Mariya Matios
Mariya Matios (ukr. Марія Василівна Матіос; 19 dekabr 1959, Putil rayonu[d], Çernivtsı vilayəti) — Ukrayna yazıçısı (şair, nasir) və siyasətçi. Taras Şevçenko adına Ukrayna Milli Mükafatı laureatı (2005). Vitali Kliçkonun İslahatlar Uğrunda Demokratik Alyansı Partiyasndan VII çağırış və Petro Poroşenko Bloku partiyasından VIII çağırış[2] Ukraynanın xalq deputatı.
| Mariya Matios | |
|---|---|
| ukr. Марія Василівна Матіос | |
 | |
Ukraynanın xalq deputatı[d] | |
| 12 dekabr 2012 – 27 noyabr 2014 | |
Ukraynanın xalq deputatı[d] | |
| 2 dekabr 2014 – 29 avqust 2019 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 19 dekabr 1959 (64 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, şair, yazıçı, deputat |
| mariamatios.com.ua | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mariya Matios 19 dekabr 1959-cu ildə Çernivtsi vilayətinin Putil rayonunun Rostoki kəndində anadan olub.
1982-ci ildə Çernivtsi Dövlət Universitetinin (indiki Yuri Fedkoviç adına Çernivtsi Milli Universiteti) filologiya fakültəsinin Ukrayna dili və ədəbiyyatı bölməsini bitirmişdir.
Universitet kitabxanasında kitabxanaçı işləmişdir. Səkkiz il müddətində Çernivtsi Maşınqayırma Zavodunda işləyir.
Yazıçılar İttifaqının Çernivtsi Vilayət təşkilatı sədrinin müavini, "Bukovinski jurnalu" mətbu orqanının məsul katibi olur. O, Ukrayna Milli Təhlükəsizlik və Müdafiə Şurası katibinin köməkçisi işləyib. 2003-cü ildən Ukraynanın Taras Şevçenko Milli Mükafatı Komitəsinin sədr müavini olur. İlk şeirlərini 15 yaşında çap etdirir. 1992-ci ildə Kiyev jurnalında "Yuryana və Dovqopol" romanını nəşr etdirərək nəsrlə debüt edir. Nəşr Vladimir Drozdün ön sözü ilə başlayır. 2012-ci ildən Ukrayna Ali Radasına keçirilən seçkilərdə "UDAR Vitaliy Kliçko" Siyasi Partiyasının seçki siyahısında № 2 olur. 2014-cü ildən ölkə parlamentində Petro Poroşenko Blokunun seçki siyahısında № 7 qeydiyyatdan keçir.
"Solodka Darusya" romanı ayrıca polyak[3], rus[4], xorvat, alman, litva[5], fransız ("Qallimard")[6][7] və italyan dillərində nəşr edilmişdir. Əsərin ingilis və serb dillərində buraxılacağı gözlənilir.
Əsər kənddə lal sayılan, ağlını itirmiş və ümumiyyətlə cəkingən qadından bəhs edir. Uşaq ikən Qız valideynlərini axtarış aparmağa gələn hərbçilərə satib. 10 yaşında ikən anası ölür, böyük stress keçirir, buna görə qız xəstələnir (konfet yedikdən sonra başı ağrıyır), dəli və həm də lal olur. Kənddə ona Sladkaya Darusya deyirlər. "Şirin Darusya" romanı işıq üzü görən vaxtdan bu əsər ümumi tirajı 200 mindən çox olan 6 nəşrdən keçmişdir.
"Natsia" (Millət) kitabı polyak və rus dillərinə tərcümə edilib.
"Mayze nikoli ne navpaki" romanı Hollandiyada ingilis dilində ayrıca nəşr kimi dərc olunub.
"Apokalipsis" novellası ivrit, alman, fransız, rus, azərbaycan və erməni dillərinə tərcümə olunub. Bu roman Avstraliyada ingilis dilində ayrıca nəşr kimi dərc edilmişdir.
Ayrı-ayrı əsərlərdən parçalar rumın, fransız, alman, çex, özbək dillərinə tərcümə edilib.
"Moskalitsa" və "Mama Maritsa" Avstraliyada ingilis dilində buraxılıb.
- "Solodka Darusya" romanına görə Taras Şevçenko adına Ukrayna Milli Mükafatı laureatı (2005). Şevçenko mükafatı üçün təqdimatın müəllifi Pavel Zaqrebelnıdır.
- "Solodka Darusya" romanı üçün "İlin Kitabı" müsabiqəsinin qalibi (2005).
- "Mayje nikoli ne navpaki" romanı üçün "İlin kitabı" müsabiqəsinin qalibi (2007).
- "Mayje nikoli ne vpaki" romanı üçün "Sözün tacının qoyulması" müsabiqəsinin Qran Prisi (2007).
- Ukraynanın əməkdar mədəniyyət işçisi (2008).
- "Moskalitsa Mama Maritsa"" romanı üçün "İlin kitabı" müsabiqəsinin qalibi. (2008).
- Vladimir Bablyak adına Blaqovist ədəbi mükafatı laureatı (jurnalistika sahəsində).
- III dərəcəli Şahzadə Olqa ordeni (2015)[10]
- ↑ 1 2 http://itd.rada.gov.ua/mps/info/page/15665.
- ↑ "Найвпливовіші жінки України. Топ-100". Українська правда. 2014-11-14. 2015-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-15.
- ↑ "Słodka Darusia (pol.)". 2015-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-15.
- ↑ "Из романа "Даруся сладкая", опубликованого в книге "Нация", М.,2007". Сайт журналистки и переводчицы Елены Мариничевой. 2015-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-15.
- ↑ "Переклад книги буковинки Марії Матіос вийшов у Литві". 2015-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-15.
- ↑ "https://www.facebook.com/maria.matios".
- ↑ "Daroussia-la-Douce". 2015-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-15.
- Официальный сайт Arxiv surəti 14 mart 2012 tarixindən Wayback Machine saytında Марии Матиос
- Польский сайт Марии Матиос (pol.)
- Переводы стихов на русский
- Şəxsi Facebook səhifəsi
- Блог Елены Мариничевой, переводчицы Марии Матиос
- Блог Анны Коженёвской-Бигун, польской переводчицы Марии Матиос
- Рецензия на творчество Марии Матиос