Hamar-Daban (bur. Хамар дабаан) — Şərqi Sibirin cənubunda, Pribaykalın da cənubunda yerləşən dağlıq ölkə. Ərazisinin böyük qismi Rusiya Federasiyası Buryatiya Respublikası ərazisində yerləşir.

Hamar-Daban
Munku-Sardık zirvəsi
Munku-Sardık zirvəsi
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 2396 m
Uzunluğu ~360 km
Eni ~55 km
Hündür nöqtəsi dağı
Süxurları Qneys, bazalt, Əhəng daşı, qranit
Yerləşməsi
51°17′10″ şm. e. 104°19′31″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Hamar-Daban xəritədə
Hamar-Daban
Hamar-Daban
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafi xüsusiyyətləri

Hamar-Daban — erkıən protrezoy dövrünə aid silsilələr kompleksidir. Onun uzunluğu q.rbdən şərqə 350 km, eni isə 50–60 km təşkil edir. Baykal gölünün cənubunda yerləşir. Silsilə qərbdə Zun-Suren çayının aşağı qolları ətrafından başlayaraq cənub-şərqdə Xanqarul və Snejnaya çaylarının yuxarı axarlarına qədər uzanır. Ondan şərqdə Xanqaril silsiləsi yerləşir. Buradan Snejnoy çayı sahili boyunca şimal-şərq istiqamətində uzanır.

Hamar-Daban İrkutsk vilayətinin Slyudan rayonu və Buryatiyanın altı rayonunu özündə birləşdirir. Su ayrıcı silsilə bu rayonlar arasında təbii sərhəd rolunu oynayır. Silsilənin şimalı ilə Transsibir magistralı və Baykal avtomagistralı keçir.

Baykal gölünün cənub-qərb sahilləri Pribaykalın ən rütübətli sahəsidir. Bura il ərzində 1200 mm yağıntı düşür. Bu baxımdanda zəngin bitki örtüyü ilə seçilir. Burada əsasən dağ tundra bitkiləri yayılmışdır. Meşələri əsasən enliyarpaqlıdır — adi şam, Avropa qara şamı, Sibir sidrağacı, ağ şam. Üstəlik burada Qovaq və tozağacı meşələri belə vardır. Alp zolağında isə Alçaqboylu sidr şamı, cırtdan tozağacı kimi bitkilərtə sahibdir.

Qorunan ərazilər

Hamar-Daban silsiləsinin mərkəzində Bykal qoruğu yerləşir. Ondan qərbdə, Buryatiyanın Zakamen rayonu ərazisində isə Snejinski botanik yasaqlığı yerləşir (sahəsi — 238,48 min ha). Hamar-Dabanın qərbində, Tunkinski rayonu ərazisində Tunkinski Milli parkı qərarlaşır.

Funa

Əsas sakinləri:

qurudaqonur ayı, maral, sığın, izübr, müşk maralı, canavar, tülkü, dələ, dovşan, , turac, , əlvan ağacdələn, adi bonazi tetrası

çaylarda — , , , Rutilus.

Zirvələri

Hamar-Daban silsiləsinin ən hündür zirvəsi (2371 m) dağıdır. Ancaq Ululik çayının yuxarı axarlarında hündürlüyü 2396 m olan Subutuy dağə yerləşir. Ən məşhur zirvə isə Çerski pikidir (2090 m). Hər il onu minlərlə turist ziyarət edir. Mərkəzi hissədə, Baykal qoruğu ərazisində şahid dağ olan Soxor yerləşir (2316 m).

Göl və çayları

Hamar-Daban silsiləsi ərazisində müxtəlif göllərə rastlamaq mümkündür. Onlar arasında ən böyüyü və məşhuru . Digə gölləri — , , .

Su turizmi üçün əlverişli çayları:Utulık, Snejnaya, Temnik, Xara-Murin.

İncəsənətdə

Hamar-Daban silsiləsinə 1962-ci ildə Yuri İosiofoviç Vızbor eyni adlı mahnı yazmışdır.

Qalereya

Mənbə

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023