Mərkəzi Amerikanın vulkanları Mərkəzi Amerika vulkanik sisteminə, Mərkəzi Amerikanın vulkanik yayına daxildir. Bu sistem Sakit okean sahili boyu, şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru uzanır. Qvatemala, Salvador, Honduras, Nikaraqua, Kosta Rikanı əhatə etməklə Panamanın şimal hissəsində başa çatır. Belə ki, vulkanik qövs uzunluğu 1500 km-dir. Vulkanik sistem öz müasir strukturunu, Karib dənizi Sakit okeandan ayrıldığı zaman dövründə almışdır. Bu sistemə çoxsaylı və çox aktiv stratovolkaniyalar daxildir ki, tiroid də olsa da, tez-tez püskürmələrdə baş verir. Bunun nəticəsində çox dağıdıcı zəlzələlərlə müşayiət olunur. Məsələn, 1902-ci ildə Santa Maria vulkanının püskürməsi 6000 adamın öldüyü və partlamanın 800 km-uzaqda Kosta Rikada eşidilmişdir. Mərkəzi Amerikanın ən hündür vulkanları Qvatemaladadır. Takana və Taxamulkanın hündürlüyü 4000 metrə çatır. Bəzi vulkanlar 2010-cu ildən aktivdilər. Kosta Rikada Arenal, Turrialba, Irazu və Poas vulkanları, Nikaraqua şəhərində San Kristobal, Serro Negro, Konsepsion, Salvadorda San-Migel, San-Ana, İsalko, Qvatemalada Santa Mariya, Pakaya, Fuego vulkanlarıdır.
Ümumi xəritə
Qvatemala vulkanları
Salvador vulkanları
№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 |
(isp. Chingo) |
14°07′12″ şm. e. 89°43′48″ q. u. | 1775 m. | Holosen | məlum deyil | ||
2 |
(isp. Guazapa) |
13°54′00″ şm. e. 89°07′12″ q. u. | 1438 m. | Holosen | məlum deyil | ||
3 | [[Santa-Ana (вулкан)|Santa-Ana] (isp. Santa Ana) |
13°50′58″ şm. e. 89°37′59″ q. u. | 2385 m. | Pleystosen | (активный) |
||
4 |
(isp. Izalco) |
13°48′47″ şm. e. 89°38′00″ q. u. | 1885 m. | Pleystosen |
(fəal) |
||
5 |
(isp. San Salvador) |
13°44′02″ şm. e. 89°17′38″ q. u. | 1893 m. | Pleystosen | |||
6 |
(isp. San Vicente) |
|
13°35′42″ şm. e. 88°50′13″ q. u. | 2173 m. | Holosen | məlum deyil | |
7 |
(isp. Usulután) |
13°25′08″ şm. e. 88°28′15″ q. u. | 1449 m. | Holosen | məlum deyil | ||
8 |
(isp. Chinameca) |
13°28′40″ şm. e. 88°19′48″ q. u. | 1300 m. | Holosen | məlum deyil | ||
9 |
(isp. San Miguel) |
13°26′02″ şm. e. 88°16′08″ q. u. | 2130 m. | Pleystosen | (fəal) |
||
10 |
(isp. Conchagua) |
|
13°16′30″ şm. e. 87°50′42″ q. u. | 1225 m. | məlum deyil | məlum deyil | |
11 |
(isp. Conchagüita) |
|
13°54′00″ şm. e. 89°07′12″ q. u. | 1438 m. | Holosen |
Honduras vulkanları
№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 |
(isp. Zacate Grande) |
13°20′09″ şm. e. 87°37′40″ q. u. | 640 м. | Holosen | Сведения об известных извержениях отсутствуют | ||
2 |
(isp. El Tigre) |
13°16′19″ şm. e. 87°38′27″ q. u. | 783 м. | Holosen | Сведения об известных извержениях отсутствуют |
Nikaraqua vulkanları
№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 |
(isp. Cosigüina) |
|
12°58′48″ şm. e. 87°34′12″ q. u. | 859 m. | Pleystosen | ||
2 |
(isp. San Cristóbal) |
|
12°42′ şm. e. 87°00′ q. u. | 1745 m. | Pleystosen |
(fəal) |
|
3 |
(isp. Telica) |
|
12°36′07″ şm. e. 86°50′42″ q. u. | 1061 m. | Pleystosen | ||
4 |
(isp. Cerro Negro) |
|
12°03′21″ şm. e. 86°42′07″ q. u. | 728 m. | Pleystosen |
(fəal) |
|
5 |
(isp. Las Pilas) |
|
12°29′42″ şm. e. 86°41′16″ q. u. | 1088 m. | Pleystosen | ||
6 |
Momotombo (isp. Momotombo) |
|
12°25′19″ şm. e. 86°32′24″ q. u. | 1297 m. | Pleystosen | ||
7 |
(isp. Apoyeque) |
|
12°14′30″ şm. e. 86°20′30″ q. u. | 518 m. | Pleystosen | məlum deyil | |
8 |
(isp. Masaya) |
|
11°59′03″ şm. e. 86°10′06″ q. u. | 635 m. | Pleystosen | ||
9 |
(isp. Mombacho) |
|
11°49′34″ şm. e. 85°58′03″ q. u. | 1344 m. | Holosen | ||
10 |
(isp. Zapatera) |
|
11°43′48″ şm. e. 85°49′12″ q. u. | 629 m. | Holosen | məlum deyil | |
11 |
(isp. Concepcion) |
|
11°32′16″ şm. e. 85°37′21″ q. u. | 1610 m. | Pleystosen |
(fəal) |
|
12 |
(isp. Maderas) |
|
11°26′45″ şm. e. 85°30′54″ q. u. | 1394 m. | Holosen | məlum deyil |
Kosto-Riko vulkanları
№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 |
(isp. Orosí) |
10°58′48″ şm. e. 85°28′24″ q. u. | 1659 m. | Holosen | |||
2 |
(isp. Rincón de la Vieja) |
|
10°49′48″ şm. e. 85°19′26″ q. u. | 1916 m. | Pleystosen | ||
3 |
(isp. Miravalles) |
|
10°44′54″ şm. e. 85°09′10″ q. u. | 2028 m. | Pleystosen | ||
4 |
(isp. Tenorio) |
|
10°40′22″ şm. e. 85°00′54″ q. u. | 1916 m. | Holosen | məlum deyil | |
5 | (isp. Chato) |
|
10°26′31″ şm. e. 84°41′17″ q. u. | 1140 m. | Pleystosen | məlum deyil | |
6 |
(isp. Arenal) |
|
10°27′48″ şm. e. 84°42′12″ q. u. | 1657 m. | Pleystosen |
(активный) |
|
7 |
(isp. Poás) |
|
10°12′ şm. e. 84°12′ q. u. | 2708 m. | Pleystosen |
(fəal) |
|
8 |
(isp. Turrialba) |
|
10°02′ şm. e. 83°46′ q. u. | 3340 m. | Pleystosen | (активный) |
|
9 |
(isp. Irazu) |
|
9°58′48″ şm. e. 83°51′00″ q. u. | 3432 m. | Pleystosen |
(fəal) |
Panama vulkanları
№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 |
(isp. Barú) |
|
8°48′28″ şm. e. 82°32′34″ q. u. | 3475 м. | Pleystosen | ||
2 |
(isp. La Yeguada) |
8°28′12″ şm. e. 80°49′12″ q. u. | 1297 м. | Pleystosen | məlum deyil | ||
3 |
(isp. El Valle) |
8°34′48″ şm. e. 80°10′12″ q. u. | 1185 м. | Holosen | məlum deyil |
Ədəbiyyat siyahısı
- Alvarez-Gómez, José A. (pdf). Tectonics. . 27 (1008). 2008: TC1008. doi:. İstifadə tarixi: 2008-08-04.
- García Quintero, Janett Josefina. (pdf) (Spanish). Mexico, D.F.: Centro de Geociencias, . 2007.
- Mann, Paul. (PDF) // Bundschuh, Jochen & Guillermo E. Alvarado (Eds) (redaktor ). Central America: Geology, Resources and Hazards (pdf) (). . 2007. 205–241. ISBN 978-0415416474. 2013-06-12 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
- Melían, G., I. Galindo, P. A. Hernández, N. M. Pérez, M. Fernández, G. Alvarado, W. Strauch, F. Barahona, D. López. . Geophysical Research Abstracts. . 7. 9-2-2005. ISSN .
- Rose, W.I. (pdf). Bull Volcanol. (61). 1999: 106–120. İstifadə tarixi: 2010-08-15.
- 2022-02-24 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2012-11-11 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-04-18 at the Wayback Machine (ing.)
- 2022-04-19 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (isp.)
- 2011-12-10 at the Wayback Machine (ing.)
- 2012-11-11 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-06 at the Wayback Machine (ing.)
- 2012-11-11 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2009-01-26 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-16 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2013-05-07 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2011-05-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2012-10-10 at the Wayback Machine (ing.)
- 2022-03-16 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-28 at the Wayback Machine (ing.)
- 2013-01-22 at the Wayback Machine (ing.)
- [ölü keçid]
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-05-16 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-11-24 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-10-29 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- 2020-11-17 at the Wayback Machine (ing.)
- 2010-02-12 at the Wayback Machine (isp.)
- 2021-03-24 at the Wayback Machine (ing.)
- 2008-01-17 at the Wayback Machine (isp.)
- 2021-05-15 at the Wayback Machine (ing.)
- 2010-02-12 at the Wayback Machine (isp.)
- 2021-03-31 at the Wayback Machine (ing.)
- 2009-03-12 at the Wayback Machine (isp.)
- 2022-02-05 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-08-01 at the Wayback Machine (ing.)
- 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)