Kazım Əzimov

Kazım Əzimov
Kazım Əzimov
	Kazım Ağamirzə oğlu Əzimov
Doğum tarixi	10 fevral 1951 (73 yaş)
Doğum yeri	Azərbaycan SSR, Astara rayonu
Vətəndaşlığı	Azərbaycan
Elm sahələri	fəlsəfə, sosiologiya, din
Elmi dərəcəsi	fəlsəfə elmləri doktoru (1989)
Elmi adı	professor (1991)
İş yerləri	Bakı Dövlət Universitetinin Sosial elmlər və psixologiya fakültəsi
Alma-mater	Bakı Dövlət Universiteti, Harvard Universiteti, Moskva Dövlət Universiteti, Havai Dövlət Universiteti, Azərbaycan İncəsənət və Mədəniyyət Universiteti
Təhsili	Ali
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kazım Əzimov (tam adı: Kazım Ağamirzə oğlu Əzimov; 10 fevral 1951, Astara) – Filosof, sosioloq, şərqşünas, qədim və orta əsr Yaxın Şərq və Azərbaycan fəlsəfəsi, mədəniyyəti sahəsində mütəxəssis; Fəlsəfə elmləri doktoru (1989), professor (1991).^[1]

Həyatı

Kazım Əzimov 1951-ci il fevralın 10-da Azərbaycan Respublikasının Astara şəhərində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Atası Ağamirzə Əzimov Azərbaycan SSR-nin ictimai xadimi və Əməkdar Müəllimi idi. Onun ana tərəfdən babası xeyriyyəçilik fəaliyyəti ilə məşğul olurdu, ata tərəfdən babası dövrünün təhsilli ziyalısı kimi Quranın və İslam elmlərinin bilicisi olmuşdur. K. Əzimov 1968-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra Xarici dillər İnstitutunda (indiki Azərbaycan Universiteti – ADU) İngilis və Azərbaycan dilləri üzrə təhsil almışdır. 1973-cü ildə Xarici İnstitutunu (XDİ) fərqlənmə diplomu – Lenin təqaüdü ilə bitirmişdir. Həmin il Təhsil Nazirliyinin sərəncamı ilə Xarici İnstitutuna İngilis dili müəllimi təyin edilmişdir. 1974-cü ildə Sovet ordusunda xidmət etmişdir.^[1]

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti

1979-cu ildən başlayaraq elmi-tədqiqat fəaliyyətini pedaqoji fəaliyyəti ilə birləşdirir. 1975–1978-ci illərdə M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin (MDU) fəlsəfə fakültəsinin əyani aspiranturasında təhsilini davam etdirmişdir. 1979-cu ildə MDU-nun fəlsəfə fakültəsində "Orta əsr Azərbaycanın etik-fəlsəfi fikri və müasir Qərb konsepsiyalarının tənqidi" adlı namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1980–1982-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indi Bakı Dövlət Universiteti) Şərqşünaslıq fakültəsində ərəb və fars dillərini öyrənir. 1983–1986-cı illərdə MDU-nun fəlsəfə fakültəsinin əyani doktoranturasında təhsilini davam etdirmişdir.

1989-cu ildə Moskva Dövlət Universitetində "Qədim və Orta əsr Azərbaycan fəlsəfəsində insan problemi" doktorluq dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə etmişdir. 1990-cı ildə Sosial Elmlər professoru elmi adını qazanmışdır.

1979-cu ildə Moskva Dövlət Universitetinin Fəlsəfə fakültəsinin dekanı, SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, professor Serafim Timofeeviç Melyukhin P. Lumumba adına Xalqlar Dostluq Universitetində xarici tələbələr üçün fəlsəfə müəllimi vəzifəsində işə qəbul olunmaq üçün K. Əzimova zəmanət məktubu verir.

1980–1998-ci illərdə Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunda müəllim vəzifəsində çalışmışdır: fəlsəfə və sosial elmlər kafedrasının müəllimi, dosent, professor, fəlsəfə kafedrasının müdiri, Bakıda Xəzər Universitetinin fəlsəfə və sosiologiya kafedrasının müdiri, sosial elmlər və hüquq fakültəsinin dekanı vəzifəsində çalışmışdır.

1998-ci ildən indiyədək Bakı Dövlət Universitetində sosiologiya, sosiologiya tarixi və metodologiyası fənlərini ingilis bölməsində tədris edir.^[1]

Əsas ideyası və konsepsiyası

"Azərbaycan mütəfəkkirləri insan haqqında" (Bakı, 1986, rus dilində) monoqrafiyasında K. Əzimov Azərbaycanın orta əsr fəlsəfi fikrini Yaxın Şərq fəlsəfəsinin kontekstində nəzərdən keçirir, klassik Yunan, Ellinizm fəlsəfəsi ilə müqayisədə araşdırır. Bu monoqrafiyanın yeniliyi semiotik yanaşma metodologiyasını tətbiq edərək ilk dəfə Orta əsr müsəlman mədəni mətnlərin polifunksionallığı ideyasını əsaslandırmış, İslam Şərqi mədəniyyətinin dillərinin təsnifatını yaratmışdır. Tezislərindən biri – Orta əsr Yaxın Şərqdə, o cümlədən Azərbaycanda, fəlsəfi fikrin belletristik formada ifadə olunmasını əsaslandırmaqdan ibarətdir. İslam Şərq fəlsəfəsi xarici və sovet elmi ədəbiyyatlarında bir mənalı olaraq materialist panteizm adlandırılmışdır. K. Əzimov bu fikri qəbul etmir və panteizm dünyagörüşünə qarşı iki alternativ konsepsiyanı irəli sürür – "konseptuallaşmamış, mifoloji-poetik panenteizm" (Yunan, pan, pant-, pas – "hər şey", "bütün", "bütöv" + en – "içində" + teizm – "Teos"- Allah; anlayışın mənası – "hər şey Allahdır") və "transendental universal vəhdət fəlsəfəsini" Yaxın Şərq, o cümlədən Azərbaycan fəlsəfəsi üçün daha uyğun olduğunu əsaslandırmışdır. Fikrini daha dəqiq ifadə etmək üçün O, Yunan-Latın mənşəli sözlərdən yeni bir termin yaradır və onu elmi ədəbiyyata daxil edir. (Həmin termin — "Teopantizm", Yunan mənşəli pant-, pas- hər şey, hamısı və Teos – Allah, İngilis – izm sözlərindən ibarətdir). Anlayış kimi "Teopantizm" – orta əsr İslam Şərqinin "transendental universal vəhdət fəlsəfəsini"n mənasını bildirir. İslam teopantizminə yaxud "transendental universal vəhdət fəlsəfəsini"nə görə idrakın transendental məntiqi əsası (məsələn, İslamda Allah anlayışı) və maddi aləmin immanent ontoloji əsası (səbəbiyyəti) mahiyyət və forma etibarı ilə bir birindən tam fərqli anlayışlardır, lakin Yeni dövr fəlsəfəsindən, B. Spinozadan başlayaraq, bu iki başlanğıc prinsipləri səhvən eyniləşdirməyə, onlar arasında fərqləri silməyə, nəhayyət qarışdırmağa çəhd göstərilmişdir. Nəticə olaraq, bütün Qərb fəlsəfəsi – Antik Yunan fəlsəfəsindən kontinental klassik Avropa fəlsəfələrinin hamısı (Dekart, Leybnits, Şellinq, Hegel və b. daxil olmaqla) səhvən panteizm kimi qiymətləndirilmişdir. Digər bir yeniliyi – İslamda binar əksliklərə yaxud "ikili koda" (məsələn, Allah/dünya, Allah/insan, Yaradan/yaranış, Xaliq/xalq, Transendent-immanent, Batin/zahir, Reallıq-görk) yanaşmasında öz əksini tapır. Elmi ədəbiyyatda "binar əksliklər" dialektika ilə eyniləşdirilirdi. K. Əzimov bu fikri rədd edir və binar əkslikləri semiotik işarələrin və simvolların qarşılıqlı təsiri və sintezi kimi şərh edir. Belə qənaətə gəlir ki, İslam-müsəlman mədəniyyətində binar əksliklər bildirənlə (işarəedənlə) bilinənin (işarə olunanın) qarşılıqlı təsirindən və əlaqələrindən törənən mənalardır. Binar əksliklər İslam-müsəlman fəlsəfəsinə və ilahiyyətinə yunan fəlsəfəsindən yaxşı bəlli olan dialektikanın yaxud dialektik məntiqin eyni deyildir. İslam fikrində bu cür əksliklərin birinci cərgəsində verilmiş anlayışları "invariant" və ondan sonra gələn anlayışları isə "variant" strukturlar adlandırır: birincilər daim sabit, dəyişməz, konstuktiv, ikincilər isə variantlar, dəyişən strukturlardır. Müsəlman binar əkslikləri mənasına görə, ən azı, aşağıdakıları bildirir: a) binar əksliyin yaxud ikili kodun bir tərəfi dəyərinə görə aşağıdır və asılıdır; b) ikili kod həqiqətin və reallığın aşkar olunmasına xidmət edir və zəmanət verir; v) ikili kodun (binarın) bir tərəfi o birisində nəzərdə tutulur yaxud ehtiva olunur. Bu unikal müsəlman mədəniyyəti hadisəsini Prof. Əzimov postmodernizmin "dekonstruksiyaetmə" metodologiyası ilə müqayisə edir, lakin oxşarlıqdan daha çox onların fərqini göstərir: hər ikisi mədəni mətndə "ağ ləkələri" aşkarlamaq, mövcud fərziyyələri və ritorik strategiyaları göstərməkdən ötrü hissələrə ayırır, "sökür" – yəni dekonstruksiya edir, lakin İslam-müsəlman mədəniyyətində ikili kodun mənası sabit və invariantdır, fəlsəfənin, daha dəqiq, metafizikanın prinsiplərinə aiddir.

K. Əzimov islam Şərq fəlsəfəsi və etikası ilə bağlı müasir Qərb konsepsiyalarını "müstəmləkə" dövrü və "müstələkədən sonra" Qərb Oriyentalizminin inkişaf kontekstində ilk dəfə təhlildən keçirmişdir. "Qədim və Orta əsrlər Azərbaycan fəlsəfəsində insan problemi" doktorluq dissertasiyasında (1989), həmçinin "Zərdüşt və İslam dini-fəlsəfəsində insan problemi" adlı monoqrafiyasında (Bakı 2009) K. Əzimovun elmi yeniliyi Zərdüştilik və İslam dini-fəlsəfəsində insan problemini (bütövlükdə bu regionda fəlsəfi antropologiyanı rekonstruksiya etməklə) ilk dəfə obyektiv elmi əsaslarla və sistemli surətdə araşdırmaqdan ibarətdir. Bütövlükdə, Mərkəzi Avroasiya yaxud Aralıq dənizi hövzə ölkələrinin mədəniyyəti kontekstində fəlsəfənin fasiləsizliyi və davamlılığı ideyasını əsaslandırıb. Aralıq dənizi hövzəsi ölkələri üçün "ümumi qeo-mədəni məkan və zaman" konseptini ilk dəfə elmi ədəbiyyata daxil edərək, bunu geo-siyasi məkan və zaman anlayışları ilə sıx əlaqədə tədqiq edib. Zərdüşt və İslam fəlsəfəsi bu mədəni regionun tərkib hissəsidir. Orijinal tezislərindən biri təsdiq edir ki, bölgədə mədəni və fəlsəfi fikrin "tarixi oxu" (termin Karl Yaspersindir) əsrlərlə bir istiqamətdə inkişaf etmişdir, lakin Xristianlıq və İslamın meydana gəlməsindən sonra inkişafın istiqaməti (vektoru) dəyişir. Yaxın Şərq ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda bu tarixi dəyişıklıklərin özəllıkləri, Zərdüştilik və İslam fikrində dini-fəlsəfi antropologiyanın təbiəti, antik və intibah dövrünün fəlsəfi antropologiyası və dinləri ilə müqayisədə fərqli və spesifik cəhətləri göstərilir. Onun Avroasiya regionunda fəlsəfənin fasiləli//fasiləsiz, lakin davamlı inkişafı ideyası mədəniyyət-sivilizasiya əksliyi konsepsiyasından qaynaqlanır. Digər orijinal tezisi – zərdüştilikdə və onun dini-metafizik ənənələrində dualizm və monoteizm probleminə yeni metodoloji prinsiplər əsasında yanaşmağından ibarətdir. Elmi ədəbiyyatda Zərdüşt dini-fəlsəfi ənənələri bütövlükdə dualizm kimi müəyyənləşdirilirdi. Prof. Əzimov Zərdüştliyin teologiyasını monoteist, etik fəlsəfəsini isə dualizm kimi izah etmişdir. Onun fikrincə, monoteist dinlər, o cümlədən İslam, Aralıq dənizi hövzə mədəniyyətinin "tarixi Ox"-unda dönüş nöqtəsi olsa da, sami monoteist dinləri (həyudilik, xristianlıq) zərdüştiliyin monoteist ideyasından təsirlənmişdir. İslam öz konseptlərini inkişaf etdirməklə yanaşı "yabançı" ideyalarını və konsepsiyalarını da məharətlə sintez edə bilirdi. Onun fərziyyəsinə görə Xİ əsrdən başlayaraq orta əsr islam, o cümlədən Azərbaycan fəlsəfəsində nəzəri sufizmin metafizik teosofiyası (xüsusən Eynəlqüzat Miyanəci, ibn Ərabi, Şihabəddin Yəhya Sührəvərdi işraqi və Molla Sədrə metafizikası nəzərdə tutulur) islam peripatetizminin, zərdüşt və neoplatonlaşdırılmış aristotelizm ideyalarının sintezinə köklənmişdir. Bu fərziyyəni Zərdüşt və İslam dini-fəlsəfi antropologiyası timsalında təhlil etməklə daha da konkretləşdirir. O, həmin dini-mistik və rasional fəlsəfi antropologiyaları ontoloji, epistemoloji, etik-estetik və irrasional idrak prinsiplərinin vəhdətində və kəsişdiyi interdisiplinar metodoloji müstəvidə şərh edir.^[1]

Ekspertlər tərəfindən qəbul edilməsi və rəylər

Mütəxəssislər K. Əzimovun tədqiqatlarını müsbət qiymətləndirirlər. Bu sahədə tanınmış mütəxəssislər tərəfindən yazılmış müsbət rəylər, şərhlər və tövsiyə məktubları mövcuddur. Müasir Qərb ekspertləri həm müsbət, həm də tənqidi qiymətləndirmələrini vermişlər.^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]

Havay Dövlət Universitetində və Harvard Universitetində sosiologiya professoru Maykl Vaynşteyn yazır:

Həmkarım Kazım Əzimovun monoqrafiyasının nəşri məni sevindirdi. Onun Oriyentalizm anlayışı rasyonalist hümanizmin ənənələrinə çox yaxındır. O, bu ənənələrin müasir akademik mədəniyyətdə qorunmasına və yayılmasına bariz nümunədir. Mən hələ də ondan öyrənirəm.

London Universitetində klassik yunan fəlsəfəsi və ədəbiyyatı professoru Anne Şempard rəyində^[8] deyilir:

Professor Əzimovun monoqrafiyası onun İslam fikrinə semiotik yanaşma prinsiplərinin necə səmərəli, məhsuldar və stimullaşdırıcı şəkildə və bacarıqla tətbiq etdiyini göstərir.

Miçiqan Universitetində İslam Araşdırmaları İnstitutunun professoru Aleksandr Knış yazır^[9]:

Professor Azimov Azərbaycanda sufizmin tədqiqatı sahəsində görkəmli bir mütəxəssisdir … Bu sahədə bir çox məqalə və monoqrafiyalar dərc edib və hazırda bu sahədə yeni bir layihə üzərində işləyir. Xristian, Yəhudi və İslam dini, mistik və fəlsəfi sistemlərin mənəvi və ezoterik aspektlərini semiotik müstəvidə tədqiq etməyə çalışır. Onun layihəsini mistik din və fəlsəfənin linqvistik və semiotik aspektlərinin öyrənməsini yenilikçi müqayisəli tədqiqat kimi qiymətləndirirəm.

İslam və Orta Asiya Fəlsəfəsi üzrə mütəxəssis, Havay Dövlət Universitetinin professoru Tamara Albertini yazır:

Professor K. Əzimov Cənubi Qafqaz, Mərkəzi Asiya, ümumiyyətlə İslam Şərqi üzrə istedadlı fəlsəfə və sosiologiya mütəxəssisidir. O, Amerikanın istənilən universitetində işləməyə layiqdir və onu işə qəbul etməklə Amerika universiteti və akademiyası çox şey qazanmış olur.

Beynəlxalq aləmdə nüfuzu

2000–2001 – Harvard Universiteti, Kennedi adına Dövlət İdarəçiliyi Məktəbi və Havay Dövlət Universitetinə dəvət olunmuş professor. Sosiologiya Diplomu. ABŞ (1 il).
2002 – Açıq Cəmiyyət İnstitutu, "Münaqişə və Sülh tədqiqatları" proqramı, Budapeşt.
2003 – BMT Akademik və Tədris proqramı "Münaqişə və Sülh tədqiqatları. Cənubi Qafqazda münaqişələrin həllində qadınların rolu", ABŞ, Harvard Universiteti — Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi — Bakı Dövlət Universiteti.
2003 – Mərkəzi Avropa Universitetinə dəvət olunmuş professor, Baş elmi işçi, Budapeşt (1 semest).
2004 – Açıq Cəmiyyət İnstitutu, Sosial elmlərin tədqiqi ve tədrisi proqramı, OSİ-Budapeşt (1 ay).
2004 – Britaniya Akademiyası, Dəvət olunmuş professor, London — Liverpul (2 ay).
2004– Corc Meysn Universitetinə dəvət olunmuş professor, ABŞ. (3 ay).
2005 – Qottingen Universitetinə dəvət olunmuş professor, Almaniya Beynəlxalq Akademik mübadilə DAAD proqramı. (4 ay).
2006 – Azad Berlin Universitetinə dəvət olunmuş professor, Almaniya Beynəlxalq Akademik mübadilə DAAD proqramı (4 ay).
2009 – Azad Berlin Universitetinə dəvət olunmuş professor, Almaniya Beynəlxalq Akademik mübadilə DAAD proqramı (4 ay).
2011 – Avropa İttifaqı, Erasmus Mundus professoru, Fessaloniki Universiteti, Yunanıstan (7 ay).
2017 – Malmö Universitetinə Multikulturalizm üzrə dəvət olunmuş professor. İsveç. (3 ay)^[1]^[10]

Elmi maraq sahələri

Alimin elmi maraq sahələri çoxşaxəlidir:

Qafqazşünaslıq;
Klassik Yunan, Zərdüşt və İslam fəlsəfələri;
İnterdisiplinar, semiotik və kulturoloji tədqiqatlar;
Müqayisəli dini və fəlsəfi antropologiya;
Dil və təfəkkürün fəlsəfəsi;
Milli-etnik münasibətlərin, multikulturalizmin sosiologiyası;
Dövlət suverenliyinin tarixi və nəzəriyyələri.

Üzvü olduğu qurumlar

Ölkədaxili qurumlarda

Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin üzvü.
AMEA-nın Fəlsəfə İnstitunun nəzdində Fəlsəfə elmləri və Sosiologiya üzrə ixtisaslaşdırılmış Elmi Şurasının Sədr müavini (2005–2017); hazırda həmin Elmi Şuranın üzvü.
AMEA-nın Fəlsəfə İnstitunun nəzdində Koordinasiya Şurasının üzvü.

Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında

Almaniya Beynəlxalq Elmi Mübadilə Akademiyasının fəxri üzvü və məzunu.
İsveç Malmö Universitetinin Böyük Elmi Şurasının fəxri üzvü.
Fəlsəfə cəmiyyətlərinin Beynəlxalq Federasiyası üzvü. Fransa.
Şimali Amerika Yaxın Şərq Tədqiqatları Mərkəzinin üzvü. ABŞ.
Havay və Harvard Sosioloji Cəmiyyətlərinin üzvü. ABŞ.
Azərbaycan-Amerika Məzunları Assosiasiyasının üzvü.
Vilnius Sosiologiya cəmiyyətinin üzvü.

Seçilmiş elmi əsərləri

Monoqrafiyalar rus dilində

Азимов К. А. Проблема человека в религиозно-философских доктринах Зороастризма и Ислама. Баку, 2009. 303 с.
Азимов К. А. Средневековые азербайджанские мыслители о человеке и критика современных западных интерпретаций. Баку 1986. 207 с.
Азимов К. А. Ценностный мир человека в религиозно-философской доктрине Зороастризма. Баку 1991, 122 с.
Азимов К. А. Проблема человека и общества в древней и средневековой философии Азербайджана. Москва "ИНИОН", 1987. 350 с.

Dərslik və dərs vəsaiti

Социология. Учебное пособие для университетов. Баку, 2003, 312. с. (соавтор, на азерб. языке);
Человек и общество. Учебники для 8, 9, 10 и 11 классов. Баку 2005–2007 гг. (со-автор, на азербайджанском и русском языках);
Введение в конфликт и мир. Роль женщин в разрешении конфликтов на Южном Кавказе. Баку, 2003 (на азербайджанском, русском и английском языках). 277 с. (со-автор и переводчик на азербайджанском, русском и английском языках).

Seçilmiş elmi məqalələr azərbaycan dilində

Nizami Gəncəvi irsinin müasir Qərb konsepsiyaları// Jurnal "Azərbaycan", No. 10, Baku, 1983.
Azərbaycan multikulturalizm modeli: tarixi və sosioloji aspektləri//Azərbaycanda Multikulturalizm: fəlsəfi, sosioloji və hüquqi aspektləri. Bakı 2017, S. 117–128.
Qərb Sosial Fəlsəfəsində Siyasi Realizm: Makiavellidən Morqentauyadək//Müasir Mərhələdə Sosial Fəlsəfənin Aktual Problemləri. AMEA-nın Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnstitutu. Bakı: Təknur 2011, s. 43–71.
Makiavelli Dövlət Düşəncəsi və Siyasi Əlverişlilik Prinsipi Haqqında. Bakı Dövlət Universiteti, İlahiyyat Fakültəsinin Elmi Məcmuəsi, № 15, aprel, 2011, s. 91–97.
Qərb Siyasi Fəlsəfəsində Siyasi Realizm və Neorealizm Ənənələri// Qlobalizatsiya kak etap razvitiya mirovoqo soobshestva. Пенза-Сургут-Баку 2011, s. 118–126.
Şərq və Qərb. Fəlsəfə və sənət arasında əlaqələr. Cahan jurnalı, No.3, S. 5–17.
Şərq və Qərb. Fəlsəfə və bellestristika. "Qobustan" jurnalı, № 1–2, Bakı 1993. "Qobustan", No. 1–2, Baku 1993
Islamda müqəddəslərin pərəstişi və türbə ziyarəti. Qlobalizatsiya kak etap razvitiya mirovoqo soobshestva. Пенза-Сургут-Баку 2011, s.14–25.

Seçilmiş elmi məqalələr rus dilində

Анализ зороастрийской концепции человека. – Философские науки, № 3, 1987.
Об одной организмической модели мира в средневековом исламе. В кн.: Взаимодействие культур Востока и Запада. Вильнюс, 1988.
Критика западных концепций идейного наследия Низами. "Вестник МГУ". "Философия", 1978, № 3.
Современные западные концепции этического наследия средневекового Ближнего Востока // "Мораль, общество, личность", Москва, МГУ, 1979.
Критика некоторых современных западных концепций в свете диалектико-материалистического понимания сущности человека. // Материалистическая диалектика и современность. Баку, АГУ 1981.
О тенденциозности освещения некоторых направлений этической мысли мусульманского средневековья в современной англоязычной литературе. Деп. в ИНИОН АН СССР /№ 2890/ М.,1978.
Критика западных интерпретаций нравственных исканий Махмуда Шабустари. Деп. в ИНИОН АН СССР, М. 1978, /№ 2891/.
Космос как система символов в эстетической культуре мусульманского средневековья. // Семиотика и проблемы коммуникации. Ереван, 1982.
Пространство и время в средневековой культуре Ближнего Востока. Материалы I республиканской конференции, посвященной 60-летию образования СССР, Баку, "Элм", 1983.
К вопросу о мировоззренческой сущности суфийских понятий. "Вестник АН Казах. ССР", Алма-Ата, 1986, № 7.
Бытие и человек в доктрине средневекового восточного суфизма. В кн.: Актуальные вопросы философской и общественной мысли народов СССР. Деп. в ИНИСОН АН СССР. М., 1985, /№ 23017/.
Эстетический анализ языка мусульманской средневековой культуры. // Материалы 2-ой республиканской конференции молодых философов. Баку, "Элм", 1984.
Культурное наследие и история философской мысли. Ташкент 1985, "Вопросы философии" 1986, № 11.
Модели социального изменения и развития в современной западной социологии // Актуальные проблемы современности. Баку, 2003.
Методы и принципы сравнительного исследования современной европейской политической философии // Актуальные проблемы современности. Баку, 2004.

Seçilmiş elmi məqalələr ingilis dilində

The Binary Oppositions in Islamic Thought : Semantic of the Symbols in Sufism. – Le recueil des textes de "I’Ecole internationale d’ete" consacres aux recherché interdisciplinaries. Bakou – Paris, pp. 299–318.
The Renaissance Culture of Turks: Azerbaijan and Central Asia. — International Symposium on Uluğ Bey and His Environment. Atatürk Supereme Council for Culture, Language and History. The North Cyprus, may 29–31, 1994, Published Theses, pp. 13–20.
Cultural Capital, Modernization and Education: Sociological perspective //The Institute of Philosophy of Azerbaijan National Academy of Sciences. The International Scientific and Theoretical Journal, № 1 (26), Baku, 2016, Part I, pp. 160–171.
Cultural Capital, Modernization and Education: Sociological perspective//The Institute of Philosophy of Azerbaijan National Academy of Sciences. The International Scientific and Theoretical Journal, № 2 (27), Baku, 2016, Part II, pp. 71–84.
Internal and External Dimensions of Ethnic Conflicts in the Caucasus// Kennedy School of Government, Harvard University News Letter No3, July 2001. İnternal and External Dimensions of the Ethnic Conflict in the Caucasus (transcript).
The Transformation of the State Sovereignty in the Age of Globalization: A Case Study in Azerbaijan. — The Institute of Philosophy of Azerbaijan National Academy of Sciences. The International Scientific and Theoretical Journal, № 1(24), 2015, pp. 29–38.
Introduction to Conflict and Peace Studies. proqram for the discipline. New teaching/learning methods in Conflict studies. Baku 2003, 32 p.
Multicultural Dimensions of Modernization, Human Capital and Education: A Sociological Perspective on Azerbaijan. Report at Malmö University, Faculty of Society and Culture, RUCARR. — International Conference, Circassians in the 21st Century: Identity and Survival in the Homeland and Diaspora. November 22–24, 2017, Sweden.
Transforming Education: In searh of a Shared Turkic Model of Cultural Capital and Education// Report at International Congress, Passing Among Levels and New Models in Education from the Establishment of the Republic to the Present Day, 16–18 OCAK/January, Crowne Plaza/Antaliya 2015.
Sociological Research Methodologies and Methods. proqram for Undergraduate (BA, MA) Training. Baku, 2017 (18 s.).
History of Sociology. proqram for University Bachelor and Master Degrees students. Baku 2017 (38 s.).
"Between Faith and Knowledge. Platonic and Aristotelian Philosophical Traditions in Medieval Islamic Thought". // The Central European University SPO Fellowships Public Lecture. Budapest 2003.

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti əks etdirən foto-görüntülər və elektron nəşrlər

Prof.Kazım Əzimov. Malmö Universitetində “Azərbaycan multikulturalizm modeli” mövzusunda mühazirə verir.),(cəmi: 15 mühazirə) İsveç, Malmö Universitetinin onlayn saytı (2017/2018).
“Azərbaycan multikulturalizm modeli” mövzusunda mühazirə
Prof. Kazım Əzimov Harvard Universitetində “Qafqazda və Orta Asiyada etnik münaqişələr” mövzusunda mühazirə deyərkən. ABŞ, Kembric 2001.
Prof. K. Əzimov Malmö universitetinin böyük elmi şurasının fəxri üzvü. İsveç 2017. (Sağdan: Professorlar K. Vamlinq, R. Çantori, K. Qodfredsen, K. Əzimov).
Prof. K. Əzimov Malmö universitetində keçirilmiş beynəlxalq konfransda “Azərbaycanda modernləşmə, insan kapitalı və təhsil” mövzusunda məruzə edərkən. İsveç 2017. Konfransda İsveç Krallığının Azərbaycanda Fövqəlada və Səlahiyyətli səfiri Dr. İnqrid Tersman iştirak edirdi (sağdan birinci).
Prof. Kazım Əzimov.
Prof. Kazım Əzimov. Harvard Universiteti Vaydner kitabxanasına Azərbaycan Respublikasınən Əməkdar Elm xadimi, Professor Tofiq Quliyevin əsərinin prezentatsiyasını keçirərkən.
Prof. Kazım Əzimov. “Dilənçiliyin sosioloji təhlili: İsveç üçün nəticələri” mövzusunda Malmö Universitetində tələbələrə mühazirə deyərkən. İsveç 2017.