Mehmed Konitsa (1881, Konitsa[d] – 1948, Roma) — Albaniyanın bütün tarixində mühüm rol oynamış diplomat və siyasətçi idi. Üç dəfə vəzifəsində çalışmış Konitsa Albaniyanın müstəqilliyinin qorunub saxlanması və beynəlxalq aləmdə tanınması üçün böyük səylər göstərmişdir. Həm də yazıçı və pedaqoq olan Konitsa Albaniyanın müasirləşməsinə və mədəni inkişafına da töhfə verib.
| Mehmed Konitsa | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1881 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 1948 |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | Alban |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
|
|
|
.svg){kind=small}
|
|
Həyatı
Albaniyanın müstəqillik mübarizəsində mühüm rol oynamış aparıcı diplomat, yazıçı və maarif xadimi idi. Osmanlı İmperiyasının Yanya vilayətində (indiki , Yunanıstan) doğulan Konitsa ilk təhsilini və İstanbulda almışdır. Daha sonra Parisə Sorbonna Universitetində hüquq və siyasi elmlər üzrə təhsil alıb.
Konitsa tələbəlik illərində alban millətçiliyi hərəkatı ilə tanış olmuş və Albaniyanın müstəqillik uğrunda mübarizəsində fəal iştirak etmişdir. 1909-cu ildə Albaniyanın müstəqilliyini elan edən Vlorë Konqresində nümayəndə kimi iştirak etmişdir. O, müstəqillik əldə etdikdən sonra yaradılmış müxtəlif diplomatik vəzifələrdə çalışıb. 1912-ci ildə Albaniyanı təmsil etmiş və 1914-cü ildə Albaniyanın xarici işlər naziri təyin edilmişdir.
Konitsa təkcə diplomat kimi deyil, həm də yazıçı və maarif xadimi kimi mühüm rol oynayıb. O, "Albaniya" və "La Revue Albanaise" kimi jurnallar buraxaraq alban ədəbiyyatının və mədəniyyətinin inkişafına töhfə verib. O, həmçinin Albaniyanın müasirləşməsi və Avropaya inteqrasiyası üçün mübarizə aparıb.
Mehmed bəy Konitsa Albaniyanın müstəqillik uğrunda mübarizəsində və beynəlxalq aləmdə tanınmasında mühüm rol oynamış diplomat idi.
1912-ci ildə London səfirlərinin konfransında Albaniyanı təmsil etmiş və Albaniyanın müstəqilliyinin beynəlxalq aləmdə tanınmasını təmin etmişdir.1914-cü ildə Albaniyanın Xarici İşlər Naziri kimi o, Albaniyanın ilk diplomatik nümayəndəliklərini yaratdı və Avropa dövlətləri ilə əlaqələri yaxşılaşdırdı.1920-ci ildə Paris Sülh Konfransında Albaniyanı təmsil etmiş və Albaniyanın sərhədlərinin müəyyən edilməsində mühüm rol oynamışdır.
O, Albaniyanı Millətlər Liqasında təmsil edib və Albaniyanın beynəlxalq aləmdə yer qazanmasına kömək edib.
Konitsa Albaniyanın maarifçilik hərəkatının öncüllərindən biri idi. O, təhsil, mədəniyyət və müasirləşmə sahələrində mühüm işlər görüb.
"Albaniya" və "La Revue Albanaise" kimi jurnallar nəşr etdirmişdir. Eyni zamanda o, bir çox kitab və məqalələri alban dilinə çevirərək albanların bilik və bacarıqlarının təkmilləşdirilməsinə kömək etmişdir.
Nəticə
Mehmed bəy Konitsa Albaniyanın müstəqillik mübarizəsində, diplomatiya sahəsində və maarifçilik hərəkatında mühüm rol oynamış şəxsiyyətdir. O, vətənpərvərliyi, intellektual biliyi və çalışqanlığı ilə Albaniyanın müasirləşməsinə, Avropaya inteqrasiyasına mühüm töhfələr verib.
Konitsanın irsi bu gün Albaniyada yaşayır. Albaniyanın paytaxtında küçə və məktəb onun adını daşıyır. Bundan əlavə, Albaniyada bir çox tədqiqatçı və yazıçı Konitsanın həyat və əsərlərini araşdırmaqda davam edir.
Konitsanın Alban tarixinə və mədəniyyətinə təsiri kifayət qədərdir. O, Albaniyanın müstəqillik uğrunda mübarizəsinin simvollarından birinə çevrilib. Bundan əlavə, Alban ədəbiyyatının və mədəniyyətinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Konitsanın yaradıcılığı albanların Avropa mədəniyyəti ilə inteqrasiyasına da töhfə verdi.
İstinadlar
- Stavro Skendi, "The Albanian National Awakening" (Princeton University Press, 1967), s. 345–346.
- Miranda Vickers, "The Albanians: A Modern History" (I. B. Tauris, 1995), s. 124–125.
- Rexhep Qosja, "Mehmed Konica: Diplomat, Veprimtare, dhe Përfaqësues i Shqipërisë në Konferencën e Ambasadorëve në Londër" (Akademia e Shkencave e Shqipërisë, 2008), s. 105–120.
- Kujtim Hoxha, "Mehmed Konica dhe Vepra e Tij" (Shtëpia Botuese "8 Nëntori", 1981), s. 150–170.
- Robert Elsie, "A Bioographical Dictionary of Albanian Literature", İ. B. Tauris, 2013, s. 254
- Robert Elsie, "The Albanian Renaissance in Literature" (I. B. Tauris, 2005), s. 120–125.
- Stavro Skendi, "The Albanian National Awakening" (Princeton University Press, 1967), s. 345–346.