Maliyyə riski menecmenti — şirkətlər və fərdlər tərəfindən maliyyə itkilərini azaltmaq və ya qarşısını almaq məqsədilə istifadə olunan proses və strategiyaların cəmidir. Bu sahə, maliyyə bazarlarında mövcud olan qeyri-müəyyənliklərdən, dəyişkənliklərdən və digər iqtisadi risklərdən qorunmaq üçün önəmlidir. Effektiv maliyyə riski menecmenti, xüsusilə dinamik və dəyişkən bazarlarda fəaliyyət göstərən şirkətlər üçün həyati əhəmiyyət daşıyır.
Risklərin müəyyənləşdirilməsi
Maliyyə risklərinin növləri müəyyən olunur:
- Bazar riski — aktivlərin qiymətindəki dəyişikliklərdən yaranan risk.
- Kredit riski — kredit alanın ödəniş etməməsi riski.
- — aktivlərin tez bir zamanda pula çevrilə bilməməsi riski.
- — faiz dərəcələrindəki dəyişikliklərdən yaranan risk.
- Valyuta riski — valyuta məzənnələrindəki dəyişikliklərdən yaranan risk.
Əsas alətlər
- — opsionlar, fyuçerslər, forvardlar və s. vasitələrlə bazar dəyişikliklərindən qorunmaq.
- Sığorta — maliyyə itkilərini qarşılamaq üçün sığorta mexanizmlərindən istifadə.
- Diversifikasiya — portfeli müxtəlif aktivlərlə balanslaşdırmaq.
- Risk idarəetmə proqramları — xüsusi proqram təminatlarından istifadə (məsələn, ERP və ya GRC sistemləri)
İqtisadi perspektiv
Neoklassik maliyyə nəzəriyyəsi diktə edir ki, (1) firma yalnız səhmdar dəyərini artırdığı halda layihəni həyata keçirməlidir. Bundan əlavə, nəzəriyyə təklif edir ki, (2) firmanın menecerləri səhmdarların özlərinin eyni xərclə edə biləcəyi layihələri öz üzərinə götürməklə səhmdarlar və ya investorlar üçün dəyər yarada bilməzlər.
Bunu nəzərə alaraq, “Risklərin idarə edilməsi” və səhmdar dəyəri ilə bağlı əsaslı mübahisə yaranır. Müzakirə mahiyyət etibarı ilə bazarda riskin idarə edilməsinin dəyərini həmin bazarda uğursuzluğun dəyəri ilə müqayisə edir: Modilyani və Millerin fikrincə, hedcinq əhəmiyyətsizdir, çünki diversifikasiya olunmuş səhmdarların firmaya xas risklərə əhəmiyyət verməyəcəyi güman edilir, digər tərəfdən isə hedcinq maliyyə sıxıntısı ehtimalını azaltdığı üçün dəyər yaratmaq kimi qəbul edilir.
Bununla belə, praktikada maliyyə bazarlarının ideal bazar olma ehtimalı azdır. Bu onu göstərir ki, firma menecerlərinin maliyyə risklərinin idarə edilməsi vasitəsilə səhmdar dəyəri yaratmaq üçün çoxlu imkanlar var ki, onlar hansı risklərin səhmdarlara nisbətən firma üçün daha ucuz olduğunu müəyyən edə bilərlər. Burada firma üçün unikal risklərlə nəticələnən bazar riskləri adətən maliyyə risklərinin idarə olunması üçün ən yaxşı üsuldur.
Həmçinin bax
Biblioqrafiya
Maliyyə institutları
- Allen, Steve L. Financial Risk Management: A Practitioner's Guide to Managing Market and Credit Risk (2). John Wiley. 2012. ISBN 978-1118175453.
- Coleman, Thomas. (PDF). CFA Institute. 2011. ISBN 978-1-934667-41-5.
- Crockford, Neil. An Introduction to Risk Management (2). Woodhead-Faulkner. 1986. ISBN 0-85941-332-2.
- Crouhy, Michel; Galai, Dan; Mark, Robert. The Essentials of Risk Management (2). McGraw-Hill Professional. 2013. ISBN 9780071818513.
- Christoffersen, Peter. (2). Academic Press. 2011. ISBN 978-0-12-374448-7.
- Farid, Jawwad Ahmed. Models at Work: A Practitioner's Guide to Risk Management. Palgrave Macmillan. 2013. ISBN 978-1137371638.
- . (6). John Wiley. 2023. ISBN 978-1-119-93248-2.
- McNeil, Alexander J.; Frey, Rüdiger; Embrechts, Paul, , Princeton Series in Finance (revised), Princeton, NJ: Princeton University Press, 2015, ISBN 9780691166278, ,
- Miller, Michael B. Quantitative Financial Risk Management. John Wiley. 2019. ISBN 9781119522201.
- Roncalli, Thierry. . Chapman & Hall. 2020. ISBN 9781138501874.
- Tapiero, Charles. Risk and Financial Management: Mathematical and Computational Methods. John Wiley & Son. 2004. ISBN 0-470-84908-8.
- van Deventer; Donald R.; Kenji Imai; Mark Mesler. Advanced Financial Risk Management: Tools and Techniques for Integrated Credit Risk and Interest Rate Risk Management. John Wiley. 2004. ISBN 978-0-470-82126-8.
- Wernz, Johannes. Bank Management and Control: Strategy, Pricing, Capital and Risk Management (2). Springer. 2021. ISBN 978-3030428686.
Koorporasiyalar
- Baranoff, Etti; Brockett, Patrick; Kahane, Yehuda. . Saylor. 2009. ISBN 9780982361801.
- Blunden, Tony; Thirlwell, John. Mastering Risk Management. FT Publishing International. 2021. ISBN 978-1292331317.
- García, Francisco J. P. Financial Risk Management: Identification, Measurement and Management. Palgrave Macmillan. 2017. ISBN 978-3-319-41365-5.
- Hampton, John. The AMA Handbook of Financial Risk Management. American Management Association. 2011. ISBN 978-0814417447.
- Lam, James. Enterprise Risk Management: From Incentives to Controls. John Wiley. 2003. ISBN 978-0-471-43000-1.
- Myint, Stanley; Famery, Fabrice. The Handbook of Corporate Financial Risk Management. Risk Books. 2019. ISBN 978-1782723929.
Portfolio
- Baker, H. Kent; Filbeck, Greg. Investment Risk Management. Oxford Academic. 2015. ISBN 978-0199331963.
- Cowell, Frances. . Palgrave Macmillan. 2013. ISBN 978-1-137-34639-1.
- Fabozzi, Frank J.; Sergio M. Focardi; Petter N. Kolm. Financial Modeling of the Equity Market: From CAPM to Cointegration. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. 2004. ISBN 0-471-69900-4.
- [Fabozzi, Frank J.; Petter N. Kolm; Dessislava Pachamanova; Sergio M. Focardi (2007). . Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons. ISBN 978-0-471-92122-6
- Grinold, Richard; Kahn, Ronald. Active Portfolio Management: A Quantitative Approach for Producing Superior Returns and Controlling Risk (2nd). McGraw Hill. 1999. ISBN 978-0070248823.
- Harvey, Campbell; Rattray, Sandy; Van Hemert, Otto. Strategic Risk Management: Designing Portfolios and Managing Risk. Wiley Finance. 2021. ISBN 978-1119773917.
- Maginn, John L.; Tuttle, Donald L.; Pinto, Jerald E.; McLeavey, Dennis W. Managing Investment Portfolios: A Dynamic Process (3rd). Springer. 2007. ISBN 978-0470080146.
- Paleologo, Giuseppe A. Advanced Portfolio Management: A Quant's Guide for Fundamental Investors (1st). Wiley. 2021. ISBN 978-1119789796.
- Rasmussen, M. Quantitative Portfolio Optimisation, Asset Allocation and Risk Management. Palgrave Macmillan. 2003. ISBN 978-1403904584.
- Schulmerich, Marcus; Leporcher, Yves-Michel; Eu, Ching-Hwa. Applied Asset and Risk Management. Springer. 2015. ISBN 978-3642554438.
İstinadlar
- John Hampton (2011). The AMA Handbook of Financial Risk Management. . ISBN 978-0814417447
- Peter F. Christoffersen. . Academic Press. 22 November 2011. ISBN 978-0-12-374448-7.
- , Finance Glossary. Gartnergartner.com
- Allan M. Malz. . John Wiley & Sons. 13 September 2011. ISBN 978-1-118-02291-7.
- W. Kenton (2021). , investopedia.com
- Markowitz, H.M. "Portfolio Selection". The Journal of Finance. 7 (1). March 1952: 77–91. doi:. JSTOR .
- John J. Hampton. . Reston Publishing Company. 1982. ISBN 978-0-8359-4553-0.
- Zahirul Hoque. . Spiramus Press Ltd. 2005. 201–. ISBN 978-1-904905-01-1.
- Kirt C. Butler. . John Wiley & Sons. 28 August 2012. 37–. ISBN 978-1-118-28276-2.
- Dietmar Franzen. . Springer Science & Business Media. 6 December 2012. 7–. ISBN 978-3-642-56932-6.
- Van Deventer, Nicole L, Donald R., and Kenji Imai. Credit risk models and the Basel Accords. Singapore: John Wiley & Sons (Asia), 2003.
- Drumond, Ines. "Bank capital requirements, business cycle fluctuations and the Basel Accords: a synthesis." Journal of Economic Surveys 23.5 (2009): 798-830.
- See for example, , in Aswath Damodaran (2014). Applied Corporate Finance. Wiley. ISBN 978-1118808931
- See § "Does Corporate Risk Management Create Value?" in . Ch 13 of Ivo Welch (2022). Corporate Finance, 5 Ed. IAW Publishers. ISBN 978-0984004904
- Jonathan Lewellen (2003). . MIT OCW
- ; Ch 3.7 in Baranoff et. al.
- KRISHNAMURTI CHANDRASEKHAR; Krishnamurti & Viswanath (eds.) "; Vishwanath S. R. . PHI Learning Pvt. Ltd. 2010-01-30. 178–. ISBN 978-81-203-3611-7.