Maykl Kollins 1890-cı ilin 16 oktyabrında Kork əyalətinin Klonakilti şəhərində 8 uşaqlı bir ailədə dünya gəlmişdir. Evin ən balacası olan Mayklın atası fermer Maykl Con Kollins Meri Anna Obraynla evlənəndə 60, Maykl dünyaya gələndə isə 74 yaşı var idi. Kollinslər sülaləsinin respublikaçılıq düşüncələrinin qədimliyi özünü göstərmişdir. Məhz, ata Maykl Con Kollins də İrlandiya Respublikaçı Birliyi hərəkatının fəal üzvü olmuşdur. Atası 1897-ci ilin mart ayında ölüm yatağında olarkən oğluna "Bir gün o çox böyük biri olacaq. İrlandiya üçün çox böyük işlər görəcək" demişdir.

Uşaqlığını fermada keçirən Maykl ibtidai təhsilini Lizavardda Dövlət Məktəbində alarkən burada tanıdığı müəllimi Deniz Lyons, şəhərin dəmircisi Ceyms Santrio milliyətçilik fikirlərinə təkan verən ilk insanlar olmuşdur. Müəllim Lyons da İRB-nin üzvü idi.

Kollins 13 yaşında Lizavardda ibtidai təhsilini aldıqdan sonra orta məktəb üçün Klonakilti Dövlət Məktəbinə yollanmış, Kork şəhərinin yerli qəzeti olan "The West Cork News"-da işləmiş və 2 il ərzində yazı makinasında yazmağı öyrənmişdir. 15 yaşında İngilis Dövlət Xidmətinin imtahanına girmiş və katib olaraq Londona yollanmışdır.

1906-cı ildə o, Vest Kensington Post Ofis Seyvings Bankda katib olaraq işləyir, 1910-da London firması olan Horn and Company-də birjaçı olaraq fəalliyət göstərir. Sonralar Ticarət Şurasında, Dublinə dönmədən öncə isə The Guaranty Trust Co-da çalışır. Londondakı son illərində London Kral Kollecinin Hüquq fakültəsinə daxil olur və burada təhsil alır. Londonda keçirdiyi 9 il onun siyasi fikirlərinin formalaşmasında böyük əhəmiyyət kəsb edir . İlk olaraq həvəskarı olduğu qoşulur. Buradan tanıdığı Sem Maquir onu 19 yaşında İRB ilə tanış edir. 1914-cü ildə İrlandiya Könüllülərinə üzv olur. Az sonra İRB-nin Cənubi İngiltərədəki xəzinədarı olaraq təyinat alan Maykl daha sonra burda sədir vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir.

İrlandiya Homrul hərəkatı 1913-cü ildə 2 yarımhərbi qüvvənin meydana çıxmasına səbəb oldu: Ceyms Konnolli tərəfindən yaradılan və İrlandiya Nəqliyyat və Ümumi İşçilər Birliyi. İrlandiya Könüllüləri də eyni ildə milliyətçilər tərəfindən yaradıldı.

Kollinsin rəhbərlik etdiyi bir sıra vacib kəşfiyyatlar ona İRB-də böyük nüfuz qazandırmışdı. Bu ona Pasxa üsyanının rəhbərlərindən biri olan Cozef Planketin atası Kount Planketin maliyə məsləhətçisi olmasına yol açır. Kollins üsyanda silah hazırlığı və birliklərə yolun açılması vəzifəsini icra edir.

Pasxa üsyanı Maykl Kollinsin aktiv olaraq iştirak edəcəyi ilk milli hərəkat idi. O,24 apreldə üsyan başlayarkən, üsyanın Dublindəki Mərkəzi Poçtdakı cəbhəsində Cozef Planketə kömək edir, daha sonra Tom Pears və Ceyms Konnolliylə birlikdə vuruşmağa başlayır. Üsyan böyük bir uğursuzluqla nəticələnsə də, üsyan özünü beynəlxalq şərtlərə uyğunlaşdıra bildiyini sübut etmişdi

Tarixçi həbs edilən üsyançıların durumunu belə nəql edir:

Üsyanda əsas liderlərin güllələnərək öldürülməsi Kollinsi üsyanın qabaqcıl başçılarıdan birinə çevirdi. O, onları Fronqoxa gətirən gəmilər hələ qayıtmamışkən yeni üsyanın planını hazırlamağa başladı. Konslager şəbəkə yaratmaq üçün gözəl fürsət olaraq düşünülürdü və o bu fürsətdən yararlanaraq kəşfiyatın təşkilatçısı ola bilmişdi.

Hərəkat üzvlərinin bir qismi Pearsın "qan qurbanı" nəzəriyəsinə (hərəkat liderlərinin Pasxa üsyanında öldürülməsinin digər üzvlərə ruh yüksəkliyi verməsi) inanaraq üsyanın qələbə ilə nəticələndiyini düşünürdü. Buna baxmayaraq Kollins müdafiəsiz və ələ keçirilməsi asan olan məntəqələrin diqqətdən kənar qoyulduğunu düşünərək mərkəzi şiddətli şəkildə tənqid edirdi.İctimaiyyətin təzyiqləri nəticəsində üsyançılar 1916-cı ildə sərbəst buraxıldılar

1918 ümumi seçkilərində Şinn Feyn ölkənin əsas nöqtələrindəki çoxluğu əldə etdi. Bir çox nüfuzlu Şinn Feyn üzvü kimi Kollins də Böyük Britaniya İcmalar palatası Cənubi Korkun təmsilçisi olaraq öz yerini aldı. Rəqibləri olan əksinə, Şinn Feyn Vestminsterdə təmsil edilməyi rədd edir, bunun yerinə Dublində təsis edəcəklərini elan edirlər.

Parlamentin ilk toplantısından əvvəl Kollinsin güclü əlaqələrinin olduğu kəşfiyat xidməti ona o gecə məclisin bütün üzvlərinin həbs ediləcəyinin xəbərini verdi. Eymon de Valera və digərləri bunun bir növ çevriliş təbliğatı olduğunu düşünərək gələn xəbərə etimad göstərmədilər. Kəşfiyyatın doğru çıxmasıyla o gecə Eymon de Valera və onun yaxın həmkarları həbs edildi, Kollins isə qaçmağı bacardı.

Yeni parlament olan (irl. Dáil Éireann) 1919-cu ilin yanvarında Dublində toplanır. Valeranın yoxluğunda keçirilən ilk görüşdə Kathal Bruqha parlamentin sədri (Príomh Aire) seçilir. Aprel ayında Kollinsin köməyiylə Linkoln həbsxanasından qaçan Valera parlamentin yeni sədri seçilir.

Valera və digər Amerikalı irlandların Vaşinqtondakı lobbiçilik fəaliyətlərinə və Paris Sülh Konfransındakı səylərinə baxmayaraq, heç bir dövlət 1919-cu ildə qurulan respublikanı tanımadı. 1919-cu ilin yanvarında parlament, İrlandiya Respublikaçı Ordusunu(İRO) İrlandiya Respublikasının ordusu olduğunu elan etdi.

Şinn Feyn partiyası təmsil üçün Londona getməyi rədd edir. Əksinə, Dublində İrlandiya Parlamenti olan Dáil Éireann təsis edilir. Böyük Britaniya hökuməti bu andan etibarən onları "vətən xaini" eland edir. İlk iclas 21 yanvar 1919-cu ildə keçirilir. Həmin gün İrlandiya Könüllülərindən ibarət qrup Solohedbegdəki polis birliyinə hücum edir. İki polis işçisi öldürülür. Bu hadisə İrlandiya İstiqlal müharibəsinə başladan ilk hadisə olaraq qəbul edilir. Hücum yeni hökumətin ön nəzarəti olmadan həyata keçirilsə də, qısa zaman sonra mübarizəyə silahlı dəstəyin veriləcəyi elan olundu. Bu zaman İrlandiya Könülləri adını İrlandiya Respublikaçı Ordusu olaraq dəyişdirir. Kollins İrlandiya Parlamentinin Maliyə naziri olur. Ancaq o, bu zaman de Valeranı Linkoln həbsxanasından qaçırmağa çalışdığından ilk toplantıda iştirak edə bilmir. Qaçış əməliyatı fevralın 3-də uğurla həyata keçirilir. Bundan sonra da hərəkatın önəmli üzvlərindən 20-i daha buradan xilas edilir.

Pasxa üsyanı

İrlandiya İstiqlal müharibəsi

Müstəqillik müharibələri siyahısı (milli azadlıq)

Şinn Feyn

• Llewellyn, Morgan. 1921. Thomas Doherty Press. 2001.
• Beaslai, Piaras. Michael Collins and The Making of the New Ireland. Dublin: Phoenix. 1926.
• Bradford, Martin J. (2003). "The Charity of Silence". AuthorHouse. Historical/fiction account of the life and times of Michael Collins. ISBN 1-4107-0641-9.
• Collins, Michael. . Dublin: Talbot Press. 1922.
• . . 1990.
• . . Palgrave Macmillan. 2002. ISBN 0-312-29511-1.
• Deasy, Liam. Brother Against Brother. Mercier. 1992.
• Doherty, Gabriel. Michael Collins and the Making of the Irish State. Mercier. 1998.
• Dwyer, T. Ryle. . St. Martin's Press. 1999. ISBN 0-7171-4084-9.
• Dwyer, T. Ryle. . Mercier Press. 2005. ISBN 1-85635-469-5.
• Feehan, John M. The Shooting of Michael Collins: Murder or Accident?. Mercier. 1981.
• Feeney, Brian. . O'Brien Press. 2002.
• Hart, Peter. . Penguin. 2007.
• McDonnell, Kathleen Keyes. "There is a bridge at Bandon: A Personal Account of the Irish War of Independence". Cork and Dublin. 1972.
• Mackay, James. . Mainstream Publishing. 1997. ISBN 1-85158-857-4.
• Neligan, David. The Spy in the Castle. Prendeville Publishing Ltd. 1999.
• Neeson, Eoin. The Life and Death of Michael Collins. Cork. 1968.
• O'Broin, Leon. In Great Haste: The Letters of Michael Collins and Kitty Kiernan. Gill and MacMillan. 1983.
• O'Connor, Batt. With Michael Collins in the fight for Irish independence. London: Peter Davies. 1929.
• O'Connor, Frank. The Big Fellow: Michael Collins and the Irish Revolution. Clonmore & Reynolds. 1965.
• O'Donoghue, Florence. . Irish Press. 1954.
• O'Donoghue, Florence. Florence and Josephine O'Donoghue's Irish Revolution. Irish Academic Press. 2006.
• Osborne, Chrissy. . Mercier. 2003.
• Sigerson, S.M. The Assassination of Michael Collins: What Happened at Béal na mBláth?. Kindle Direct Publishing. 2013.
• Stewart, Anthony Terence Quincey. . University of Michigan. 1997. ISBN 0-85640-614-7.
• Talbot, Hayden. . London: Hutchinson. 1923.
• Taylor, Rex. Michael Collins. Hutchinson. 1958.
• Younger, Calton. . London. 1968.

• İnternet arxivində
• ]
• , Clonakilty, Co Cork