Marko Van Basten (nid. Marcel van Basten; (nid. ⓘ, MORF: [ˈmɑrkoː vɑm'bɑstə(n)];31 oktyabr 1964[…]) — Niderlandlı keçmiş futbolçu və məşqçi. Daha çox İtaliyanın Milan klubunda oyunu ilə populyarlıq qazanıb. Hal hazırda "FİFA"nın texniki direktorudur.
| Marko Van Basten | |
|---|---|
| nid. Marco van Basten | |
.jpg) | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 31 oktyabr 1964[…](60 yaş) |
| Vətəndaşlığı | |
| Boyu | 188 sm |
| Çəkisi | 80 kq |
| Mövqeyi | hücumçu |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Oyunçu Karyerası
Erkən illər
Marko Van Basten 31 oktyabr 1961-ci ildə Utrext şəhərində anadan olmuşdur. Markonun atası Yol, 50-ci illərdə tanınmış futbolçu olub. Anası Lenni Van Der Borq isə gimnastika ilə məşğul olub. Gələcəyin futbol ulduzu 7 yaşında yerli EDO komandasında futbol öyrənməyə başlayıb. Bir il sonra Marko UVV komandasına keçir. Daha sonra Marko USV klubuna keçir.
Markonun 13 yaşı olanda o, Rotterdamın Feyenoord klubunun skautlarının diqqətini cəlb edir və o Rotterdama dəvət edilir. Ancaq Markonun atası Yol, 13 yaşlı oğlunun başqa şəhərə getməsinə razılıq vermir. Bir il sonra 1978-ci ildə Van Basten ciddi zədələnir və həkimlər onun futbol oynamasını qadağan edirlər.
"Ayaks"
1981-ci ildə Van Basten Amsterdamın Ayaks klubuna keçir və 3 aprel 1982-ci ildə, Ayaks ilə NEK oyununun 46-cı dəqiqəsində, əfsanəvi əvəz edərək "yəhudi"lərin heyətində debut edir. Bu oyunda komandasının vurduğu 5 qoldan birinə imza atan Marko Van Basten, peşəkar karyerasının debut oyununda vurduğu qol ilə yadda qalır. Ayaksın heyətində 6 mövsumdə meydana çıxdığı 133 oyuna 128 qol vurur. Bu illərdə Van Basten ardıcıl 4 dəfə Niderland çempionatının bombardiri olur.
"Milan"
19 noyabr 1986-cı ildə, Amsterdam restoranlarının birində Van Basten və Ruud Qullitin Silvio Berluskoni ilə şam yeməyi baş tutur. Dövrunun ən uğurlu iş adamlarından biri olan Berluskoni hər iki futrbolçunu Milana keçməyə razı salır. 30 iyun 1987-ci ildə futbolçu Ayaks ilə vidalaşır və Milan Van Bastenə görə Ayaks klubuna 1 milyon ABŞ dolları ödəyir. Futbolçu Milanda ilk mövsumdə 11 oyuna 2 dəfə fərqlənir. Bu qollardan birini Milanın çempionluq yarışında əsas rəqibi, Maradonalı Napolinin qapısına vurur. Furbolçu Milanda 8 mövsumdə ümumilikdə 147 oyunda 90 dəfə fərqlənir. Milanın heyətində 2 dəfə "Seria A"-nın bombardiri olur. Van Basten Milanda oynayarkən şəxsi 13, klub ilə isə 14 titul qazanır. Futboçu bu dövrdə 3 dəfə qızıl top qazanır. Ancaq hər şeyin əla getdiyi dövrdə, futbolçunun köhnə zədəsi təkrar üzə çıxır və 1992-ci ildən onun oynamasında problemlər yaranır. Ancaq Milan klubu onunla müqaviləni 2.5 illik uzadır. 30 iyun 1995-ci ildə onun klub ilə müqaviləsi bitsədə, Berluskoninin istəyi ilə ona məvacibi bir neçə ay ödənilir. Milan azarkeşləri onun geri qayıdacağına ümid eləslərdə, 17 avqust 1996-cı ildə Van Basten futbolçu karyerasını bitirdiyini açıqlayır. Van Bastenin Milanla son oyunu 26 may 1993-cü ildə baş tutur.
Milli karyerası
Van Bastenin Niderland Milli komandasında debutu 1983-cü ilin yayında baş tutub. Niderland millisi ilə 1988-ci ildə Avropa Çempionatının qalibi olur. Onun "AÇ-88" finalında SSRİ millisinə vurduğu qol turnir tarixinin ən gözəl qollarından biri sayılır.
Oyun Stili
Van Basten akrobatik qolları ilə tanınırdı.
Məşqçilik karyerası
Karyerasını bitirdikdən sonra müxtəlif klublarda və Niderland millisində məşqçi kimi çalışıb.
FİFA
2017-ci ildə Van Basten futbol qaydalarında bəzi dəyişikliklərin edilməsi təklifi ilə çıxış edir. Ancaq bunlar qəbul edilmir.
2018-ci ilin martında Van Basten İran futbolunun 100 illiyinin qeyd edilməsi tədbiri ilə əlaqədar olaraq, FİFA prezidenti ilə birlikdə İrana səfərə yollanır. İran prezdienti Həsən Ruhani və İran Futbol Federasiyası prezdienti ilə göruşdə Van Basten İranda qadınların stadiona buraxılması qadağasının aradan qaldırılması təklifini verir.
Titulları
Komanda ilə
"Ayaks"
- Niderland çempionu (3): 1981/82, 1982/83, 1984/85
- Niderland kubokunun qalibi (3): 1983, 1986, 1987
- Kuboklar Kubokun qalibi 1987
- Cəmi : 7 Titul
"Milan"
- İtaliya Çempionu (4): 1987/88, 1991/92, 1992/93, 1993/94
- UEFA Qalibi (2): 1989, 1990
- İtaliya Super Kuboku (4): 1988, 1992, 1993, 1994
- UEFA super Kuboku (2): 1989, 1990
- Qitələr arası kubok (2): 1989, 1990
- Cəmi : 14 Titul
Niderland Millisi
- Avropa Çempionu: 1988
- Cəmi: 1 titul
Şəxsi
- Niderland Çempionatının Bombardiri (4): 1984, 1985, 1986, 1987
- Seria A Bombardiri (2): 1990, 1992
- Avropa Çempionatının Bombardiri : 1988
- Avropa Çempionatının ən yaxşısı : 1988
- Футболист года в Нидерландах: 1985
- "Qızıl buts"un qalibi: 1986
- "Bravo Titulu"nun qalibi: 1987
- Qızıl Top (France Football) (3): 1988, 1989, 1992
- İlin oyunçusu (World Soccer versiyası) (2): 1988, 1992
- Avropada ilin futbolçusu (Onze d’Or) (2): 1988, 1989
- İlin futbolçusu (FİFA): 1992
- UEFA Çempionlar Kuboku bombardiri: 1989
- İlin futbolçusu (IFFHS) (2): 1988, 1989
İştirak statistikası
Klub karyerası
| Klub | Mövsum | Liqa | Kubok | Avro kubok | Əlavə | Cəmi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oyun | QOL | Oyun | QOL | Oyun | QOL | Oyun | QOL | Oyun | QOL | ||
| Ayaks | 1981/82 | 1 | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 1 |
| 1982/83 | 20 | 9 | 5 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 25 | 13 | |
| 1983/84 | 26 | 28 | 4 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 32 | 29 | |
| 1984/85 | 33 | 22 | 4 | 2 | 4 | 5 | 0 | 0 | 41 | 29 | |
| 1985/86 | 26 | 37 | 1 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 29 | 37 | |
| 1986/87 | 27 | 31 | 7 | 6 | 9 | 6 | 0 | 0 | 43 | 43 | |
| Cəmi | 133 | 128 | 22 | 13 | 17 | 11 | 0 | 0 | 172 | 152 | |
| Milan | 1987/88 | 11 | 3 | 5 | 5 | 3 | 0 | 0 | 0 | 19 | 8 |
| 1988/89 | 33 | 19 | 4 | 3 | 9 | 9 | 1 | 1 | 47 | 32 | |
| 1989/90 | 26 | 19 | 4 | 1 | 7 | 3 | 3 | 1 | 40 | 24 | |
| 1990/91 | 31 | 11 | 1 | 0 | 2 | 0 | 1 | 0 | 35 | 11 | |
| 1991/92 | 31 | 25 | 7 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 38 | 29 | |
| 1992/93 | 15 | 13 | 1 | 0 | 5 | 6 | 1 | 1 | 22 | 20 | |
| Cəmi | 147 | 90 | 22 | 13 | 26 | 18 | 6 | 3 | 201 | 124 | |
| Bütun karyerası ərzində | 280 | 218 | 44 | 26 | 43 | 29 | 6 | 3 | 373 | 276 | |
İstinadlar
- (ing.)
- ↑ Augustyn A. Marco van Basten // (ing.).
- ↑ Marco van Basten // (çd.). 2000.
- . 2021-05-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-05.
- [ölü keçid]
- . 2018-06-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-09.