Hüseyn Ağamalı oğlu Xəlilov (27 oktyabr 1942, Qaryagin rayonu – 8 may 2021, Bakı) — AMEA H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu Geomorfologiya və təbii risklər şöbəsinin şöbə rəhbəri. Coğrafiya elmləri doktoru, professor.
Hüseyn Xəlilov | |
---|---|
Hüseyn Ağamalı oğlu Xəlilov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Hüngütlü, Füzuli rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (78 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı |
SSRİ→ Azərbaycan |
Həyat yoldaşı | Gövhər Yusif qızı Xəlilova |
Uşağı | Aynurə Hüseyn qızı Xəlil |
Atası | Ağamalı oğlu |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
İxtisası | coğrafiyaçı |
Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universitetinin Geologiya-Coğrafiya fakültəsi |
Fəaliyyəti | 1966-cı il |
Elmi dərəcəsi | |
Mükafatları | Aktiv elmi fəaliyyətə görə Fəxri fərman |
Həyatı
H.A.Xəlilov 1942-ci ildə Azərbaycanın Füzuli rayonunun Hüngütlü kəndində anadan olmuşdur.
Əmək fəaliyyəti
- 1966-cı il Azərbaycan Dövlət Universitetinin geoloji-coğrafiya fakultəsini mühəndis-geoloq ixtisası üzrə bitirmişdir.
- 1966-cı il Qazaxıstan geofiziki tədqiqatlar qrupu.Texnik geoloq
- 1968–1969-cu illər Azərbaycan Kiçik Qafqaz geoloji tədqiqatlar ekspedisiyası. Geoloq partiya rəhbəri.
- 1969-cu il Azərbaycan EA Coğrafiya institutu.Elmi işçi
- 1982-ci il AMEA akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu Böyük elmi işçi
- 1994-cü il AMEA akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu "Tətbiqi geomorfologiya"qrupunun rəhbəri.
- 2003-cü il AMEA akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu. Aparıcı elmi işçi
- 2004-cü il AMEA Azərbaycan Milli Ensklopediyası Elmi mərkəzinin "Coğrafiya. geologiya, geofizika, ətraf mühit və ekologiya" redaksiyasının müdiri.
- 2009-cu il AMEA akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu.Baş elmi işçi
- 2016-cı il AMEA akademik H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu "Geomorfologiya və təbii risklər" şöbəsinin şöbə rəhbəri.
Elmi fəaliyyəti
1980-ci ildə Kiçik Qafqazın şimal-qərb hissəsinin morfostruktur təhlili mövzusunda namizədlik, 2004-cü ildə "Kiçik Qafqazın şərq hissəsi timsalında morfostruktur və paleogeomorfoloji təhlil və relyefin öyrənilməsinin axtarış əhəmiyyəti" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. Xəlilovun əsas elmi tədqiqat istiqaməti Azərbaycanda geomorfologiya elminin nəzəri və tətbiqi məsələlərinin həlli ilə yanaşı litosferin quruluşu və inkişafı qanunauyğunluqlarının, plitələrin Qlobal tektonikasına aid problemlərinə öyrənilməsinə yönəldilmişdir. O, bu elmi istiqamətin metodoloji əsaslarını işləmiş, morfostruktur və paleogeomorfoloji şəraitin elmi təhlilini vermişdir. Azərbaycanda ilk dəfə olaraq hidroqrafik şəbəkənin qırılma tektonikası və onun faydalı yataqların axtarışında rolu məsələsini tədqiq etmişdir. H.A.Xəlilov bir sıra mühüm elmi hesabatların müəllifi və müştərək icraçısıdır. O, "Azərbaycanın neotektonik xəritəsi", (1991) "Azərbaycanın konstruktiv coğrafiyası", (1996, 1999, 2000) "Azərbaycanın paleogeomorfologiyası","Azərbaycanın relyefi" (1993)və b.monoqrafiyaların əsas müəlliflərindəndir.
Elmi əsərləri
- О связи гидрографической сети с разрывной тектоникой и использование ее при поисках месторождений полезных ископаемых (на примере Азербайджанской части Малого Кавказ). Доклады АН Азерб. ССР. 1975, т.31, № 5, с.31–35.
- Принципы максономической классификации морфоструктур // Изв. АН Азерб. ССР. Сер. Наук о Земле. 1978, № 6, с.63–69.
- Морфоструктурный анализ северо- западной части Малого Кавказа (в пределах Азербайджанской ССР). Автреф. Канд. дисс. Баку, 1980, 24 с.
- О принципе общей классификации рельефа земли // Изв. АН Азеб. ССР. Сер. Наук о Земле. 1984, № 6, с.45–48.
- О роли магматизма в формировании морфоструктур // Доклады АН Азерб. ССР. 1986, № 6, с.51–54.
- О проблемах геоморфологии и возможностях и решения // Изв. АН Азер. ССР. Сер. Наук о Земле. 1989, № 6, с.9–16.
- Неотектоническая карта Азербайджана (коллектив авторов). М., 1991.
- Рельеф Азербайджана (коллектив автороф). Баку, Элм, 1993, 292 с.
- Морфоструктуры восточной части. Малого Кавказа ()Анализ рельефа: вопросы теории и практики. Баку, 1999, 278 с.
- Геоморфологическая карта Азербайджана (коллектив авторов. Баку, 1999).
- Геоморфологический анализ и его минерагеническое значение (Малый Кавказ)// Изв. АН Азербайджана. Науки о Земле. 2000, № 3, с.15–23.
- Генетическая классификация морфоструктур на примере Малого Кавказа // Изв. НАН Азербайджана. Науки о Земле, 2001, № 3, с.12–19.
- Теоретические вопросы геоморфологии и основы морфоструктур ведения // Вестн. БГУ. Серия естеств. Наук. 2001, № 2, с.168–176.
- Оценка денудационного среза Малого Кавказа // Геоморфология, 2002, № 1, с.10–17.
- Экологическая геоморфология и интеграция наук // Вестн. БГУ, Сер естеств. Наук. 2002, № 1, с.210–215.
- Концепция планации рельефа и проблема поверхностей выравнивания альпийских горных соорежуний (по примере Малаго Кавказа) // Геоморфология, 2003, № 1, с.93–103.
- Морфоструктурный и палеогеоморфологический анализ и поисковое значение изучния рельефа на примере восточной части Малого Кавказа. Автореф. доктор. Дисс Баку, 2004, 57 с.
- Geodriftogenal consept of relief evolution and Earth crust`s geodinamik stress related fenomen // Geophysics news in Azerbaijan. 2004, № 1, p.16–19.
- Феномен Каспия и концепция рационального использования периодичности колебания его уровня // Вести. БГУ. Сер. Естест. Наук, 2004, № 1, с.121–126.
- Методологические аспекты развития геоморфологии в Азербайджане // Изв. НАНА. Наука о Земле. 2004, № 2, с.103–107.
- Природные памятники Азербайджана и экотуризм // Панорама Азербайджана. 2006, № 4 (21), с.32–33.
- Talış dağlıq sistemində relyefin mühit əmələgətirici funksiyası haqqında // AMEA Xəbərləri. Yer elmləri. 2010, № 2, s. 24–27.
- Fluctuation of the level of the Caspian Sea as indicator of geodinamic stress of the crust in the light of the geodriftogenal consept. "The Caspian Region: Enviromental Consequuences of the Climate Change". Proceeding of the İntenational Conferenseş Moscow, 2010, p.87–90.
- Палеорельеф Азербайджана. Баку, "Элм", 2001. (коллектив авторов). Баку, Элм, 2011, 268 с.
- Geoloji terminlərin elmi lüğəti. Bakı elm, 2012, 326s
Mükafatları
Aktiv elmi fəaliyyətə görə Fəxri fərman
Həmçinin bax
Xarici keçid
İstinad
- . 2017-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-24.
- İdeya müəllifi B.Budaqov Azərbaycanın Coğrafiyaçı Alimləri-Bakı"Elm",2013
- . 2017-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-26.