Distribusiya (lat. distributio «bölgü, paylanma») — mal satışının təşkili, malların paylama şəbəkəsi boyunca paylanması.
Distribusiya material axınının müxtəlif alıcılar arasında bölüşdürülməsi prosesində həyata keçirilən bir -biri ilə əlaqəli funksiyalar kompleksidir. Beləliklə, paylama logistikası və ya fiziki paylama, məhsulların alınması, sifarişin alındığı vaxta qədər saxlanılması və müştəriyə növbəti çatdırılması ilə əlaqəli bir fəaliyyətdir.
Marketinq qarışığının digər üç elementi məhsul, qiymətləndirmə və irəliləyişdir (ing. promotion).
Distribusiya kanalı — istehsalçıdan istehlakçıya gedərkən müəyyən bir məhsulun və ya xidmətin mülkiyyətini başqasına təhvil verən və ya başqasına verməyə kömək edən firma və ya fərdlərin toplusu.
Distribusiya kanalının parametrləri
1. Paylama kanalının səviyyəsi, məhsulun istehsalçıdan son istehlakçıya köçürülməsi işini təmin edən bir vasitəçidir.
Sıfır səviyyəli paylama kanalı: istehsalçı → istehlakçı
Birinci dərəcəli paylama kanalı: istehsalçı → pərakəndə vasitəçi → istehlakçı
İkinci dərəcəli paylama kanalı: istehsalçı → topdan vasitəçi → pərakəndə vasitəçi → istehlakçı
Üçüncü dərəcəli paylama kanalı: istehsalçı → topdan vasitəçi → kiçik topdan vasitəçi → pərakəndə vasitəçi → istehlakçı
2. Paylama kanalının tutumu paylama kanalından keçən məhsulun miqdarı ilə müəyyən edilir.
3. Paylama kanalının uzunluğu və eni məhsul satışının istənilən mərhələsində vasitəçilərin sayı ilə xarakterizə olunur.
Kanallar və vasitəçilər
Məhsul paylanması, bir paylama kanalı olaraq da bilinən bir paylama kanalı vasitəsilə baş verir. Dağıtım kanalı, malların mülkiyyətini istehsal yerindən istehlak yerinə köçürmək üçün lazım olan insanlar, təşkilatlar və fəaliyyətlərdir. Məhsulların son istifadəçiyə, istehlakçıya çatma yolu budur. Bu, əsasən treyderlər və ya toptancılar vasitəsilə və ya beynəlxalq kontekstdə idxalçılar vasitəsilə həyata keçirilir. Bəzi ixtisaslaşdırılmış bazarlarda agentlər və ya brokerlər marketinq kanalına qatıla bilərlər
İstinadlar
- Business Dictionary, 2020-09-27 at the Wayback Machine
- Armstrong,G., Adam, S., Denize, S. and Kotler, P., Principles of Marketing, Sydney, Australia, Pearson, 2014, pp 297-394
- Dent, J., Distribution Channels: Understanding and Managing Channels to Market, Kogan Page, 2011, Chapter 1