Elamlar İran körfəzinin şimalında, indiki Xuzistan, İlam, Fars, Buşəhr, Lorestan, Bəxtiyari və Kohgiluyə əyalətlərində yerləşən bir xalqıydı. Onların dili nə Sami, nə də hind-Avropa deyildi və sonralar ortaya çıxan Əhəmənlər və Maday imperiyasının coğrafi öncülləriydi.
İranda qaşqayların yaşadığı bölgədə elamların tarixsəl əsərləri vardır
şəkil | Ad | Ailə münasibəti | Hökmranlığı | Qeydlər |
---|---|---|---|---|
Qədim Elamlar Dövrü, e.ə. 2700-1500 | ||||
Elamlarların Erkən padşahları, e.ə. 2700-2600 | ||||
? | ?-? | |||
, e.ə. 2600–2078 | ||||
Adı açıqlanmayan Avan kralı | ? | e.ə. 2580-? | ilk sülalənin son padşahıyla çağdaşdır. | |
...Lu | ? | ?-? | ||
Kur-İşşak | ? | e.ə. ?-2550 | ||
Peli | ? | e.ə. 2500-? | ||
I Tata | ? | ?-? | ||
Ukku-Tanhiş | ? | ?-? | ||
Hişutaş | ? | ?-? | ||
Şuşun-Tarana | ? | ?-? | ||
Napi-Ilhuş | ? | ?-? | ||
Kikku-Sive-Temti | ? | ?-? | ||
I Hişep-Ratep | ? | ?-? | ||
Luh-Işşan | I Hişep-Ratepin oğlu | e.ə. ?-2325 | ||
II Hişep-Ratep | Luh-Işşanın oğlu | e.ə. 2325-? | ||
Emahsini | e.ə. 2315-2311 | |||
Helu | ? | ?-? | ||
Xita | ? | e.ə. 2270-2270 | Akkad padşahı Naram-Sinlə çağdaşdır. | |
Kutik-Inşuşinak | oğlu | e.ə. 2100-2100 | padşahı çağdaşdır.
E.ə. 2078 və 2016-cı illərdə , qoşunları tərəfindən fəth edildi. |
|
, e.ə. 2100-1928 | ||||
Adı açıqlanmayan Simaşki kralı | ? | e.ə. ?-2100 | Avan padişahı Kutik-Inşuşinak'la çağdaşdır | |
I Gir-Namme | ? | ?-? | ||
I Tazitta | ? | e.ə. 2040-2037 | ||
I Eparti | ? | e.ə. ?-2033 | ||
II Gir-Namme | ? | e.ə. ?-2033 | ||
II Tazitta | ? | ?-? | ||
Lurak-Luhhan | ? | e.ə. 2028-2022 | ||
Hutran-Temti | ? | ?-? | ||
I Indattu-Inşuşinak | Hutran-Temtinin oğlu | e.ə. ?–2016 | ||
Kindattu | oğlu | e.ə. ?-2006-2005-? | ||
II Indattu-Inşuşinak | oğlu | e.ə. 1980-? | İsin padişahı Şu-İlişu'yla & Eşnunna padişahı Bilalama'yla çağdaşdır. | |
I Tan-Ruhuratir | II Indattu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 1965-? | İsin padişahı Iddin-Dagan'yla çağdaşdır. | |
III Indattu-Inşuşinak | I Tan-Ruhuratirinin oğlu | ?-? | ||
Indattu-Napir | ? | ?-? | ||
Indattu-Temti | ? | ?-? | ||
/ Eparti sülaləsi, e.ə. 1970–1500 | ||||
II Eparti | e.ə. 1973-cü ildə kralı qızıyla evləndi. | e.ə. 1973-? | İsin padişahı Iddin-Dagan'yla çağdaşdır. | |
Şilhaha | II Epartinin oğlu | ?-? | ||
I Kuk-Naşur | Şilhaha (ruhuşak)nın oğlu | ?-? | ||
Atta-huşu | I Kuk-Naşurun oğlu (?) | e.ə. 1928-1894-? | ||
Tetep-Mada | I Kuk-Naşurun oğlu (?) | e.ə. 1890-? | ||
Palar-Işşan | ? | ?-? | ||
Kuk-Sanit | Palar-Işşanın oğlu (?) | ?-? | ||
Kuk-Kirvaş | oğlu & Palar-Işşanın nəvəsi | ?-? | ||
Tem-Sanit | Kuk-Kirvaşin oğlu | ?-? | ||
Kuk-Nahhunte | ? | ?-? | ||
II Kuk-Naşur | Kuk-Nahhuntenin oğlu (?) | ?-? | ||
Şirukduh | ? | e.ə. 1790-? | Assuriya padişahı 'yla (e.ə 1809-1782) çağdaşdır. | |
I Şimut-Vartaş | Şirukduhun oğlu | ?-? | ||
Sive-Palar-Hupak | Şirukduhun oğlu | e.ə. ?-1765-? | ||
I Kuduzuluş | Şirukduhun oğlu | ?-? | ||
I Kutir-Nahhunte | I Kuduzuluşun oğlu | e.ə. 1710-? | ||
Atta-Merra-Halki | I Kuduzuluşun oğlu (?) | ?-? | ||
II Tata | Atta-Merra-Halkinin qardaşı | ?-? | ||
Lila-Irtaş | I Kuduzuluşun oğlu | ?-? | ||
Temti-Agun | I Kutir-Nahhuntenin oğlu | ?-? | ||
Kutir-Şilhaha | Temti-Agunun oğlu | ?-? | ||
III Kuk-Naşur | Kutir-Şilhahanın oğlu | e.ə. ?-1646-? | ||
Temti-Raptaş | Kutir-Şilhahanın oğlu | ?-? | ||
II Şimut-Vartaş | III Kuk-Naşurun oğlu | ?-? | ||
Şirtuh | III Kuk-Naşurun oğlu | ?-? | ||
II Kuduzuluş | II Şimut-Vartaşın oğlu | ?-? | ||
Tan-Uli | ? | ?-? | ||
Temti-Halki | Tan-Ulinin oğlu | ?-? | ||
IV Kuk-Naşur | Tan-Ulinin oğlu | ?-? | ||
Kutik-Matlat | Tan-Ulinin oğlu | e.ə. 1500-? | ||
Orta Elamlar Dövrü, e.ə. 1500-1000 | ||||
Kidinu sülaləsi, e.ə. 1500-1400 | ||||
Kidinu | ? | e.ə. 15-ci əsr-? | ||
Inşuşinak-Sunkir-Nappipir | ? | ?-? | ||
II Tan-Ruhuratir | ? | e.ə. 15-ci əsr-? | ||
Şalla | ? | ?-? | ||
Temti-Ahar | ? | e.ə. 1370-? | Babil padişahı Kassit'lə çağdaşdır. | |
Igehalki sülaləsi, e.ə. 1400-1200 | ||||
Ata-Halki | ? | ?-? | ||
I Attar-Kittah | Ata-Halkinin oğlu | ?-? | ||
Ige-Halki | ? | ?-? | ||
I Pahir-Işşan | Ige-Halkinin oğlu | e.ə. 1390-? | ||
I Kidin-Hutran | I Pahir-Işşanın oğlu | ?-? | ||
II Attar-Kittah | Ige-Halkinin oğlu | ?-? | ||
I Humban-Numena | II Attar-Kittahın oğlu | e.ə. 1370-? | ||
Untaş-Napirişa (Untaş-Humban) | I Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 1340-? | ||
II Kidin-Hutran | Untaş-Napirişanın oğlu | ?-? | ||
Napirişa-Untaşr (Humban-Untaş) | II Kidin-Hutranın oğlu | ?-? | ||
II Pahir-Işşan | ? | ?-? | ||
Unpatar-Napirişa (Unpatar-Humban) | II Pahir-Işşanın oğlu | ?-? | ||
III Kidin-Hutran | II Pahir-Işşannın oğlu | e.ə. 1224-? | ||
Şutruki sülaləsi, e.ə. 1200-970 | ||||
Hallutuş-Inşuşinak | ? | e.ə. 1200-? | ||
I Şutruk-Nahhunte | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1158-? | ||
II Kutir-Nahhunte | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1155-? | ||
I Şilhak-Inşuşinak | Hallutuş-Inşuşinakın oğlu | ?-? | ||
Hutelutuş-Inşuşinak | II Kutir-Nahhuntenin oğlu | e.ə. ?-1110-? | ||
Şilhina-Hamru-Lakamar | I Şilhak-Inşuşinakın oğlu | e.ə. ?-1110-? | ||
II Humban-Numena | ? | e.ə. 11-ci əsrin başları-? | ||
II Şutruk-Nahhunte | II Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 11-ci əsrin ortaları-? | ||
I Şutur-Nahhunte | II Humban-Numenanın oğlu | e.ə. 11-ci əsrin ortaları-? | yazısını yaratdı. | |
Mar-biti-apla-usur | ? | e.ə. ?-983-? | ||
Akşir-Şimut | ? | ?-? | ||
Akşir-Nahhunte | ? | ?-? | ||
Kara-İndaş | ? | ?-? | ||
Yeni Elamlar Dövrü, e.ə. 1000-500 | ||||
Humban-Tahri (yeni-Elamlar) sülaləsi, e.ə. 830-521 | ||||
Adı açıqlanmayan Elam kralı | ? | e.ə. ?-821-? | ||
I Humban-Tahrah | ? | e.ə. ?-743 | ||
I Humban-Nikaş | I Humban-Tahrahın oğlu | e.ə. 743-717 | ||
II Şutur-Nahhunte | I Humban-Nikaş(Ruhushak)ın oğlu | e.ə. 717-699 | ||
Halluşu-Inşuşinak | II Şutur-Nahhuntenin oğlu | e.ə. 699-693 | ||
III Kutir-Nahhunte | Halluşu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 693-692 | ||
III Humban-Numena | Halluşu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 692-688 | ||
I Humban-Haltaş | III Humban-Numenanın oğlu (?) | e.ə. 688-681 | ||
II Humban-Haltaş | I Humban-Haltaşın oğlu | e.ə. 681-675 | ||
Urtak | II Humban-Haltaşın oğlu | e.ə. 675-664 | ||
Teumman | Urtakın qardaşı | e.ə. 663-653 | ||
II Humban-Nikaş | Urtakın oğlu | e.ə. 653-651 | ||
I Tammaritu | Urtakın oğlu | e.ə. 652-649 | ||
İndabibi | ? | e.ə. 649-648 | ||
III Humban-haltaş | qardaşı | e.ə. 648-645/4 | ||
II Tammaritu | I Tammaritunun oğlu | e.ə. 647-647 | ||
III Humban-Nikaş | oğlu | e.ə. 647-647 | ||
Umhuluma | ? | e.ə. 647-647 | ||
IV İndattu-Inşuşinak | ? | e.ə. 647-646 | ||
Humban-Hapua | ? | e.ə. 647-647 | ||
Pae | ? | e.ə. 646-645/4 | ||
III Şutur-Nahhunte | IV İndattu-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 646-? | E.ə.650-ci ildə uduzdu. | |
Humban-Kitin | III Şutur-Nahhuntenin oğlu | e.ə. 7-ci əsrin son rübü-? | ||
II Humban-Tahrah | ? | ?-? | ||
Hallutaş-Inşuşinak | II Humban-Tahrahın oğlu | ?-? | ||
I Ummanunu | ? | e.ə. VI əsrin birinci rübü-? | ||
II Şilhak-Inşuşinak | I Ummanunu'nun oğlu | e.ə. VI əsrin birinci rübü-? | ||
II Temti-Humban-Inşuşinak | II Şilhak-Inşuşinakın oğlu | e.ə. 550-? | ||
Halkataş | ? | e.ə. ?-549/8 | ||
Açina | 'nın oğlu | e.ə. ?- 522 | ||
II Ummanunu (IV Humban-Nikaş (Ummaniş)) | ? | e.ə. 522-521 | ||
Atta-hamiti-Inşuşinak | 'nin oğlu | e.ə. ?-520/19 | O həmçinin padşahıydı |
İstinadlar
- Awan's geographical site is unknown. But it is very probable that it was near Poshtkuh of .
- The first three kings of Awan were also kings of Mesopotamia.
- Legrain, 1922; Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Majidzadeh, 1997; Vallat "Elam ...", 1998.
- ↑ Cameron, 1936.
- ↑ Potts, 1999.
- Hinz, 1972.
- Some archaeologists have suggested that Simashki was located in the north of Elam and Anshan near modern .
- Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Majidzadeh, 1997; Vallat "Elam ...", 1998.
- Hinz, 1972.
- ↑ Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Majidzadeh, 1997; Vallat, "Elam ...", 1998.
- Vallat, "Elam ...", 1998.
- "Ruhushak" means son of sister but probably it refers to a dynastical marriage between siblings. See Vallat, "Elam ...", 1998.
- ↑ Majidzadeh, 1991.
- ↑ Vallat , Francois. Elam: The History of Elam.
- He was also king of Babylon.
- Cameron, 1936; The Cambridge History of Iran; Hinz, 1972; The Cambridge Ancient History; Majidzadeh, 1991; Vallat, 1995; Majidzadeh, 1997; Vallat, "Elam ...", 1998; Reade, 2000; Henkelman, 2003; Tavernier, 2004.
- ↑ D. T. Potts. . Cambridge University Press. 12 November 2015. səh. 269. ISBN 978-1-107-09469-7. 7 December 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 31 July 2020.