Kiçik Litva - Haqqinda Melumat

Kiçik Litva (Prussiya Litvası)
	Etnoqrafik bölgə
Kiçik Litva (Prussiya Litvası)
	lit. Mažoji Lietuva (Prūsų Lietuva) ; alm. Preußisch Litauen‎
Bayraq	Gerb
	54°52′ şm. e. 22°32′ ş. u.
Ölkə	Litva;
İnzibati mərkəz	Tilje (tarixi) ;
Ən böyük şəhəri	Klaypeda
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kiçik Litva (lit. Mažoji Lietuva; alm. Kleinlitauen‎; pol. Litwa Mniejsza; rus. Máлая Литвá) və ya Prussiya Litvası (lit. Prūsų Lietuva; alm. Preußisch-Litauen‎, pol. Litwa Pruska) — Litvanın etnoqrafik bölgəsi və Prussiyanın (sonra isə Almaniyanın Şərqi Prussiya vilayətinin) tarixi bölgəsi.

Adı

Kleinlittaw ifadəsinin ən erkən istifadəsi XVI əsrdə Prussiyalı Simon Qrunaunun xronikalarında olub.

Litva əyaləti , Litva rayonları ), Litva dairəsi və ya sadəcə Prussiya Litvası və ya Litva ifadələri 1618-ci ildən bəri Prussiya hüquqi sənədlərində Litvalıların yaşadığı Narduviya və Skaloviya inzibati vahidləri üçün işlənilirdi. 1738-ci ildən bəri Prussiya xəritələrində Klein Litau, Klein Litauen, Preussisch Litthauen, Little Lithuania, Litvania ifadələri işlənilirdi. 1815–1818 illərin inzibati islahatdan sonra Prussiya Litvası və s. ifadələrin işlətməsi xeyli dərəcədə azalıb.

Litva Kiçik Litvanın bir hissəsini zəbt edəndən sonra o hissəyə bir müddət Klaypeda bölgəsi deyilirdi. Amma XX əsrdə və özəlliklə XX əsrin ikinci yarısından bəri onun üçün daha çox Kiçik Litva ifadəsini iştətməyə yenidən başlayıblar.

Əhali

Litvanın ilk qəzeti olan Auşra öncə Rangit (müasir Neman), sonra isə Tilzit şəhərində (müasir Sovetsk) çap olunurdu

Kiçik Litva Litvanın yeganə bölgəsi idi ki, orda əhalin çoxluğu lüteran olmuşdu. Prussiya Litvalıları özünə Lietuvninkai deyirdilər.

XVI—XVIII əsrlərdə Kiçik Litva ədəbi Litva dilinin inkişaf məkanlarından biri idi. Ordakı inkişaf etmiş variant Jemaytiya dilinin (bəzi mənbələrdə ləhcəsinin) Pruss dilinin təsirləri ilə qarışığı idi. Lüteran pastoru Martinas Majvidasın Jemaytiya ləhcəsində (dilində) yazdığı və 1547-ci ildə Köniqsberqdə çap olunmuş Katechizmusa prasty szadei… (azərb. Katexizisin bəsit sözləri‎) kitabı Litva dilində çap olunmuş ilk kitabı sayılır. Bundan başqa Danielius Kleynasın yazdığı və həmçinin burda 1653-cü ildə çap olunmuş Grammatica Litvanica Litva dilinin ilk qrammatika kitabıdır.

İstinadlar

↑ . 2020-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-24.
. 2020-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-26.
A. Matulevičius. Mažoji Lietuva XVIII amžiuje (Lietuvių tautinė padėtis) [Lithuania Minor in the 18th century (the national situation of Lithuanians)]]. Vilnius. 1989.
. 2020-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-25.
Nijolė Strakauskaitė. (litva). March 30, 2007. 2007-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-11-12.
Зинкявичюс, З. Откуда родом литовцы... С. 134.
Литва Малая // Большая Российская энциклопедия: в 30 т. — Москва, 2010. — Т. 17. — С. 628.

[ekgt-1] . 2020-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-24.

[2] . 2020-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-26.

[ReferenceA-3] A. Matulevičius. Mažoji Lietuva XVIII amžiuje (Lietuvių tautinė padėtis) [Lithuania Minor in the 18th century (the national situation of Lithuanians)]]. Vilnius. 1989.

[4] . 2020-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-25.

[5] Nijolė Strakauskaitė. (litva). March 30, 2007. 2007-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-11-12.

[6] Зинкявичюс, З. Откуда родом литовцы... С. 134.

[7] Литва Малая // Большая Российская энциклопедия: в 30 т. — Москва, 2010. — Т. 17. — С. 628.