Massimo D'Alema (tam adı: Massimo D'Alema, it. Massimo D'Alema; 20 aprel 1949[…], Roma) — İtaliya siyasətçisi, İtaliyanın (1998-2000). Sonralar 2006-2008-ci illərdə baş nazirin müavini və xarici işlər naziri kimi çalışmışdır. O, həmçinin jurnalistdir. Adı Massimo olduğuna, eləcə də İkinci Respublika dövründə solçu koalisiyalarda hakim mövqeyinə görə KİV-də onu Lider Maksimo (ing. Leader Maximo) da adlandırırdılar. İlk işlədiyi illərdə üzvü olmuşdur. O, həmçinin NATO ölkəsinin baş naziri olan ilk keçmiş kommunist və İtaliyanın yeganə keçmiş kommunist baş naziridir.
Massimo D'Alema | |
---|---|
it. Massimo D'Alema | |
Prezident |
Oskar Luici Skalfaro Karlo Adzelio Çampi |
Əvvəlki | |
Sonrakı | |
COPASİR-in prezidenti | |
26 yanvar 2010 – 15 mart 2013 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | Cakomo Stukki |
17 may 2006 – 8 may 2008 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | |
17 may 2006 – 8 may 2008 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | |
Sosialist İnternasionalının sədr müavini | |
29 oktyabr 2003 – 29 iyun 2008 | |
sədri | |
6 noyabr 1998 – 14 oktyabr 2007 | |
Əvvəlki | Cilya Tedesko Tato |
Sonrakı | Vəzifə ləğv edilib. |
katibi | |
12 fevral 1998 – 6 noyabr 1998 | |
Əvvəlki | Vəzifə təsis olunub. |
Sonrakı | |
katibi | |
1 iyul 1994 – 12 fevral 1998 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | Vəzifə ləğv edilib. |
İtalyan Kommunist Gənclər Federasiyasının katibi | |
3 aprel 1975 – 12 iyun 1980 | |
Əvvəlki | Renzo İmbeni |
Sonrakı | Marko Fumaqalli |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Massimo D'Alema |
Doğum tarixi | 20 aprel 1949[…](75 yaş) |
Doğum yeri | Roma, Latsio, İtaliya |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat, jurnalist |
Həyat yoldaşı | Linda Giva |
Uşağı | 2 |
Dini | katolisizm |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Massimo D'Alema 20 aprel 1949-cu ildəRomada kommunist siyasətçi Cüzeppe D'Alemanın ailəsində anadan olmuşdur. Siena Universitetinin professoru Linda Giva ilə ailə həyatı qurmuşdur və Culiya və Françesko adlı iki övladı var. Sonralar Massimo İtalyan Kommunist Partiyasının (İKP) görkəmli üzvünə çevrilmişdir. Daha sonra həmin partiyanın əsasında 1991-ci ildə (SDP), 1998-ci ildə isə (SD) partiyaları qurulmuşdur. 1998-ci ildə mərkəz-solçu koalisiyasının lideri kimi sonra Baş nazir olmuşdur. O, NATO ölkəsinin baş naziri olan ilk keçmiş kommunist və 1946-cı ildə İtaliya respublika olduqdan sonra doğulan İtaliyanın ilk Baş naziridir.
D'Alema Baş nazir olarkən İtaliya 1999-cu ildə NATO-nun Yuqoslaviyaya qarşı müharibəsində iştirak etmişdir. Hücum Silvio Berluskoni və mərkəz-sağ müxalifət tərəfindən dəstəklənsə də, ultra-solçular buna şiddətlə qarşı çıxmışdılar.
Partiyasının daxili həyatında İKP-dən SDP-ə keçid dövründə D'Alema marksizm əsasları müasir Qərb Avropa sosial-demokratik partiyası yaratmaq məqsədi ilə yenilənməlidir.
O, İtalyan Kommunist Partiyasının keçmiş rəsmi qəzeti direktoru olmuşdur. Həmin qəzet sonralar Sol Demokratların qəzetinə çevrilmişdir.
D'Alema qrupunun bir hissəsi olan Sol Demokratlardan Cənubi İtaliyanı təmsil edən idi. O, İtaliya Deputatlar Palatasına seçilənədək Avropa Parlamentinin Balıqçılıq və Xarici İşlər Komitələrinin üzvü olmuşdur.
Romano Prodinin qələbəsindən sonra, Deputatlar Palatasının yenidən çağırılması ilə D'Alemanın ilk növbədə olacağı gözlənilirdi, lakin D'Alema geri addım ataraq özü mərkəz-solçu koalisiyanın rəsmi namizədi Corco Napolitanonu təsdiqlədi, hansı ki seçilmişdi. 2006-cı ilin aprel seçkilərindən dərhal sonra ona Deputatlar Palatasının gələcək sədri olmaq təklif edilmişdi. Bununla belə, şiddətlə növbəti sədr olmasını istəyirdi. Qızğın müzakirələrdən bir neçə gün sonra D'Alema siyasi partiyalar arasındakı qarşıdurmanın qarşısını almaq məqsədilə geri addım atdı: onun bu hərəkəti müttəfiqləri tərəfindən alqışlandı. Elə həmin ay o, yeni Prodi hökumətinin Xarici işlər naziri və Baş nazirin müavini təyin olundu. O bu vəzifələrdə 2008-ci ilədək - Prodinin hökuməti hakimiyyətdən gedənədək və Berluskoninin sağ qanad koalisiyası növbəti 2008-ci ilin aprel seçkilərində üstün gələnədək xidmət etdi. D'Alema bu seçkidə yenicə yaradılmış üzvü kimi yenidən Deputatlar Palatasına seçildi.
2006-cı il İsrail-Livan münaqişəsi
2006-2008-ci illərdə mərkəz-sol hökumətində İtaliyanın Xarici işlər naziri olarkən Massimo D'Alema 2006-cı il Livan müharibəsində olduqca proaktiv diplomatik mövqe nümayiş etdirmişdi. İtaliya İsrailin Xarici işlər naziri Tsipi Livni ilə danışıqlara rəhbərlik edirdi və İsrail tərəfindən İtaliyanın beynəlxalq sülhməramlı missiya olan -ə rəhbərlik etməsi təklif olunmuşdu. Baxmayaraq ki, İtalyan qoşunları üçün missiyanın təhlükəli olması mərkəz-sağ müxalifət tərəfindən xəbərdarlıqların baş qaldırmasına səbəb olmuşdu. Belə ki, müxalifət bunun İsrail və yaxşı silahlanmış Hizbullah arasında sıxışdırılmış sülhməramlılardan ibarət "kamikaze" missiya olmasını sübut edə bilərdi. D'Alema, Livan haqqında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qətnaməsini yerinə yetirməyə hazır olduqlarını bildirmiş və digər Avropa Birliyinə üzv ölkələri də eyni şeyi etməyə çağırmışdı, çünki Yaxın Şərqdəki sabitlik Avropalılar üçün başlıca narahatlıq olmalıdır.
İstinadlar
- ↑ Massimo D'Alema // (alm.).
- ↑ Massimo D’Alema // (xorv.). 2009.
- ↑ . Camera.it. 2012-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-01.
- . 2015-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-11.
- . Haaretz. 22 August 2006. 1 September 2006 tarixində . İstifadə tarixi: 22 August 2006.
- Smith, Craig S. . New York Times. 24 August 2006. 14 March 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 12 May 2010.
Xarici keçidlər
- — Rəsmi saytı