Qırğınlar Osmanlı imperiyasının dağılan imperiya regionlarını mühafizə etmək üçün Ümmətçiliyi dövlət ideologiyasına çevirən II Əbdülhəmiddən sonra adlandırılmışdır.Hücumların əsas diqqət mərkəzində erməni xalqı olsa da, bir çox başqa xristian xalqlarına qarşı da talanlar həyata keçirilirmişdir. Bunlardan biri olan Diyarbakır qırğını zamanı, Aysorlar hədəf alınmış və bu qırğın haqqındakı ən azı bir müasir mənbəyə görə 25.000 insan öldürülmüşdür.

1894-cü ildə Osmanlı İmperiyasının daxili regionlarında başlayan qırğınlar sonrakı illərdə daha geniş ərazilərə yayılmışdır. Qətllərin çoxu 1894-1896-cı illər arasında baş verimiş və beynəlxalq ictimaiyyətin Əbdülhəmidə təzyiqlərinin artması nəticəsində 1897-ci ildə sona çatmağa başlamışdır. Əbdülhəmid hökuməti 1890-cı illərdə başlayan erməni millətçiliyini və separatçı hərəkatını yatızdırmaq üçün qırğınlarda kürd yaraqlılarından aktiv surətdə istifadə etmiş, lakin erməni yaraqlıları və mülki əhali arasında fərq qoyulmamışdır.

Həmidiyyə qətliamlarına diqqətin cəlb edilməsi və dünya ictimaiyyətinə reaksiya olaraq, Avropalıların idarə etdiyi Osmanlı Bankına Ermənistan İnqilabi Federasiyası tərəfindən basqın həyata keçirilmişdir. Bu, hər nə qədər qırğınların Konstantinopola yayılmasının qarşısını almağa müvəffəq olmasa da, Avropa dövlətlərinin diqqətini cəlb etməyi bacarmışdır. Qırğınların baş verdiyi zaman teleqrafdan istifadə edilməsi o dövrün Qərbi Avropa və Şimali Amerika mətbuatında hadisələrin geniş şəkildə eşidilməsinə və xəbər verilməsinə şərait yaratmışdır.

Ölənlərin dəqiq sayını müəyyən etmək hər nə qədər mümkün olmasa da, tarixçilər bu rəqəmi 80-300 min arasında hesablamışdırlar.

Alman keşişi olan İohannes Lepsi əldə etmiş olduğu məlumatlar və özünün şəxsi hesablamaları əsasında 88.243 erməninin öldürüldüyünü, 546.000 nəfərin mühacirətə getməyə məcbur olduğunu, 2.493 kəndin dağıdıldığını, bu kəndlərdən 456-sının əhalisinə zorla İslamın qəbul etdirildiyi, 649 kilsənin bağlandığını və bu kilsələrdən 328 kilsənin məscidə çevrildiyini bildirmişdir. Bundan əlavə, Lepsi daha 100.000 erməninin aclıq və xəstəliklər nəticəsində öldüyünü hesablamış və beləliklə də ölənlərin sayının 200.000 nəfər təşkil etdiyini bildirmişdir.

Britaniya səfiri 1895-ci ilin sonlarına qədər təxmini olaraq 100.000 insanın öldürüldüyünü bildirmişdir.Türkoloq və Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinin diplomatı olmuş olan Ernst Cek isə qətliamlar zamanı 200.000 erməninin öldürüldüyünü, 50.000-nin sürgün edildiyini və 1 milyonunun isə talana məruz qaldığını iddia etmişdir. Fransız diplomatı və tarixçisi olmuş olan Pyer Renuvinin rəhbərlik etmiş olduğu dövrdəki sənədlərə əsasən 250 min erməni öldürülmüşdür.

Osmanlı imperiyasının və Türkiyənin səlahiyyətli nümayəndələri isə bu sayda ölüm faktının olmadığını, müsəlmanlara qarşı hücumlar həyata keçirən və qırğınlar törədən quldur dəstələrinə qarşı hərbi əməliyyatların həyata keçirildiyini və üsyanların yatırıldığını iddia edirlər.

• Osmanlı Bankına hücum
• Ulduz sui-qəsdi
• Erməni soyqırımı
• Van üsyanı (1896)
• Adana soyqırımı

1. (ingilis). December 7, 1895. səh. 35. İstifadə tarixi: 2018-02-05 – The British Newspaper Archive vasitəsilə.
2. erm. Համիդյան ջարդեր, türk. Hamidiye Katliamı, fr. Massacres hamidiens)
3. ↑ Historical Dictionary of Armenia, 2nd ed. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. 2010. 154.
4. . 2023-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-31.
5. ↑ (2006) p. 42, Metropolitan Books, New York ISBN 978-0-8050-7932-6 Sitat səhvi: Xətalı <ref> etiketi; "Akcam" adı bir neçə dəfə müxtəlif məzmunla verilib
6. , The New York Times, December 18, 1896, February 18, 2014 tarixində , İstifadə tarixi: March 31, 2024, The number of Armenian children under twelve years of age made orphans by the massacres of 1895 is estimated by the missionaries at 50.000.
7. ↑ (PDF), Başbakanlık Devlet Arşivleri Müdürlüğü, 2008, 9 noyabr 2022 tarixində (PDF), İstifadə tarixi: 14 noyabr 2022
8. ↑ , 25 aprel 2021 tarixində , İstifadə tarixi: 9 noyabr 2022
9. (Türkçe). Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 2005. ...II. Abdülhamit'in tam bir halife sıfatı ile ümmetçiliği gaye edinmiş olması...
10. Afyoncu, Erhan. . Sabah (Türkçe). 6 fevral 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 6 fevral 2020. ... devletlere karşı da İslâmcılık siyasetini bir tehdit unsuru olarak öne çıkarmıştır...
11. . səh. 44
12. . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 6 fevral 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 6 fevral 2020. They are generally called the Hamidian massacres—after the Ottoman Sultan Abdülhamid II, during whose reign they were carried out—to distinguish them from the later Armenian Genocide, which began in 1915.
13. Angold, Michael, O'Mahony, Anthony (redaktor), , 5. Eastern Christianity, Cambridge University Press, 2006, səh. 512, ISBN 978-0-521-81113-2.
14. ↑ Cleveland, William L. . Westview. 2000. səh. . ISBN 0-8133-3489-6.
15. Hovannisian. "The Armenian Question in the Ottoman Empire," pp. 224–26.
16. . , pp. 35, 115.
17. Deringil, Selim; Adjemian, Boris; Nichanian, Mikaël. . Études arméniennes contemporaines (11). 2018: 95–104. doi:. 2023-11-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-31.
18. Hovannisian. "The Armenian Question in the Ottoman Empire," p. 224.
19. Forsythe, David P. (ed.). Encyclopedia of human rights. Oxford: Oxford University Press. 2009. ISBN 0195334027. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
20. ↑ Dadrian. The History of the Armenian Genocide, p. 155.
21. Jäckh, Ernst. Der Aufsteugende Halbmond, 6th ed. (Berlin, 1916), p. 139.  (alm.)
22. P. Renouvin, E. Preclin, G. Hardy, L'Epoque contemporaine. La paix armee et la Grande Guerre. 2nd ed. Paris, 1947, p. 176.