Məmər məscidi — XVIII əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi, məscid. Azərbaycanın Qubadlı rayonunun Məmər kəndində yerləşir.
Məmər məscidi | |
---|---|
39°15′08″ şm. e. 46°41′43″ ş. u. | |
Ölkə | Azərbaycan |
Yerləşir | Qubadlı rayonu |
Tikilmə tarixi | XVIII əsr |
Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | fəaliyyət göstərmir |
Rəsmi adı: İNV № 4713 | |
Kateqoriya | Məscid |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Məsciddə erməni işğalı dövründə donuz saxlanılması beynəlxalq reaksiyalara və etirazlara səbəb olub.
Haqqında
Məmər məscidi XVIII əsrdə Azərbaycanın Qubadlı rayonunun Məmər kəndində tikilib.
Azərbaycanda sovet işğalından sonra rəsmi olaraq 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başladılar. Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi. Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1928-ci ildə 1369, 1933-cü ildə isə 17 idi. Məmər məscidi də bu dövrdə ibadətə bağlanıb. Məscidin binasından anbar kimi istifadə olunub.
Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra 1991-ci ildə məscid təkrar dindarların istifadəsinə verilib.1993-cü il avqustun 31-də Qubadlı rayonu eləcə də Məmər kəndi Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub. İşğaldan sonra məscid dağıdılıb. Daxili interyeri və damı məhv edilib.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
İkinci Qarabağ müharibəsi dövründə 2020-ci il oktyabrın 30-da Qubadlı rayonunun Məmər kəndinin işğaldan azad olunduğu elan edilib.
Donuz tövləsinə çevrilməsi
Kənd azad edildikdən sonra məlum olub ki, ermənilər işğal dövründə XVIII əsrə aid Məmər məscidinin binasını donuz tövləsinə çevirib burada donuz saxlayıblar. Bu hadisə ilə bağlı 2020-ci il noyabrın 6-da Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi, Prezident Administrasiyasının xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev öz tvitter hesabında yazıb. O, XVIII əsrin dini-mədəni abidənin işğal zamanı Ermənistan tərəfindən təhqir əlaməti olaraq donuzxanaya çevrildiyini qeyd edərək UNESCO, ISESCO və İƏT-i bu əməlləri ciddi şəkildə pisləməyə çağırıb. Daha sonra 2020-ci ilin noyabr ayında Azərbaycan Milli Məclisinin millət vəkili və Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva da komitə üzvləri adından İSESCO-nu, UNESCO-nu bu və buna bənzər hallarla bağlı rəsmi münasibət bildirməyə dəvət edib.
2020-ci il noyabrın 11-də İslam Əməkdaşlığı Təşkilatı Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində İslam məbədlərinin dağıdılması ilə bağlı narahatlığını bildirərkən dağıdılmış Məmər məscidini erməni tərəfinin aqressiya siyasətinin sübutu adlandırmışdır.
2021-ci ilin aprel ayında Azərbaycanın Los-Ancelesdəki Baş Konsulluğu tərəfindən Ermənistanın Azərbaycana qarşı törətdiyi cinayətlərə, Azərbaycanın mədəni irsinin və yaşayış məkanlarının yer üzündən silinməsi ilə bağlı siyasətinə həsr olunmuş ingilis dilində qısa film təqdim olunub. Filmdə vaxtilə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş Azərbaycan torpaqlarında 67 məsciddən 63-nün təhqir edilərək dağıdıldığı, Zəngilan məscidi, Ağdamda Cümə məscidi və Qubadlıdakı Məmər məscidi də daxil olmaqla, bir çox məscidlərimizdə mal-qara və donuz saxlanıldığı qeyd olunub və bununla bağlı foto və videolar göstərilib.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 2020-10-23. 2023-11-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-10.
- Yunusov, Arif. (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- ↑ Yunusov, Arif. (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- Ələsgərova, Nəsrin. . ge.boell.org (rus). 2005-01-15. 2019-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-04.
- . religions.az. 2024-04-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-10.
- . idp.gov.az. 2024-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-10.
- . armeniancrimes.com (ingilis). 2024-09-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
- . Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2020-10-30. 2024-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- . aztv.az. 2024-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- . musavat.com. 2020-11-06. 2024-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- . 2021-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-08.
- Öztürk, Alparslan. . Report News Agency (ingilis). 2020-11-06. 2024-09-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- . Teleqraf.com (az.). 2020-11-06. 2024-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- . haqqin.az. 2020-11-06. 2022-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- Öztürk, Alparslan. . Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2020-11-06. 2023-12-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-10.
- . www.aa.com.tr. 2020-11-06. 2020-11-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- . modern.az (az.). 2020-11-09. 2024-02-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-10.
- . İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı. 2020-11-11. 2020-11-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- ↑ . Report News Agency (ingilis). 2021-04-02. 2024-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.
- ↑ . Apa.az (ingilis). 2024-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-09-11.