Dunay buzlaşması - Haqqinda Melumat

Dunay buzlaşması — Dördüncü dövrdə baş vermiş buzlaşma. Buzlaşma Pleystosen epoxasının əvvəlində başlamış, Pliosenin sonu bitmişdir (1,5 —1,8 milyon il əvvəl ). Bu buzlaşma Albrext Penkin Alplarda baş vermiş dörd ənənəvi buzlaşma sxeminə daxil deyil. İlk dəfə bu buzlaşmanı alman geoloq Bartele Eberlem 1928-ci ildə ayırmış və Dunay çayının şərəfinə adlandırmışdır. Dunay buzlaşması Alp dağlarının \n qədim qədim buzlaşmalarından biri hesab olunur. Bunu təsdiq edən sübutları İller və Lex çaylarının bölgəsində aşkar edilmişdir. Dunay buzlaşması Biber-dunay istinmə epoxasından sonra, Dunay-güns istinmə epoxasından əvvəl baş vermiş.

Ümumi məlumat

Dunay buzlaşması müstəqil buzlaşma kimi ayrılmazdan öncə tədqiqatçılar tərəfindən tərkibinə daxil edilirdi. Dunay buzlaşmasını Biber və Güns buzlaşmalarından ayıraraq formalaşdırmışlar. Bu ayrılma əsasən zandrların analizi nəticəsində baş vermişdir.

Diğər qədim Alp buzlaşmaları kimi, Dunay buzlaşmasının da yerini tam xarakterizə etmək mümkün deyil. Alp buzlaşması sxemi buna imkan vermir. Habbeyə görə (2007) bu buzlaşmanı Menapium kompleksinə aid etmək mümkündür. Menapium kompleksi holland buzlaşma sxemi hesab olunur. Bu sxem Şimali Almaniyada olan Pinaus buzlaşmasına uyğun gəlir. Ancaq bu fikir hələ təsdiqini tapmayıb. Əyər bu təsdiq olunarsa Dunay buzlaşması MIS 26-28 mərhələli izotop xoronologiyasına əsasən 950 000—1 000 000 il əvvəl baş vermiş.

Dunay buzlaşması zamanı ola bilsin ki Alp bölgəsi tamamilə buz qatı ilə örtülmüşdür. Bəzi buzlaşma əraziləri isə dağ ətəyinə qədər gəlib çatmışdır. Müxtəlif vaxt təsnifatına görə, hansı ki, fosillərə əsaslanır, göstərir ki, çınqıl terrasları bir neçə etaplarla formalaşmışdır.

Dunay buzlaşmasının aşağı çınqıl terraslarının qalıqları əsasən aşınmaya məruz qalmış Əhəngdaşları Alplarının çınqıllarından təşkil olunub.

Ədəbiyyat

K.A. Habbe, unter Mitarbeit von D. Ellwanger und R. Becker-Haumann: Stratigraphische Begriffe für das Quartär des süddeutschen Alpenvorlandes. In: T. Litt im Auftrag der Deutschen Stratigraphischen Kommission 2007 (Hrsg.): Eiszeitalter und Gegenwart/Quaternary Science Journal. 56, No. 1/2. E. Schweizerbart’sche Verlagsbuchhandlung (Nägele und Obermiller), ISSN 0424-7116, S. 66-83, doi:10.3285/eg.56.1-2.03.
T. Litt et al.: Das Quartär in der Stratigraphischen Tabelle von Deutschland 2002. In: Newsletters in Stratigraphie. Band 41, Nr. 1-3. Berlin, Stuttgart, S. 385—399 (Erläuterungen; pdf-Datei, 124 kB und Tabelle; pdf-Datei, 182 kB).

İstinadlar

Дунайское оледенение // Большой Энциклопедический словарь. 2000.
↑ Оледенение дунайское // Геологический словарь: в 2-х томах. — М.: Недра. Под редакцией К. Н. Паффенгольца и др.. 1978.
Barthel Eberl: Die Eiszeitenfolge im nördlichen Alpenvorlande — Ihr Ablauf, ihre Chronologie auf Grund der Aufnahme im Bereich des Lech- und Illergletschers. Filser, Augsburg 1930.
↑ , S. 72 f.
Lorraine E. Lisiecki, Maureen E. Raymo: A Plio-Pleistocene Stack of 57 Globally Distributed Benthic δ18O Records. In: Paleoceanography. Band 20, 2005 ().

[1] Дунайское оледенение // Большой Энциклопедический словарь. 2000.

[ГС-2] Оледенение дунайское // Геологический словарь: в 2-х томах. — М.: Недра. Под редакцией К. Н. Паффенгольца и др.. 1978.

[3] Barthel Eberl: Die Eiszeitenfolge im nördlichen Alpenvorlande — Ihr Ablauf, ihre Chronologie auf Grund der Aufnahme im Bereich des Lech- und Illergletschers. Filser, Augsburg 1930.

[Habbe72f2-4] , S. 72 f.

[5] Lorraine E. Lisiecki, Maureen E. Raymo: A Plio-Pleistocene Stack of 57 Globally Distributed Benthic δ18O Records. In: Paleoceanography. Band 20, 2005 ().