Kökayaq morxella (lat. Morchella crassipes) — fungi aləminin ascomycota şöbəsinin sinfinin dəstəsinin fəsiləsinin cinsinə aid göbələk növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Kritik təhlükə həddində olanlar" – CR B2b(ii, iii). Nadir növdür.
| Kökayaq morxella | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Şöbə:
Ranqsız:
Yarımşöbə:
Sinif:
Yarımsinif:
Dəstə:
Fəsilə:
Cins:
Növ:
Kökayaq morxella
|
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Qısa morfoloji təsviri
Göbələyin meyvə cismi torpaqda inkişaf edir. Meyvə cismi iridir, hündürlüyü 24 sm-ə çata bilər. Papaqcıq sarımtıl-boz, enli yumurtavari və ya oval, 8 sm-dək hündür, 10 sm-dək endə olur. Səthi iri, dərin oyuqlara malik, kənarları ayaqcığa qovuşandır. Ayaqcıq sarımtıl-ağ, təpəcikli, uzununa düz olmayan şırımlı, 15 sm hündürlükdə, orta hissəsi 4-6 sm qalınlığında, əsasa getdikcə enlənərək 8 sm qalınlığında olur. Şərti yeməli göbələklərdəndir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Humus saprotrofudur. Palıd, vələs qarışıq meşələrdə aprel –may aylarında əmələ gəlir. Populyasiyada fərdlər 1-2 ədəd olur.
Yayılması
Şabran rayonu, Qalaaltı meşəsidir.
Sayı və tendensiyası
İtmə təhlükəsialtında olan yeganə lokaliteti mövcuddur, Populyasiyanın sayı sürətlə azalır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Naməlumdur, güman edilir ki, iqlim şəraitinə çox tələbkardır.
Mühafizə tədbirləri
Populyasiyanın vəziyyətinə nəzarətə vacibdir. Yeni bitmə yerlərinin aşkarlanması və mitseli kulturasının saxlanılması məqsədəuyğundur.
İstinadlar
- (ing.).