdir. Çünki bəhsedilən dövrün qəhramanları ilə birbaşa reportajlar alınıb.

Birand öz "müəllimi" Abdi İpekçi kimi çox istedadlı jurnalistlərlə gənc yaşlarından işləyib. Bunlar Can Dündar, , Cüneyt Özdemir kimi daha sonralar özləri de "müəllim" olan jurnalistlərdir.

1994-cü ildə Türkiyə Radio Televiziya Qurumunu (TRT) qanunsuz şəkildə pul mənimsədiyi üçün 11 ay 20 gün həbs cəzası almış, lakin ziyan vurduğu məbləği qaytardıqdan sonra cinayət işinə xitam verilmişdir.