Hindenburq qəzası (ing. Hindenburg disaster) — 6 may 1937-ci ildə ABŞ-nin Nyu-Cersi ştatının bölgəsində baş verən hava gəmisi qazası. Alman sərnişin hava gəmisi olan LZ 129 Hindenburq Leykharst Dəniz Hava Stansiyasında elektrik dirəyinə dəyib yandı və məhv oldu. Qəza nəticəsində gəmidəki 97 nəfərdən (36 sərnişin və 61 komanda üzvü) 35-i (13 sərnişin və 22 komanda üzvü) və yerdəki bir nəfər öldü.
| LZ 129 Hindenburq | |
|---|---|
 Hindenburqun yandığı vaxt çəkilmiş şəkili | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tarix |
|
| Qəza səbəbi | Eniş anında yanğın; səbəbi məlum deyil |
| Yer | Nyu-Cersi, ABŞ |
| Ölkə | |
| Sərnişin sayı | 36 |
| Komanda | 61 |
| Yaralı sayı |
|
| Ölü sayı | 36 |
| Aviasiya | |
| Qalxma yeri | Frankfurt, Almaniya |
| Qeydiyyat nömrəsi | D-LZ129 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Uçuş
Zəmin
Hindenburq 1936-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında 10 səfər etmişdi. 1937-ci il səfərlərini mart ayında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinə gediş-dönüş səyahəti ilə başladıqdan sonra Hindenburq mart ayının sonunda Almaniyanın Frankfurt şəhərinə doğru yola çıxdı və may ayının 3-ü axşam saatlarında cari il üçün planlaşdırılan Avropa-ABŞ səyahətlərinin 10-undan birincisini tamamlamaq üçün geriyə — ABŞ-yə doğru yola çıxdı.
Əsən külək 3 gün sonraya — Hindenburqun eniş gününə qədər elə də, ciddi deyildi. Qəza vaxtı gəminin yarısının dolmasına baxmayaraq, (70 boş yerdən 36 sərnişin və 21-i kursant olmaqla 61 nəfər komanda üzvü) Hindenburq dönüş uçuşu üçün tam rezervasiya edilmişdi. Almaniya bileti alan sərnişinlərin çoxu gələn həftə keçiriləcək kral VI Corc və kraliça Elizabetin tacqoyma mərasimində iştirak etməyi planlaşdırmışdı.
May ayının 6-sı səhər Bostonun üstündən keçən hava gəmisi qrafikə görə gecikmişdi və onun Leykharsta enişinin günortadan sonra baş verən tufana görə daha da təxirə salınacağı gözlənilirdi. Leykharstdakı pis hava şəraitindən xəbərdar olan kapitan istiqaməti Manhettenə dəyişdi və beləcə, insanların hava gəmisini görmək üçün küçəyə çıxmaları ictimai tamaşa yaratdı. Saat 16:00-da şəhərin üstündən keçdikdən sonra kapitan Prass havanın aydınlanmasını gözləyərkən sərnişinləri Nyu-Cersi ştatının dəniz sahillərində gəzintiyə çıxardı. Nəhayət, saat 18:22-də tufanın bitdiyi barədə xəbər gəldikdən sonra Prass enişi təxmini yarım gün gecikdirmək üçün gəmini Leykharsta qaytardı. Gəminin Avropaya planlaşdırılan səyahətinə yola düşməsi üçün burada az qalacağına görə, əvvəlcədən ictimaiyyət bu müddət ərzində Hindenburqu görə bilməyəcəkləri barədə məlumatlandırıldı.
Eniş
Saat 19:00 radələrində Hindenburq 200 metr (650 fut) yüksəklikdə Leykharst Dəniz Hava Stansiyasına yaxınlaşdı.
İstinadlar
Ümumi
- . chicagoradioandmedia.com (ingilis). 19 February 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 7 may 2015.
- Hatala, Greg. . nj.com (ingilis). 30 mart 2019. 2022-03-29 tarixində . İstifadə tarixi: 28 fevral 2022.
- Fuhrmann, Doug. . Courier Post. 1 aprel 2015. İstifadə tarixi: 28 fevral 2022.
- . The New York Times. 12 aprel 1936. səh. XX5. 2013-11-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-07.
Biblioqrafiya
- Arkbold, Rik. Hindenburq: An Illustrated History. Toronto: Viking Studio/Madison Press. 1994. ISBN 0-670-85225-2.
- Birchall, Frederick. "100,000 Hail Hitler; U.S. Athletes Avoid Nazi Salute to Him". The New York Times. August 1, 1936. səh. 1.
- Blackwell, Jon. . Piscataway, NJ: Rutgers University Press. 2007. ISBN 978-0-8135-4177-8. 2022-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- Botting, Douglas. Dr. Eckener's Dream Machine: The Great Zeppelin and the Dawn of Air Travel. New York: Henry Holt. 2001. ISBN 0-8050-6458-3.
- Craats, Rennay. . New York: Weigl Publishers. 2009. ISBN 978-1-60596-247-4. 2022-05-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- Deutsche Zeppelin-Reederei. Airship Voyages Made Easy (16 page booklet for "Hindenburg" passengers). Friedrichshafen, Germany: Luftschiffbau Zeppelin G.m.b.H. 1937.
- Dick, Harold G.; Robinson, Douglas H. . Washington, D.C. and London: Smithsonian Institution Press. 1985. ISBN 1-56098-219-5.
- Duggan, John. . Ickenham, UK: Zeppelin Study Group. 2002. ISBN 0-9514114-8-9.
- Hoehling, A.A. . Boston: Little, Brown and Company. 1962. ISBN 0-445-08347-6.
- Hoffmann, Peter; Harkin, Tom. . Boston: MIT Press. 2002. ISBN 978-0-262-58221-6. 2022-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- Lehmann, Ernst. . London: Longmans, Green and Co. 1937.
- Majoor, Mireille. . Boston: Little, Brown and Company. 2000. ISBN 0-316-12386-2.
- Mooney, Michael Macdonald. . New York: Dodd, Mead & Company. 1972. ISBN 0-396-06502-3.
- National Geographic. Hindenburg's Fiery Secret (DVD). Washington, D.C.: National Geographic Video. 2000.
- Toland, John. . Boston: Courier Dover Publications. 1972. ISBN 978-0-486-21397-2. 2022-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-07.
Həmçinin oxu
- Lawson, Don. Engineering Disasters: Lessons to Be Learned. New York: ASME Press, 2005. ISBN 978-0791802304.
Xarici keçidlər
Videolar
Məqalələr və xəbərlər
- – Original reports from The Times (London)
- – Life magazine article from 1937
- – Report of the FBI investigation
- – NJ.com/Star-Ledger article on the 75th anniversary of the Hindenburg disaster
- – Broadcasting Magazine. p. 14. (May 15, 1937) article on how radio reported the Hindenburg disaster
- – WLS Stand By magazine (May 15, 1937) article on Herb Morrison and his engineer Charlie Nehlsen reporting the Hindenburg disaster
Veb saytlar
- by Dr. Karl Kruszelnicki
- – A rebuttal to the prior article
- – Article that features rare photos of the disaster, a photograph of the surviving crew and a report on Cabin Boy Werner Franz
- . dekabr 18, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyun 30, 2008.
Digər qəza ehtimalı
- . dekabr 2, 2002 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyun 30, 2008.
- . Archived from the original on sentyabr 29, 2007. İstifadə tarixi: iyun 30, 2008.