Mahmızçiçək - Haqqinda Melumat

Mahmızçiçək
Mahmızçiçək
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Dəstə: Qaymaqçiçəklilər Fəsilə: Qaymaqçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Triba: Cins: Mahmızçiçək
Beynəlxalq elmi adı
	Delphinium L., 1753;
ITIS
NCBI
EOL

Mahmızçiçək (lat. Delphinium) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Gülçülükdə mahmızçiçəyinin aşağıdakı çoxillik növlərindən istifadə olunur. İrigüllü mahmızçiçək (D. grandiflorum) kökümsovlu bitkidir. Onun sallaq gövdəsi 60 sm hündürlüyə çatır. Göy rəngli çiçəkləri gövdənin yuxarı hissəsində salxım çiçək qrupuna yığılmış bu bitkinin vətəni Altay, Şərqi Sibir, Uzaq Şərq, Monqolustan və Çinin şimalıdır.

Mədəni mahmızçiçək (hibrid) (D.x. cultorum) (D.x. hybridum). Mahmızçiçəyinin ilk hibrid çeşidləri XIX əsrin ortalarında yaranmış, azləçəkli, çoxləçəkli çiçəkləri ilə xarakterizə olunur. Bitkilər forma və ölçüləri, çiçəklərinin rəngi və ölçülərinə görə hibrid sortlarına bölünür: hibrid-Belladonna, hibrid-Elatum, Sakit okean hibridləri. Mahmızçiçəyinin çoxillik növlərinin kökümsovlar, qələmlərlə çoxaltdıqda yay bitkisi kimi yetişdirmək olar. Mahmızçiçəyi çəpərlərin və ya evlərin bayır divarları boyunca əkildikdə gözəl görünür. Bitkinin gülləri günəş şüalarından yandığı üçün yarımkölgəli yerdə əkmək məsləhətdir. Qiymətli dərman bitkisidir.

Növləri

(W.T.Wang) N.I.Malyutin
Nevski
Rech.f.
W.T.Wang
Kral
DC.
Maxim.
- (Huth) W.T.Wang
Simonova
Rydb.
Nevski
Wall.
L.
H.Misirdali, Malyer & Baser
A.Gray
Ewan
- (Ewan) Ewan
W.T.Wang
W.T.Wang
Hance
- (Franch.) Munz
Eastw.
Starm.
(Boiss.) Bornm.
Delphinium araraticum Grossh.
N.Busch
(Pawl.) Starm.
Hand.-Mazz.
Ewan
Boiss. & Reut.
Pawl.
Bunge
(Huth) Huth
Lomon. & Khanm.
Ewan
M.J.Warnock
Huth
Finet & Gagnep.
W.W.Sm.
- (Hand.-Mazz.) W.T.Wang
Munz
Qureshi & Chaudhri
Delphinium bicolor Nutt.
Hemsl.
Huth
C.Blanché & Molero
Decne.
Ledeb.
- (Trautv.) Jurtzev
Sommier & Levier
W.T.Wang
Delphinium brunonianum Royle
Popov
Rech.f.
Forrest ex Diels
Greene
Munz
Jacquem.
- Brühl ex Huth
Standl.
Delphinium californicum Torr. & A.Gray
- (Eastw.) Ewan
W.T.Wang
Q.E.Yang, Y.Luo
Maxim.
Ostenf.
- (Hand.-Mazz.) W.T.Wang
Delphinium cardinale Hook.
Chowdhuri & P.H.Davis
Walter
- (D.Don) M.J.Warnock
- (Nutt.) R.E.Brooks
Royle
C.A.Mey.
W.T.Wang
(Brühl) Munz
W.T.Wang
Franch.
- W.T.Wang
Pritz. ex Walp.
Frizen
Kem.-Nath. & Gagnidze
W.T.Wang
Fisch. ex DC.
W.T.Wang
Oppenh.
Finet & Gagnep.
- (Hand.-Mazz.) W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
P.H.Davis & Kit Tan
Boiss.
Hand.-Mazz.
W.T.Wang
Wooton
Delphinium confusum Popov
Pachom.
Munz
Regel
Batt.
Ledeb.
Schrad. ex Spreng.
Rupr.
Steven ex DC.
Delphinium cyananthum Nevski
Dimitrova
Kar. & Kir.
Steven ex DC.
Fresen.
Boiss. & Balansa
Franch.
Munz
Ovcz. & Kochk.
Delphinium decorum Fisch. & C.A.Mey.
Franch.
- (W.T.Wang) W.T.Wang
- (Hand.-Mazz.) W.T.Wang
Duthie ex Huth
Delphinium denudatum Wall. ex Hook.f. & Thomson
Delphinium depauperatum Nutt.
Delphinium dictyocarpum DC.
Ewan
Huth
Greene
W.T.Wang
Chowdhuri & P.H.Davis
(Rouy & Foucaud) Pawl.
DC.
- (Nevski) Pawl.
Kem.-Nath.
S.Y.Wang & K.F.Zhou
Rech.f. & Riedl
Chang Y.Yang & B.Wang
Delphinium elatum L.
Rech.f.
N.Busch
W.T.Wang
W.T. Wang
C.Presl
- (Kunze) C.Blanché & Molero
H.Lév.
- (W.T.Wang) W.T.Wang
W.T.Wang
Aiton
C.Blanché, Molero & J.Simon
Dimitrova
Iranshahr
Waldst. & Kit.
- Chowdhuri & P.H.Davis
- (Burtt) C.Blanché & Molero
- (Boiss.) C.Blanché & Molero
- (Cuatrec.) Amich, E.Rico & J.Sánchez
M.Bieb.
- (Grossh.) Parsa
Boiss. & A.Huet
Diels
- (W.T.Wang) W.T.Wang
Rydb.
Greene
Diels
W.T.Wang
Hook.f. & Thomson
Greene
- (Ewan) Ewan
Rydb.
Delphinium glaucum S.Watson
W.T.Wang
DC.
Delphinium gracilentum Greene
Delphinium grandiflorum L.
- (W.T.Wang) W.T.Wang
- (Pilg. ex Gilg) Finet & Gagnep.
- (Franch.) Huth
W.T.Wang & M.J.Warnock
Gilli
Frizen
P.H.Davis
C.Marquand & Airy Shaw
Delphinium gypsophilum Ewan
Sm.
Franch.
Delphinium hansenii (Greene) Greene
- (Davidson) Ewan
Pawl.
Franch.
Iranshahr
Delphinium hesperium A.Gray
- (Abrams) H.F.Lewis & Epling
- (Ewan) H.Lewis & Epling
Munz
Munz
Heldr & Holzm. ex Boiss.
Franch.
W.T.Wang
Boiss.
W.T.Wang
S.H.Li & Z.F.Fang
W.T.Wang
W.T.Wang
F.H.Chen
(W.T.Wang) W.T.Wang
Delphinium hutchinsoniae Ewan
P.H.Davis
Huth
W.T.Wang
W.T.Wang
(Hook.f. & Thomson) Wall. ex Munz
Serg.
Davidson
Nevski
Delphinium inopinum (Jeps.) H.F.Lewis & Epling
Ilarslan & Kit Tan
Iranshahr
Huth
- (W.T.Wang) W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
Korsh.
Chang Y.Yang & B.Wang
Pachom.
Brühl ex Huth
- (W.T.Wang) W.T.Wang
- Brühl ex Huth
Ilarslan
B.Fedtsch.
Munz
(Brühl) Munz
A.P.Khokhr.
Chang Y.Yang & B.Wang
Boiss. & Hohen.
Munz
Danguy
Iranshahr
Boiss.
W.T.Wang
W.T.Wang
Hemsl.
W.T.Wang
DC.
(Boiss.) Rouy
(W.T.Wang) W.T.Wang
W.T.Wang
Kem.-Nath.
Hemsl.
Franch. ex Huth
Greene
W.T.Wang
Q.E.Yang & Y.Luo
Franch.
Hand.-Mazz.
S.Y.Wang & Q.S.Yang
Korsh.
Podlech
Kem.-Nath.
(Boiss.) Munz
W.T.Wang
Regel & Schmalh.
Munz
Delphinium luteum A.Heller
H.Lév.
Regel
Oliv.
DC.
Wooton
Prokh.
Boiss. ex Huth
C.Blanché
S.Watson
(W.T.Wang) W.T.Wang
(Huth) Munz
Hand.-Mazz.
Frizen
W.T.Wang
N.Busch
Qureshi & Chaudhri
Franch.
W.T.Wang
Nevski
DC.
- Ewan
Boiss. & Hohen.
Finet & Gagnep.
Serg.
Danguy
W.T.Wang
W.T.Wang
DC.
W.T.Wang & M.J.Warnock
W.T.Wang
(Ewan) C.L.Hitchc.
P.H.Davis & Kit Tan
Exell & Hillc.
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
Chang Y.Yang
Kitam. & Tamura
D.M.Moore
Pachom.
W.T.Wang
Wendelbo
Dunn
Wooton
Delphinium nudicaule Torr. & A.Gray
Kulikov
Tamura
Delphinium nuttallianum Pritz. ex Walp.
- (Ewan) C.L.Hitchc.
A.Gray
Hub.-Mor.
W.T.Wang
(S.Watson) S.Watson ex Coult.
- Ewan
Nevski
Steven ex DC.
W.T.Wang
Huth
Franch.
N.Busch
Kamelin & Pissjauk.
Pax & Borbás
Hemsl.
- (Hand.-Mazz.) W.T.Wang
Rafiq
Freyn
Delphinium parishii A.Gray
- (Munz) M.J.Warnock
- (Wiggins) H.F.Lewis & Epling
Delphinium parryi A.Gray
- (Greene) H.F.Lewis & Epling
- (Davidson) M.J.Warnock
- (Lewis & Epling) M.J.Warnock
Delphinium patens Benth.
- (Munz) Ewan
Kamelin
Ewan
Hemsl.
- (Huth) Ewan
Boiss.
Lam.
L.
W.T.Wang
Ilarslan & Kit Tan
Willd.
Rupr.
Delphinium polycladon Eastw.
W.T.Wang
Pachom.
Huth
- (Franch.) W.T.Wang
Dimitrova
Nevski
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
Chang Y.Yang & B.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang & M.J.Warnock
W.T.Wang
W.T.Wang & M.J.Warnock
W.T.Wang
W.T.Wang
Pall.
W.T.Wang
Delphinium purpusii Brandegee
Franch.
Maxim. ex Regel
- W.T.Wang
Royle
Albov
W.T.Wang
Boiss. & Hausskn.
Pachom.
W.T.Wang
Iranshahr
Delphinium recurvatum Greene
DC.
(Huth) Sambuk
Polozhij & Revjakina
Rydb.
Munz
J.T.Pan
Jurtzev
Boiss.
Cockerell
Schischk.
W.T.Wang
D.Don
Greene
Albov
A.Gray
Delphinium semibarbatum Bien. ex Boiss.
Nevski
W.T.Wang
Kit Tan
Munz
W.T.Wang
(Craib) Munz
Pawl.
- (Simonk.) Starm.
Chang Y.Yang & B.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
Franch.
Hand.-Mazz.
Franch.
Maxim.
Delphinium speciosum M.Bieb.
Hand.-Mazz.
Delphinium stachydeum (A.Gray) Tidestr.
Brühl
Delphinium staphisagria L.
Huth
Tzvelev
Ewan
W.T.Wang
Franch.
M.J.Warnock
Qureshi & Chaudhri
Pomel
Freyn ex Stapf
Boiss.
Tamura
W.T.Wang
Franch.
W.T.Wang
Chang Y.Yang & B.Wang
Franch.
W.T.Wang
H.Lév.
Greene
- (Wooton) Ewan
Huth
Rech.f.
W.T.Wang
Kem.-Nath.
Finet & Gagnep.
W.T.Wang
Franch.
Bush
Franch.
- (W.T.Wang) N.I.Malyutin
Michx.
Finet & Gagnep.
W.T.Wang
Fisch. ex DC.
Delphinium trolliifolium A.Gray
Aucher ex Boiss.
Frizen
Lipsky
Serg.
Delphinium uliginosum Curran
Delphinium umbraculorum H.F.Lewis & Epling
Hand.-Mazz.
- (Brühl ex Huth) W.T.Wang & M.J.Warnock
Hook.f. & Thomson
Tamura
Rech.f.
Standl.
Delphinium variegatum Torr. & A.Gray
- (Greene) Ewan
- (Munz) M.J.Warnock
Boiss.
Balb.
Wall. ex Royle
Steven ex Choisy
Poir.
S.Watson
Leiberg
Hook.f. & Thomson
Pachom.
M.J.Warnock
C.Marquand & Airy Shaw
W.T.Wang
Hemsl.
W.T.Wang
Iranshahr
Y.Z.Zhao
Iranshahr
Munz
Huth
Engelm.
Rydb.
F.H.Chen
W.T.Wang
Piper
W.T.Wang
Rydb.
W.T.Wang
W.T.Wang
W.T.Wang
Chang Y.Yang & B.Wang
W.T.Wang & M.J.Warnock
F.H.Chen
Y.Z.Zhao
W.T.Wang
(Franch.) Franch.
W.T.Wang

İstinadlar

Linney K. . 5 Stokholm: 1754. S. 236.
Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 530.

Həmçinin bax

[_213f2848cb943360-1] Linney K. . 5 Stokholm: 1754. S. 236.

[_d7b4d13343e014e4-2] Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 530.