Kissəyi Səncan
Kissəyi Səncan (fars. قصه سنجان, qüc. કિસે સનજાન/કિસ્સા-એ-સંજાણ ; hərf. Səncan hekayəsi) — Hindustan yarımadasındakı zərdüşti köçkünlərin erkən illərinə dair hesabat. Bu, ilk dəfə b.e. 1599-cu ildə parsi keşişi Bəhmən Keyqubad yazmışdır.[1] Mətn ümumiyyətlə orada təsvir olunan hadisələrin yeganə povesti kimi qəbul edilir və parsi icmasının bir çox üzvləri epik poemanı öz əcdadlarının dəqiq hesabatı kimi qəbul edirlər.
Hesabat Böyük Xorasandan başlayır və mühacirlərin indiki Hindistanın qərb sahilində yerləşən Qücərat şəhərinə səyahətindən bəhs edir. Ən uzun olan birinci fəsil Səncanda od məbədinin qurulması və sonradan onların nəslinin dağılması ilə başa çatır. Sonrakı fəsillərdə əsərdə yadelli işğalçıları dəf etmək istiqamətində uğurlar, daha sonra həmin istiqamətdə uğursuzluqlar və zərdüştilərin sonrakı təxliyəsini nəql edir. Hesabat "Varharan atəşi"nin Navsariyə çatdırılması ilə bağlı bir fəsillə bağlanır.
Sonda hekayə Bəhman Keyqubad tərəfindən imzalanır. Əsər təsvir edilən hadisələrdən əsrlər sonra yazılmışdır. Hesabat fars poeziyasına xas olan çox müfəssəl üslubda, mənzum formasındadır.[2]
- ↑ [1] Arxivləşdirilib 2017-10-08 at the Wayback Machine Qissa I Sanjan - Heritage Institute
- ↑ Kotwal, 1974.
- Boyce, Mary; Kotwal, Firoze M., Irānshāh // Encyclopaedia Iranica, sup. 4, Costa Mesa: Mazda, 2003, 2008-02-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib
- Bulsara, P. P., Highlights of Parsi History, Bombay, 1963
- Hodivala, Shahpurshah Hormasji, Kissah-i-Sanjan // Studies in Parsi History, Bombay, 1920
- Kotwal, Firoze M., "Some Observation on the History of the Parsi Dar-i Mihrs", Bulletin of the School of Oriental and African Studies, 37 (3), 1974: 664–669, doi:10.1017/S0041977X00127557
- Kulke, Eckehard, The Parsees in India: A Minority as Agent of Social Change, New Delhi: Bell, 1978
- Maneck, Susan Stiles, The Death of Ahriman: Culture, Identity and Theological Change Among the Parsis of India, Bombay: K. R. Cama Oriental Institute, 1997
- Modi, Jivanji J., A few events in the early history of the Parsis and their dates, Bombay, 1905
- Vimadalal, Jal Rustamji, What a Parsee Should Know, Bombay, 1979
- Hodivala's uncritical translation of the narrative.