Lari (gürc. ლარი) — Gürcüstan Respublikasının pul vahidi. ISO 4217 – ya görə valyutanın kodu – GEL.
| Gürcüstan larisi | ||||
|---|---|---|---|---|
| ქართული ლარი | ||||
| ||||
| Kod və simvol | ||||
| ISO 4217 kodu | GEL | |||
| Simvol |
|
|||
| Dövriyyə ərazisi | ||||
| Emitent ölkə |
 Gürcüstan
|
|||
| Əvəzedici və paralel vahidlər | ||||
| Kiçik | tetri (1⁄100) | |||
| Dövriyyədə olan sikkə və əsginaslar | ||||
| Sikkələr | 1, 2, 5, 10, 20, 50 tetri | |||
| Əsginas | 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 lari | |||
| Tarixi | ||||
| Dövriyyəyə buraxılma | 5 aprel 1993 | |||
| Əvvəlki valyuta | SSRİ rublu (SUR) / Rusiya rublu (RUB) | |||
| Xronika |
Gürcüstan larisi (GEL • 5 → 01) Gürcüstan larisi (GEL • 01 → indiyə kimi) |
|||
| Sikkə və əskinasların buraxılması və istehsalı | ||||
| Mərkəzi bank | Gürcüstan Milli Bankı | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | ||||
1995-ci il oktyabrın 2-də prezident Eduard Şevardnadzenin imzaladığı fərmana əsasən dövriyyəyə buraxılıb. Yeni pul vahidi köhnə kupona 1:1.000.000 nisbətində müəyyənləşdirildi.
1 lari 100 tetri xırda pul vahidinə bərabərdir.
06.11.2018-cı ilə olan məlumata görə 1 Azərbaycan manatı üçün 1,61 lari, 1 ABŞ dolları üçün 2,73 lari məzənnə təşkil etmişdir.Lari sözü Gürcü dilində xəzinə,vardövlət mənasındada işlənir.
Hal- hazırda dövriyyədə 1, 2, 5, 10, 20, 50 tetri və 1 lari, 2 lari, 10 metal pullar və 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100Ş 200 lari banknotlar istifadə edilir.
Həmçinin Gürcüstan Milli Bankı tarixi hadisələrə həst edilmiş müxtəlif nominalda yubiley və investisiya metal lariləri buraxır.
Lari işarəsi
2014-cü il iyulun 8-də Gürcüstanın Milli Bankının (NBG) qubernatoru Giorgi Kadagidze milli valyutanın əlaməti və onun müəllifi üçün qalib gələn təklifi təqdim etdi. Gürcüstan lari öz əlamətinə malik idi. NBG, 2013-cü ilin dekabr ayında Lari imzalı müsabiqə elan etdi. Müvəqqəti komissiya, TBMM, Gürcüstan Parlamentinin Büdcə və Maliyyə Komitəsi, Büroluğun Dövlət Şurası, Gürcüstan Mədəniyyət və Abidələrin Müdafiəsi Nazirliyi və Gürcüstanın Təhsil və Elmləri. Qazanan işarəni seçərkən komissiya Gürcüstan Mkhedruli xarakterinə əsaslanan nümunələrə üstünlük verdi və aşağıdakı meyarlara əsas verdi: konsepsiya, dizayn, gürcü əlifbası ilə uyğunluq, valyutanı işləyən elementlərin mövcudluğu, tikinti asanlığı və müşahidə Rəqabət qaydaları ilə müəyyən edilmiş istək və tövsiyələr. Lari işarəsi, Gürcüstan skriptinin ś (Lasi) bir taxılı məktubuna əsaslanır. Bir və ya iki paralel xəttlə keçən bir məktubdan ibarət valyuta işarəsi üçün beynəlxalq ümumi təcrübədə yayılır. Lasi lövhəsini keçən iki paralel xətt Lari işarəsinin əsas komponentləridir. Üfüqi xəttlə təmsil olunan məktubun "ayağı" sözügedən işarənin əsas xüsusiyyətidir və yuxarı dinamik qövsə monumental sabitlik əlavə edir. Məktub forması Lari işarəsi kimi qəbul və tətbiqini sadələşdirmək üçün çevrilir.
Banknotlar
1995-ci ildən 1999-cu ilə qədər banknotlar 1, 2, 5, 10, 20, 50 və 100 lari formasında istifadə edilirdi. 2002-ci ildən 2016-cı ilə qədər banknotlar
5, 10, 20, 50, 100, 200 lari şəklində dövriyyəyə buraxılmışdır.
2016-cı ildə yeni banknotlar istifadəyə buraxılmışdır. Bu banknotlar hal hazırda 5, 20, 50, 100 lari şəklində hazırlanır
Bu yaxınlarda yeni 10 lari banknotunun dövriyyəyə buraxılması gözlənilir.
Sikkələr
1995-ci ildə 1, 2, 5, 10, 20 və 50 tetri sikkələr təsadüf edildi. Lari'nin yüzüncü hissəsi adlanan "ağ" termini qədim XIII əsrdən gürcü monotonlu dövrdir. 1, 2, 5, 10 və 20 tetri sikkələr gümüş və 50 tetri sikkələr - qızıldır. Sikkəin bütün sikkələrinin əksinə Borjalii, tarixi və Gürcüstan-ingilis əlifbası "Gürcüstan Respublikası" yazır. Daha sonra dövriyyədən 1 və 2 tetri sikkə çıxarıldı.
2006-cı ildə Milli Bank 1 və 2 lari pul və 50 tetri sikkə dəyişdirmişdir. Yeni pullar Avstriya, Hollandiya və Böyük Britaniyada ən son texnologiya ilə istehsal olunur. 50 ədəd yeni yeni modifikasiya sikkəsi eyni nominasiyaya eyni paraqrafa paralel olaraq dövriyyədən dövriyyəyə buraxılmışdır, bir və iki lari sikkələr müvafiq nominal kağızın notları ilə birlikdə.
| 2002-2016-cı ildə tədavülə buraxılan larilər | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Şəkli | Dəyəri | Ölçüləri (mm) |
Əsas rəng | Təsviri | |||||
| Üz tərəfi | Arxa tərəfi | Üz tərəfi | Arxa tərəfi | ||||||
|
|
(Bu banknotu 2006-cı ildən sikkələr əvəz edir.) |
(Bu banknotu 2006-cı ildən sikkələr əvəz edir.) |
||||||
|
|
(Bu banknotu 2006-cı ildən sikkələr əvəz edir.) |
(Bu banknotu 2006-cı ildən sikkələr əvəz edir.) |
||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
| 2016-cı ildə tədavülə buraxılan larilər | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Şəkli | Dəyəri | Ölçüləri (mm) |
Əsas rəng | Təsviri | |||||
| Üz tərəfi | Arxa tərəfi | Üz tərəfi | Arxa tərəfi | ||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||